'Genç Osman'ın Cülusu' tablosunu Kültür Bakanlığı satın aldı

Londra'nın ünlü mezat şirketi Sotheby's'te dün yapılan "İslâm Dünyası Sanatı" müzayedesinde 200 bin sterlin (809 bin lira) açılış fiyatı ile arttırmaya çıkan ve dünyada tek olan "Genç Osman'ın Cülusu" tablosunu, en yüksek fiyatı veren Kültür Bakanlığı satın aldı. Bakanlığın 430 bin sterline aldığı tablo, vergisi ile yaklaşık 540 bin sterline (2 milyon 185 bin lira) mâlolacak.

Tarihlerimizde "Genç Osman" diye geçen İkinci Osman'ın 26 Şubat 1618'de tahta çıkış törenini gösteren yağlıboya bir tablo, Avusturya İmparatorluğu'nun o sırada İstanbul'da bulunan ve cülus törenini izlemesine izin verilen elçisi Baron Hans Mollard von Reinek'in maiyetinde bulunan ama ismi bilinmeyen bir ressama aitti. Törende büyükelçi ile beraber hazır bulunan ressam, cülus törenini tablosuna aynen yansıtmıştı.

127'ye 107,5 santim eb'adındaki yağlıboya tabloda, o sırada 14 yaşında olan genç hükümdar tahtında otururken, hemen karşısındaki başka bir tahtta da başında altın tacı ve etrafında hizmetkârları ile annesi Mahfiruz Sultan görülüyor. Arka plânda Ayasofya Camii ve minarelerdeki müezzinler yeralıyor, tablonun merkezinde Şeyhülislâm Esad Efendi elinde Kur'an ile resmediliyor, Esad Efendi'nin hemen önünde de Mevlevîler sema ediyorlar. Sadrazam Halil Paşa, Kızlarağası Süleyman, silâhdar ağa ve solaklar gibi devletin ve sarayın o dönemdeki diğer önemli görevlileri de tabloda yeralıyorlar.

Tablo, ödemenin ve teslim muamelesinin yapılmasının ardından Türkiye'ye getirilerek Topkapı Sarayı'na konacak ve sarayda önümüzdeki haftalarda ilk defa açılacak olan "cülûs sergisi"nde teşhir edilecek. Topkapı Sarayı'nda bu serginin ardından yine ilk defa bir başka uygulama daha başlatılacak ve "saray okulu" olan "Enderun"un eğitim sistemi o yüzyılların elbiselerini giymiş görevliler tarafından yılda iki kez temsilî olarak sahnelenecek.

Bundan 2 hafta önce, Sotheby's'teki satışı haber almamın hemen ardından gazetedeki köşemde "Bu tablo satın alınmalı, Türkiye'ye getirilip Topkapı'ya konmalıdır!" başlıklı bir yazı yazmış ve Kültür Bakanlığı'nın başka örneği olmayan bu son derece önemli esere mutlaka sahip çıkması gerektiğini söylemiştim.