Gazprom, Ukrayna'yı suçladı

İSTANBUL (İHA) - Rus Gazprom şirketi, Ukrayna'nın Rusya'dan gelen doğalgazı başka yerlere yönlendirdiğini ileri sürerek, bağımsız denetçilerin Ukrayna'nın boru ağına ne kadar doğalgaz girdiğini kaybetmeleri teklifinde bulundu. Bu arada Rusya ve Ukrayna arasındaki doğalgaz krizinin Türkiye'ye herhangi bir maliyet getirmeyeceği, fiyatların petrol fiyatlarına göre belirlendiği, Türkiye'nin de doğalgaz maliyetini buna göre düzenlediği öğrenildi.

Rusya - Ukrayna arasında yaklaşık 1 haftadan bu yana ortaya çıkan gerginlik sürerken Türkiye ve yurt dışındaki gelişmeler dikkatle takip ediliyor.
Alınan bilgilere göre, Rus doğalgaz tekeli Gazprom, Ukrayna'yı Avrupa ülkelerine gönderilmek amacı ile bu ülkedeki boru hatlarına pompalanan doğalgazın 100 milyon metreküplük bölümünü başka yere yönlendirmek ve "hortumlamakla" suçladı. Gazprom Başkan Yardımcısı Alexander Medvedev, bağımsız denetçilerin Ukrayna'nın boru ağına ne kadar doğalgaz girdiğini kaydetmelerini teklif etti. Medyedev "hortumlama" olarak tarif ettiği doğalgaz değerinin 25 milyon doları aştığını söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko ise Ukrayna'nın hiçbir zaman uzlaşma masasından kalkmadığını ve görüşmelerin devam etmesi için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e konuyu açacağını bildirdi. Yuşçenko Kiev'de yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın ülkeye gelen doğalgazı eksiksiz Avrupa'ya naklettiğini belirtirken Ukrayna Başbakanı Yuri Ekhanurov ise Rus gazına piyasa fiyatından ödeme yapmaya her zaman hazır olduklarını kaydetti.

Diğer taraftan Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rusya'yı şantaj yapmakla suçladı. Dışişleri Bakanlığı Rusya'nın aslında Ukrayna ekonomisindeki istikrarı bozma, zarara uğratma, Batı Avrupa'ya sağlanan ve yaklaşık yüzde 80'i Ukrayna üzerinden geçen doğalgazın Avrupa'daki tüketici ülkelere ulaşmasını engelleme hedefinde olduğunu açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı da Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik doğalgaz kesintisinin enerji sektöründe bir güvensizlik ve istikrarsızlığa yol açabileceği uyarısında bulundu.

TÜRKİYE'NİN DOĞALGAZ FATURASI Ukrayna üzerinden doğalgaz alan AB ülkeleri ise gelişmeleri endişe ile izliyor. AB Komisyonu yetkilileri, Rusya'nın doğalgazı vermeme kararının zihinlerde farklı düşünceler oluşturduğunu belirtiyorlar. AB Komisyonu yetkilileri ve ilgili isimlerin 4 Ocak Çarşamba günü Brüksel'de toplanarak son durumu değerlendirecekleri ve alternatif enerji kaynakları üzerinde çalışacakları öğrenildi.

Rusya 1 Ocak itibariyle Ukrayna üzerinden Avrupa'ya verdiği gaz akışını yavaşlatmıştı. Avrupa'nın doğalgaz ihtiyacının dörtte birini Gazprom tedarik ediyor. Söz konusu gaz Ukrayna üzerinden Avrupa ülkelerine naklediliyor.

Çeşitli kaynaklardan alınan bilgilere göre, Rusya Ukrayna'ya doğalgazın bin metreküpünü 230 dolar civarında satmak istiyor. Bunun da şu anda uygulanan fiyatın 4 katı olduğu ifade ediliyor. Rusya halen doğalgazın bin metreküpü için 47 - 255 dolar arasında bir fiyat uyguluyor. Rusya en ucuz gazı 47 dolarla Belarus'a satıyor. Almanya ise bu yıldan itibaren doğalgazın bin metreküpüne 255 dolar ödeyecek.

Diğer yandan Türkiye'nin bin metreküp doğalgaz için Rusya'ya ödediği miktarın 150 dolar ile 200 dolar arasında olduğu söyleniyor. Bu yıl Mavi Akım ve Batı Hattı yoluyla toplam 15 milyar metreküp doğalgaz alacak olan Türkiye doğalgaz için Rusya'ya bu sene 2.25 milyar dolar ile 3 milyar dolar arasında bir ödeme yapacak.

Türkiye'nin doğalgaza ödeyeceği maliyetin artması Rusya'nın belirlediği petrol fiyatlarının seyrine bağlı. Dolayısıyla fiyatlar her 3 ayda bir yeniden hesaplanıyor. Petrolün varil fiyatı 31 dolar iken Mavi Akım'dan bin metreküp için 148.56 dolar seviyesinde bir ödeme yapılıyordu. Bugün petrolün varil fiyatı 60 dolar seviyesinde. 150 dolar fiyatın üzerinde bir maliyet ödeyen Türkiye'nin şu anda Mavi Akım için ödediği miktar 150-200 dolar arasında seyrediyor. Türkiye'nin ödeyeceği doğalgaz ücreti 2006 yılında petrol fiyatlarındaki iniş ve çıkışlara göre belirlenecek. Ancak Rusya Mavi Akım'la üçüncü ülkelere gaz satma planları yapıyor ve Türkiye'ye son derece değer veriyor. Söz konusu durum Türkiye'ye uygulanan fiyatlarda bir indirim yapılabileceğini gündeme getiriyor.