Genler kanserli hücreleri yenmek için kodlanacak

Türk ve Fransız bilim adamları, TÜBİTAK ile Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS) ortaklığında yürütülen projeyle genlerin kodlanarak kanser tedavisinde kullanılan ilaçların, sadece kanserli hücreleri etkilemesini sağlamak üzere çalışıyor.

Türkiye'den İzmir Ekonomi ve Dokuz Eylül üniversiteleri ile Fransa’dan Sorbonne, Paris Est ve Kuzey Paris üniversitelerindeki biyokimya, elektrik ve elektronik mühendisliği ile matematik dallarından akademisyenler, "Parametre Belirsizliği Altında Hücre İçi Ağların Modellenmesi, Analizi ve Optimal Kontrolü" başlıklı araştırma projesiyle kanserli hücrelerin yayılmasının, sağlıklı hücrelere zarar verilmeden durdurulması amacıyla bir araya geldi.

Projenin yürütücülüğünü üstlenen İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cüneyt Güzeliş, yaptığı açıklamada, kullanılan ilacı bir hücrenin içine alıp almamasına genlerin karar verdiğini belirterek, araştırmada genlerin, birbirleriyle etkileşiminde davranış biçimlerini incelediklerini kaydetti.

Bunun saptanabilmesi ve kontrol edilebilmesi durumunda sağlıklı hücreye zarar vermeden kullanılan ilacın sadece kanserli hücreye etki etmesinin sağlanabileceğini ifade eden Güzeliş, "Hücrenin bir ilacı içine alıp almamasını gen karar veriyor. Kanser tedavisinde de belirli genleri etkisiz hale getirmeyi ya da bazı genleri etkin değilse etkin hale getirmeye çalışıyoruz. 'Genlerin birbirleriyle etkileşimlerini nasıl kontrol ederiz' sorusunun yanıtı üzerinde duruyoruz" dedi.

Güzeliş, çalışmalarını gen haritası tamamen bilinen tek canlı olan kolibasili üzerinde gerçekleştirdiklerini belirterek, bir yılı geride bırakan çalışmalarda araştırmacıların kendi öngörülerini deneylerle doğrulama yoluna gideceğini bildirdi.

Çalışmalarıyla gelecek süreçte yeni araştırmalara temel oluşturmayı da amaçladıklarını dile getiren Güzeliş, bu şekilde nihai hedeflerinin kanser için ilaç üretilmesi olduğunu belirtti. (AA)