Gazeteci yazar Cüneyt Arcayürek yaşamını yitirdi

Türkiye basınının en kıdemli isimlerinden Cumhuriyet gazetesi yazarı ve gazetenin sahibi konumundaki Cumhuriyet Vakfı'nın Yönetim Kurulu üyesi Cüneyt Arcayürek, 87 yaşında yaşamını yitirdi. Cüneyt Arcayürek, 13 Mayıs'tan bu yana yoğun bakımda tedavi altındaydı. Vücut fonksiyonlarının bozulması ve çoklu organ yetmezliği nedeniyle hayatını kaybeden Arcayürek, perşembe günü Gölbaşı'nda toprağa verilecek. Vasiyeti gereği usta gazeteci için tören düzenlenmeyecek. Cüneyt Arcayürek, "Johnson mektubu" ve 12 Eylül 1980 darbesini aylar öncesinden haber veren "Ordu uyarı mektubu verdi" gibi haberleri ve kitaplarıyla Türkiye basın tarihine geçmiş, Ankara gazeteciliğinin sembol isimleri arasındaydı.

CÜNEYT ARCAYÜREK KİMDİR?

Cüneyt Arcayürek (1928, Ankara - 23 Haziran 2015, İstanbul) Türk gazeteci, yazardır. Gazeteciliğe 1947'de Cumhuriyet Halk Partisi'nin yayın organı olan Ulus gazetesinde başlamıştır. Sırasıyla Ankara Akşam haberleri, Kudret, Vatan, tekrar Ulus, Anka Haber Ajansı, Akis, Hürriyet, Tercüman, Milliyet, Güneş ve Bugün gazetelerinde çalışmıştır. Milliyet gazetesinde ve Metin Toker'in yayımladığı Akis dergisinde hem yazarlık hem de genel yayın müdürlüğü yapmıştır. Büyük yankılar uyandıran, çeşitli soruşturmalar ve davalar açılmasına yol açan ancak kendine Yılın Gazetecisi ünvanını kazandıran "Johnson'un Mektubu" haberiyle ün sağlamıştır. Barış Harekatı'ndan sonra Kıbrıs'a ilk giren gazeteci olmuştur.

Cüneyt Arcayürek Cumhuriyet gazetesinin başsayfasında Güncel isimli köşenin yazarıdır. Kanaltürk'te, Tuncay Özkan ile birlikte Pazar günleri yayınlanan Politika Durağı adlı programı sunmuştur. Süleyman Demirel'in cumhurbaşkanlığı döneminde eski danışmanıdır.
Cüneyt Arcayürek, 6 Mart 1928 tarihinde İstanbul'dan deniz yoluyla İnebolu'ya, oradan da kağnılarla Anadolu'ya geçerek Milli Mücadele'ye katılan genç öğretmen çift İzzet Bey ile Mesrure Hanım'ın, Nezih ve Dündar Arcayürek'ten (ö. 1993) sonra üçüncü çocuğu olarak Ankara’da dünyaya geldi. Arcayürek ailesi, savaş yıllarında Nezih'i kaybetti.

Cüneyt Arcayürek Ankara'nın tarihi semtlerinden Samanpazarı’nda, Koç ailesinin çocuklarının da okuduğu “Bizim Mektep” adlı özel ilkoukulu bitirdikten sonra Cebeci Orta Okulu'nda okudu. Babasını erken yaşta kaybetti. Paylaştığı anılar arasında, annesi Mesrure Hanım'ın öğretmenlik yaptığı Ankara Kız Lisesi ekibini kabullerinde iki kez gördüğü Atatürk'ün kendisini sevmesi ve elini öptürmesi de vardı.

Tıp eğitimden gazeteciliğe...

Ardından, Türk şiirinde Garip akımının öncüleri Orhan Veli Kanıkve Melih Cevdet Anday ile Prof. Erdal İnönü'nün de öğrencileri arasında bulunduğu, Ankara'da açılan (1932) üçüncü lise olan Gazi Lisesi'ne girdi ve 1944 yılında mezun oldu. Liseden sonra Ankara Tıp Fakültesi'ndeki tıp eğitimi kapsamında Almanya'ya da gitti. Ancak tıp eğitimini tamamlamayarak, arkadaşı Çetin Altan’ın önerisi ile gazeteciliğe geçiş yaptı.

Tek parti döneminde Cumhuriyet Halk Partisi'nin yayın organı olan ve bir dönem eski başbakanlardan Bülent Ecevit'in de çalıştığı Ulus gazetesinde 1947 yılında gazeteciliğe başladı. Sırasıyla Ankara Akşam haberleri, Kudret, Vatan, 1954 yılında tekrar Ulus gazetesi, Anka Haber Ajansı, Akis dergisi, Hürriyet, Güneş, Milliyet gazetelerinde çalıştı. Milliyet'te ve Atatürk'ten sonra İkinci Cumhurbaşkanı ve CHP'nin ikinci Genel Başkanıİsmet İnönü'nün damadı da olan gazeteci Metin Toker'in yayımladığı Akis dergisinde hem yazarlık, hem de genel yayın müdürlüğü yaptı. Akis dergisindeki bir yazısı nedeniyle cezaevine girdi.

"Bir garip gazete" dediği Milliyet'ten kısa bir süre sonra ayrılan Arcayürek 1985 yılında, Hasan Cemal'in Genel Yayın Yönetmenliği sırasında Cumhuriyet gazetesinde yazmaya başladı. Hasan Cemal ile İlhan Selçuk-Uğur Mumcu ekibi arasında gazetenin sahibi Nadir Nadi'nin ölümünün ardından 1991 yılında yayın politikası konusunda çıkan anlaşmazlık sırasında Cumhuriyet'ten ayrılarak bir süre o dönemin Bugün gazetesinde yazdı. Nisan 1992'de İlhan Selçuk ve Uğur Mumcu ekibiyle birlikte döndüğü Cumhuriyet gazetesinde "Güncel" başlıklı sütunundaki yazılarını hayata veda edene kadar sürdürdü. Bir dönem Tuncay Özkan'la birlikte Kanaltürk'te "Politika Durağı" adlı programı yaptı.

Geçen çarşamba günü toprağa verilen Hürriyet gazetesinin eski sahibi Erol Simavi ile 22 yıl çalıştığı ve gazetenin Ankara Temsilciliği'ni de üstlendiği yıllarda yakın dostluk kuran Arcayürek, Simavi ailesine ait Göcek'teki Domuz Adası'nda aile dışında evi bulunan istsinai bir isim olarak da biliniyordu.

CÜNEYT ARCAYÜREK'İN ESERLERİ

Demokrasinin İlk Yılları: 1947-1951, Yeni İktidar Yeni Dönem: 1951-1954 (1985), Bir İktidar Bir İhtilal: 1955-1960 (1985), Yeni Demokrasi Yeni Arayışlar: 1960-1965 (1985), Çankaya'ya Giden Yol: 1971-1973 (1985), Hapishanedeki Ecevit (1986), Müdahalenin Ayak Sesleri: 1978-1979 (1986), Ku-De-Ta (1987), Şeytan Üçgeninde Türkiye (1987), Demokrasinin Sonbaharı: 1977-1978 (1987), Ku-De-Ta 2 (1988), 12 Eylül'e Doğru Koşar Adım (1988), Demokrasi Dur: 12 Eylül 1980 (1990), Çankaya Hesaplaşması (1990), Demirel Dönemi 12 Mart Darbesi: 1965-1971 (1992, Demokrasi Dönemecinde Üç Adam (1999), Bekleyen Adamın Gerçekleşen Düşü (2000), Bir Giden Bir Gelen Bir Bekleyen (2000), Kriz Doğuran Savaş (2000), Sessiz Darbe (2001), Etekli Demokrasi (2001), Baba'sının Kızı (2001), Çankaya Muhalefeti (2002), 28 Şubat'a İlk Adım (2003, Geri Gidişe İzin Yok (2003), Uzakta Kalan Tarih (2003), Darbeler ve Gizli Servisler: 1950-2002 (2003), Bir Zamanlar Ankara (2005), Bir Özgürlük Tutkunu Bülent Ecevit (2006), Derin Devlet: 1950-2007 (2007), Çankaya: Gelenler Gidenler (2007), Atatürk'ten Sonra Bugünlere Nasıl Geldik? (2008)