Geliştirilmiş "yerli mısır tohumları"nın ıslah süresinde 10 yıl tasarruf sağlandı

UĞUR SUBAŞI - Sakarya'nın Arifiye ilçesinde 1926'da kurulan Mısır Araştırma Enstitüsünde "melezleme yöntemi"yle üretilen geliştirilmiş "yerli mısır tohumları" ıslah süresinde 10 yıl tasarruf sağlıyor.

Mısır ve buğday çeşitlerine yönelik çalışmalar yürütülen enstitüde, TÜBİTAK tarafından desteklenen projeyle genetiği oynanmadan mısır tohumu elde edilmesini sağlayan "yerli indirgeyici hatlar" oluşturuldu.

Bu hatlar sayesinde, "melezleme yöntemi" ile ıslah süresinde 10 yıllık bir tasarruf sağlanarak geliştirilen "yerli mısır tohumları"nın 300 adedi, 295 bin liraya yerli tohumculuk firmaları tarafından satın alındı.

"Yerli indirgeyici hatlar", tohum firmalarının çalışmalarına, tohum ıslah süreçlerinin kısalmasına ve daha hızlı çeşit geliştirilmesine büyük katkı sağlıyor.

Enstitü merkezindeki ve Pamukova ilçesinde bulunan arazilerde, geniş izolasyon mesafelerinde tohum üretimleri devam ediyor.

- "2 yıl gibi kısa bir sürede yeni çeşitler çıkarabilecekler"

Enstitü müdürü Bülent Cengiz, AA muhabirine, geliştirdikleri "ADAİL1" ve "ADAİL2" olarak adlandırdıkları indirgeyici mısır hatlarının, Türkiye'de ilk ve tek mısır hatları olduğunu vurguladı.

Cengiz, TÜBİTAK projesi kapsamında yurt dışında 100 adedi yaklaşık 30 bin avro olan bu tohumları, kendi çalışmalarıyla geliştirdiklerini belirtti.

Geliştirdikleri, yerli ve milli indirgeyici hatların özelliğine değinen Cengiz, şunları söyledi:

"Bunlar kıymetli tohumlar. Bunlar melezlendikleri tohumda indirgeyici oldukları için kromozom sayısını yarıya indiriyor. 10-12 yıl olan ıslah süresini 1-2 yıla kadar düşürüyor. Yerli tohum firmalarımız, çeşit geliştirmede 10-12 yıl gibi uzun bir süre beklemektense 2 yıl gibi kısa bir sürede yeni çeşitler çıkarabileceklerdir. Bu tohumun özelliği melezlendiği tohumun genetik yapısına herhangi bir etki etmiyor, genetiğiyle oynanmıyor. Doğal melezlemelerle elde edilen indirgeyici hatlarımızdır."

- "Çiftçinin daha verimli tohumlara ulaşma süresi de kısalıyor"

Cengiz, bu tohumlar üzerinde yaklaşık 5 yıl çalıştıklarını, geçen yıl bu mısır tohumlarının tescil edildiğini vurguladı.

Şu ana kadar 2 firmaya satış yaptıklarını aktaran Cengiz, "Bu 2 firma da yerli tohumculuk firmalarımız. 300 adet tohumu 295 bin liraya alıcı buldu. Yurt dışından arayan, istekli olan firmalar da var. Tohum üretim çalışmalarımız devam ediyor. Türk tarımına katkısı, tohumculuk firmaları açısından süreyi kısaltıyor, çiftçinin daha verimli tohumlara ulaşma süresi de kısalıyor." ifadelerini kullandı.

Firmaların, bu tohumlarla ortalama 2 yılda yeni çeşit geliştirebileceklerine değinen Cengiz, bunun da Türk tarımına önemli bir hizmet sunacağını belirtti.

"Biz de yerli firmalarımızı bekliyoruz." diyen Cengiz, şöyle konuştu:

"Onlara gerekli kolaylığı sağladık. Geliştirdiğimiz 'ADAİL1', 'ADAİL2' mısır hatları, 10-12 yıl gibi uzun bir zaman alan ıslah ve yeni çeşit geliştirme çalışmalarını 1-2 yıla kadar düşürebiliyor. Gerek özel sektör gerekse kamu kuruluşlarında ıslah çalışmalarını kısa süreye indirerek yeni, yerli ve milli çeşitlerimizi geliştirerek çiftçimize daha kaliteli ürünler verebileceğimizi düşünüyoruz."