Joe Hanson’ın YouTube kanalı “It’s Okay To Be Smart”ı duyanlar var mı bilmiyoruz ama bir videosunda (altyazılı olarak izleyebilirsiniz) hayli mühim bilimsel terimlerin etrafındaki kafa karışıklığını dağıtıyor: Gerçek, hipotez, teori ve yasa nedir? Haberleri, araştırmaları veya bilimsel herhangi bir bilgiyi kavramanız için bu farkları bilmek çok önemli.
Gerçek: Etrafımızdaki dünyaya ilişkin gözlemler. Örnek: “Bir nesne yüksekten bırakılınca aşağı düşer.”
Hipotez: İleri araştırma için başlangıç noktası olarak alınan olguya dair önerilen açıklama. Örnek: “Bir nesne yüksekten bırakılınca aşağı düşer çünkü onu çeken bir kuvvet vardır.”
Teori: Bilimsel yöntem tarafından elde edilen ve gözlem ve deneyler aracılığıyla tekrar tekrar test edilen ve onaylanan sağlam bir temele sahip açıklama. Örnek: “Yüksekten bırakılan bir nesnenin düşmesine neden olan kuvvete yerçekimi denir.”
Yasa: Doğanın belli bir olgusunu tanımlayan tekrarlanan deneysel gözlemlere dayanan ifade. Bir şeyin olduğuna ve nasıl olduğuna dair kanıt, ancak niçin olduğuna dair bir açıklama sunmaz. Örnek: Newton’un Yerçekimi Kanunu.
Temelde, bilimin işleme şekli budur! Bunların bazılarını biliyor olabilirsiniz veya okuldan ufak tefek bir şeyler hatırlıyorsunuzdur, ancak bu şekilde az ve öz bir açıklamanın size çok yarayacağını düşünüyoruz.