Geri ödenen kayıp kaçak bedeli vatandaştan fatura yoluyla alınacak

Hükümet tarafından TBMM'ye sunulan Elektrik Piyasası Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasını öngören 15 maddelik yasa tasarısı, kayıp-kaçak bedeli konusuna düzenleme getiriyor. Kayıp-kaçak bedeli için yaptığı ödemeleri dava yoluyla geri alan vatandaşlardan yapılan ödemeler geri alınacak. Kayıp-kaçak bedeli ödemeleri vatandaşlardan faturalandırılarak alınacak. Ayrıca kayıp-kaçak bedelinin yanı sıra mahkeme masrafları da vatandaşların faturalarına yansıtılacak. Kanun henüz tasarı aşamasında olsa da, TBMM'de kabul edilmesi halinde uygulamaya konulacak.

TBMM'ye sunulan bu tasarıda kayıp kaçak bedellerine yönelik açılacak yeni davaların önüne geçmek için ilginç bir hüküm yer alıyor. Geçici bir madde ile kayıp kaçak konusunda bugüne kadar açılan davalar sonucunda yapılan ödemeler ile mahkeme masraflarının, bundan sonraki dönemlerde hazırlanacak yeni faturalara eklenerek tüm tüketicilerden tahsilinin önü açılıyor.

MAHKEME MASRAFLARI VATANDAŞLARDAN ALINACAK

Hazırlanan tasarıyla kayıp kaçak bedeli konusunda dava açılmasının önüne geçilmeye çalışılıyor. Ayrıca bu şekilde itirazların da önüne geçilecek. Ancak, tasarı ile Elektrik Piyasası Kanunu’na ilginç bir geçici madde ekleniyor. Bu na göre, elektrik faturalarındaki kayıp kaçak bedellerine itiraz edip dava açarak bu paraları geri alan tüketicilere ödenen tüm bedellerin yeniden müşteriden tahsilinin önü açılıyor. Yasaya eklenen geçici 19’uncu madde ile ‘mahkeme ve tüketici hakem heyeti kararına istinaden dağıtım şirketi ya da tedarikçi tarafından yapılan iadeler ve mahkeme kararlarına yer alan giderler dağıtım tarifeleri yoluyla karşılanır’ hükmü yasaya eklendi. Bu hüküm, tüketicilere bugüne kadar ödenen tüm bedeller ile yapılan mahkeme masrafl arının dava açsın açmasın tüm tüketicilerden tahsil edilmesinin önünü açıyor.

33 MİLYAR TL KAYIP KAÇAK BEDELİ TAHSİLATI

Tasarının gerekçeleri arasında mahkemelerin mevzuata rağmen verilen kararların elektrik dağıtım ve şirketlerini zarara uğratması ve hizmetlerin sürdürülemez hale gelmesi gösteriliyor. Düzenleme ile sürdürülebilirlik konusunda gelişme katedilmesi amaçlanıyor. Gerekçede, 2013 yılında 21 dağıtım şirketinin hedef kayıp kaçak oranları baz alınarak hesaplanan kayıp kaçak enerjiye konu gelir ihtiyacının 5.85 milyar lira olduğu ancak bunların her şey dahil toplayabilecekleri toplam tutarın gelir tavanı toplamının 3.5 milyar lira olduğu belirtildi. Gerekçede, ‘Bu şartlar altında 5.85 milyar liralık kayıp kaçağa konu enerji maliyetinin dağıtım şirketlerine yüklenmesinin şirketlerin tamamının faaliyetlerinin sürdürülemez hale gelmesi ve pek çoğunun iflas etmesi anlamına geleceği açıktır’ ifadeleri yer aldı.

BAZI YATIRIMCILAR ÇEVRE VE KIYI KANUNUNDAN MUAF OLACAK

Tasarının birinci maddesi ile 3621 sayılı Kıyı Kanunu’nun yapılaşmaya ilişkin sınırlandırmalar getiren hükümleri de değiştirildi. Buna göre askeri yasak ve güvenlik bölgelerine yapılacak kamu ve özel sektöre ait, rafineri, petrokimya tesisleri ve eklentileri ile milletlerarası anlaşma hükümleri uyarınca yapılması öngörülen yatırımlara, Kıyı Kanunu’nun sınırlayıcı hükümleri uygulanmayacak. Yine milletlerarası anlaşma hükümleri uyarınca yapılması öngörülen üretim tesisleri için alınacak ruhsat ve diğer mevzuattan kaynaklanan inşaata izin, onay, lisans gibi belgeler, ilgili kurul tarafından belirlenen süre içinde sunulacak. Ancak üretim lisansı alınmadan önce üretim tesisiyle doğrudan ilgili olmayan yapıların inşasına başlanabilecek. Milletlerarası anlaşma hükümleri çerçevesinde transit petrol boru hattı projelerinin inşa ve modernizasyonunu gerçekleştirenlere yapılan tüm teslim ve hizmetler KDV’ye tabi olmayacak. Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle yüklenen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler ise mükellefin talebi üzerine iade edilecek.

ÇEVRE MEVZUATINDAN MUAFİYET

EÜAŞ veya bağlı ortaklıklarına, kamu üretim şirketlerine ve bunlara ait üretim tesisleri ile daha önceden özelleştirilmiş şirketlere, çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanması amacıyla 31 Aralık 2019’a kadar süre tanındı. Tasarı uyarınca ayrıca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde bir Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü kurulacak.