Geç Gelen Kış, Domates Ihracatçısını Da Üreticini De Üzdü

2012 yılının sıcak geçmesi Muğla'nın Fethiye ilçesindeki domates üreticileri ve ihracatçılarını üzdü. Son 2 yıldır iyi para ettiği için güz domatesine yönlenen üreticiler kışın geç gelmesi nedeniyle zarar ettiklerini açıkladı. Üreticilere göre geç gelen kış, domatesin erken çiçek açmasına ve ürünün güz dönemine kalmadan hasat edilmesine neden oldu.

Fethiye'nin en önemli ihracat kalemi olan domates bu yıl üreticisinin yüzünü güldürmedi. Geç gelen kış ve hava koşullarının ortalamaların üzerinde sıcak olması nedeniyle tarlada ürün bolluğu yaşandı. Henüz kışa girmeden yaşanan bu bolluk domates fiyatlarının 20-30 kuruşlara kadar düşmesine neden oldu. Ürünün kış gelmeden hasat edilmesi üretici kadar ihracatçıyı da üzdü. Karaçulha Yaş Sebze Meyve Hali'nde ihracatçılık yapan Ahmet Gürsu Özdemir, güz domatesinin kış girmeden hasat edildiğini söyledi. Bir kaç yıldır domates iyi para ettiği için güzlük olarak ekildiğini anlatan Özdemir, "Ancak mevsim koşullarının sıcak devam etmesi dolayısıyla domates erken çıktı. Mevsim sıcak olursa domates para etmiyor. Miktar bol olunca hiç para getirmedi. Rusya ürün bolluğu dolayısıyla ürünleri beğenmedi. Az para verdi. Dolayısıyla çiftçinin eline para geçmedi. Antalya'da 4 -5 tane çok büyük ihracatçı firma battı. Firma battığında beraberinde bayiler ve üreticiler de kaybediyor. Birçok işletmeci zor günler yaşıyor. İşin bir diğer boyutu eline para geçmeyen çiftçi alacağı ev eşyalarını, traktörü, tohumu, ilacı, fideyi daha az almaya başladı. Sektörler ardı ardına daralmaya başladı. Bazı sektörlerde daralma bu yıl yüzde 20'lere çıkıyor." dedi.

Domates üreticisi Cemil Çukur da güz domatesinin erken olgunlaşması nedeniyle mağduriyet yaşadıklarını söyledi. Ekim ayında ekilen güz domatesinin Ocak ve Şubat'ta hasat edilmesi gerektiğini, fakat havaların sıcak gitmesi nedeniyle mahsulün erken çiçek açtığını belirten Çukur, domatesin bol olduğu dönemde hasat edilen ürünün para etmediğini sözlerine ekledi.

BU YIL NE PARA EDİYORSA SENEYE HERKES ONU EKİYOR

Fethiye Ticaret ve Sanayi odası (FTSO) Tarım, Hayvancılık ve Tarım Aletleri İle Kimyasal Maddelerin Ticareti Meslek Komitesi, yaşanan daralmayı araştırmak üzere hal esnafıyla görüştü. Ziyaret sırasında işletmeciler Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın ve kooperatiflerin yönlendirmesinin eksikliğinden dert yandı. Domatesin 15-20 gündür para ettiğini, bunun sebebi olarak da havaların soğuması olduğunu söyleyen hal esnafı, yaşanan bu fiyat artışına rağmen ellerinde ürün olmadığını söyledi. Yaşanan bu sıkıntının plansızlıktan kaynaklandığını kaydeden esnaf, kendilerine yol gösteren birilerinin olmamasından şikayetçi oldu. Bir önceki yıl hangi ürün para ederse bütün üreticilerin ertesi yıl o ürüne yöneldiğini, bunun da beraberinde ürün bolluğunu getirdiğini anlatan ihracatçılar, bunun üreticiye dönüşünün eksi yönde gerçekleştiğini açıkladı.

ÜRETİMLER PERİYODİK DÜZENE SOKULMALI

Üreticilerin sorunlarını dinleyen FTSO) Tarım, Hayvancılık ve Tarım Aletleri ile Kimyasal Maddelerin Ticareti Meslek Komitesi, konunun çözümü için ne gerekiyorsa yapılacağını söyledi. Komite yaptığı açıklamada, "Geçen yıllarda geliri iyi olan güzlük domatesine yatırımını bu yıl da sürdüren üreticiler, iklim koşullarının uygunsuzluğu sonucu domatesin erken çıkması ile beklediğini bulamadı. Hava koşullarının ortalamaların üzerinde sıcak olması dolayısıyla ürün bolluğu yaşanan seralarda domates para etmedi. Bunun için üreticilerimizin bilinçlendirilmesi, üretimlerin planlı bir şekilde yapılması ve periyodik düzene sokulması gerekir. Bu konuda elimizden geleni yapacağız." ifadelerini kullandı.