Gerçekten korkmalı mıyız? Tüm yönleri ile sezaryen doğum

Sezaryen doğum, normal doğumun gerçekleşmesinin mümkün olmadığı durumlarda karın bölgesine bir kesi açılarak, ameliyatla bebeğin dünyaya getirildiği bir yöntemdir. Anestezi altında uygulanır. Doktor tarafından hamileliğin herhangi bir döneminde sezaryen doğum kararı verilebilir. Ancak doğum esnasında da acil sezaryen kararı verilebilir. Bebeğin ya da annenin hayati tehlikesinin olduğu durumlarda yapılan acil sezaryenin çok hızlı bir şekilde uygulanması ve bebeğin doğurtulması gerekir. Plasentanın rahmin girişini kapaması, bebeğin çok iri olması, anne adayının çatı bölgesinin dar olması, anne adayının ıkınmasının riskli olması, rahimde miyom bulunması ve çoğul gebelik gibi durumlarda sezaryene başvurulur. Sezaryen doğum ne kadar sürer derseniz, genelde bu süre 40-50 dakika arasındadır. 1 saati geçmez.

Doğuma Hazırlık ve Sezaryen Doğum Aşamaları

• Doğum planlı olarak yapılacağı zaman, ameliyattan önceki gece anne adayı hafif şeyler yiyip içer. Ameliyata gireceği zaman en az 6 saattir bir şey yememiş olması gerekir, hatta su bile içmemiş olmalıdır. Karında şişlik yaratabilecek her şeyden kaçınılmalıdır. Özellikle gece 12'den sonra hiçbir şey tüketilmemelidir.
• Her türlü takının çıkarılması ya da evde bırakılması gerekir. Bu eşyalar ameliyat sırasında soruna yol açabilir. Ayrıca cihazların sağlıklı kullanımı için tırnaklardaki ojelerin de çıkartılması ve ameliyat sırasında göz koruma kremleri sürüleceği için, makyaj yapılmaması gerekir.
• Hastaneye giderken doğum çantası, anneye ve bebeğe lazım olacak eşyalar unutulmamalıdır.
• Doğuma bir hafta kala anne adayının enfeksiyon riski oluşmaması için karın bölgesi ve genital bölgesine ağda ya da traş yapmaması gerekir.
• Ameliyat saatinden 1 saat önce hastanede olunması önerilir.
• Şeker hastalığı, tiroid, astım gibi rahatsızlıklar dolayısıyla ilaç kullanılıyorsa, bunlar hastaneye giderken mutlaka götürülmelidir. Ameliyata 1 gün kala doktorun önerdiği ilaçlar dışında hiçbir ilaç alınmaması gerekir.
• Operasyona başlamadan önce ameliyathanede de birçok hazırlık yapılır. Eğer doktor uygun görürse anne adayına sonda takılabilir. Sonda takılması hem ameliyatı kolaylaştırır hem de ameliyat sonrası annenin tuvalet ihtiyacını karşılaması daha kolay olur.
• Epidural anestezi uygulanacaksa kateter yerleştirilir. Epidural bölgesel bir anestezi yöntemidir ve kişinin sadece belden aşağı bölümü uyuşturulur. Bu sayede anne adayı ameliyat boyunca uyanık olur ve bebeğinin doğumunu izleyebilir.
• Tüm karın duvarı, göğüs altı hizasından dize kadar antiseptik solüsyonla temizlenir.
• Karın bölgesine 7 kat kesi yapılır. Sezaryen kesisinin kaç cm olduğu anne adaylarını özellikle meraklandıran bir konudur. Kesi, yatay olarak yaklaşık 10 cm uzunluğundadır. Kesiden sonra amniyon sıvısının olduğu kese patlatılarak bebek doğurtulur. Bebek kordonu bağlanıp kesilir ve plasenta çıkarılır. Daha sonra rahim içi temizlenir ve kanama kontrol edilerek kapatılır.
• Ameliyat bitiminde kesi jinekolog tarafından gizli dikiş yöntemi ile dikilir ve kullanılan dikiş malzemesi özel olduğundan daha sonra dikiş alınmasına gerek kalmaz.

Ameliyat Sonrası İlk Saatler

• Anne odaya alınır ve bebeğine ilk sütünü verir. Saatte bir annenin idrar çıkışı, tansiyonu ve kanaması olup olmadığı kontrol edilir. İlk gün damar yolundan serum verilir ve antibiyotik uygulanır.
• Ameliyattan 8 saat sonra anne ayağa kaldırılır. Ayağa kaldırılmadan önce komposto gibi hafif ve sulu gıdalar yedirilir. İlk kalkıldığında tansiyon düşmesi veya baş dönmesi görülebilir. Bunlar normaldir ve endişe edilecek bir şey yoktur. Eğer anne yürüyebiliyorsa ve sonda takılmışsa çıkartılır.
• Ağrı varsa, doktorun belirlediği miktarlarda ve gözetiminde damardan ya da kalçadan ağrı kesici yapılır. Ağrı pompası takılmışsa hasta ağrı durumuna göre pompa yardımıyla durumunu kendisi de kontrol edebilir.

Sezaryen Doğum Sonrası İyileşme Süreci

• Ameliyat sonrası ilk 1-2 gün gaz sancıları olabilir. Bu durumun geçmesi için annenin bol bol yürümesi gerekir. Sulu ve yumuşak gıdalar ve gaz çıkışını kolaylaştıracak ilaçlar da verilir.
• Duş yapabilmesi için dikiş yeri pansuman yapılarak bir bantla kapatılır. Hemşire gözetiminde ve ayakta duş almak tavsiye edilir.
• İkinci gün genellikle gaz sorunu ortadan kalkar ve anne dışkısını yapabilir. Eğer yapamazsa bir fitil veya krem yardımıyla tuvalete çıkması sağlanır. Gerek görülürse pansuman yenilenir. Bu işlemden sonra anne ve bebek eve gitmeye hazırdır.
• Evdeki ilk günlerde de annenin aktif olması ve bebeğiyle ilgilenmesi önerilir. Ancak ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmak gerekir.
• Eğer doktorun önerdiği ağrı kesici ve antibiyotik ilaçlar varsa bunların kullanımına devam edilir.
• Kanama ve akıntılar devam edebilir, endişelenecek bir durum yoktur. 40 güne kadar azalarak sürebilir.
• Yaraların iyileşmesi için 40 gün süreyle cinsel ilişkiye girilmesi tavsiye edilmez.
• Ayrıca 40 gün boyunca annenin küvette sıcak su ile banyo yapması, havuza veya denize girmesi yasaklanır. Ayakta ve ılık su ile duş alması önerilir.

Sezaryen Doğum Sonrası Beslenme

• Doğum sonrası beslenme de hamilelikteki gibidir. Bol bol sıvı tüketilmelidir.
• Gaz yapıcı gıdalardan uzak durmak gerekir. Anne sütünün miktarı annenin yediği yiyeceklere ve sıvı alımına bağlıdır bunu unutmayınız. Sezaryen doğum yapan anneler normal doğum yapan annelere göre biraz daha az süt üretebilir. Ancak bu durum düzgün beslenme ile düzeltilebilir. Bu nedenle mutlaka günde en az 3 litre sıvı gıda alınması önerilir.
• Kalsiyum eksikliği bebek için de anne için de çok önemlidir. Buna dikkat edilmelidir. Ayrıca demir ve C vitamini de normal seviyede tutulmalıdır. Et, yoğurt, süt, yumurta gibi besinler uygun şekilde tüketilmelidir, iyi pişirilmesine ve taze olmasına dikkat edilmelidir.
• Bu dönemde ödem oluşumuna engel olmak için de tuz tüketimi azaltılmalıdır. İyot ihtiyacı, iyotlu tuzdan karşılanmalıdır.
• D vitamini eksikliği bol bol güneş ışığı alarak da karşılanabilir.
• Taze sebze ve meyvelerin dışında kuru meyve ve yemişler de tüketilmelidir.
• Sıvı olarak çay, kahve ve gazlı içecekler tüketmek yerine; taze sıkılmış meyve suları, limonata, ayran tercih edilmelidir.
• Çay, öğün aralarında az demli ve limon eşliğinde tüketilebilir. Ihlamur, nane, yeşil çay ve kuşburnu gibi bitki çayları da oldukça faydalıdır ve tüketmeye özen gösterilmelidir.
• Doğum sonrası kiloları vermek için ise en uygun dönem emzirme dönemidir. Kızartılmış yağlı besinler yerine, haşlanmış ve fırınlanmış yiyecekler tüketmek, hamur işlerinden uzak durmak, acılı ve bol baharatlı gıdalardan kaçınmak, bol su tüketmek ve dengeli beslenmek kiloların sağlıklı ve kolay bir şekilde verilmesini sağlar.