Gimdes, Network Satışlara ‘helal Sertifikası’ Vermiyor

Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği (GİMDES) Başkanı Dr.Hüseyin Kâmi Büyüközer, network satışlara neden helal sertifikası vermediklerini açıkladı.Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği (GİMDES) Başkanı Dr.Hüseyin Kâmi Büyüközer, ninternet üzerinden yapılan satışlara neden helal sertifikası vermediklerini açıkladı. Büyüközer şunları söyledi: “Network marketing sistemine ilk bakıldığında, mal pazarlaması esasına dayalı bir alım satım işlemi gibi görünmekte ise de sistemin detaylarına inildiğinde İslam hukuku açısından akdin geçersiz olmasını gerektiren bir çok sıkıntılı durumlar vardır. Öncelikle bu sistem içerisinde şartlı akit içermektedir. Şöyle ki, sisteme girebilmek için adı geçen şirketin bir ürününü almak şarttır. Eğer bir kimse ben sadece üye olmak istiyorum ürüne ihtiyacım yok derse bu kişinin sisteme girmesi mümkün değildir. Her ne kadar burada pazarlama şirketi “bu sisteme üye olmak istiyorsan bu malı alacaksın” veya üye olmak isteyen kişi “ben bu ürünü alırım ama beni bu sisteme alacaksınız” şeklinde açıkça bu şartları telaffuz etmeseler de -sistem bu tarz bir çalışma üzerine kurulduğundan- bu hükmen anlaşılmaktadır. Bu şart ise akdin gerektirmediği bir şart olmuş olur. Hanefi mezhebine göre ise akdin gerektirmediği bir şart alışverişi geçersiz kılar.Diğer bir sıkıntı ise Bir kimsenin paraya malik olması üç şeyden biriyle mümkündür. Ya o mala maliktir. Yani kendi parası olup ona sahip ve maliktir. Ya amildir. Yani çalışarak kazanmasıyla o mala sahip olmuştur. Ya da ödeme sorumluluğu olması sebebiyle paraya sahiptir. Örneğin; müşteri ile satıcının veya herhangi bir iş ustasının buluşmalarında aracılık yapıp, aralarındaki anlaşmalı hesap üzerinden pay alan kimse gibi. Ancak bu sisteme baktığımızda bir seviyeden sonra buradaki kazanç bunlardan herhangi birine girmemektedir. Şöyle ki, üye olan bir kimse üye buldukça para kazanıyor. Belki ilk üyelerde bir çabası ve sorumluluk alması söz konusu olduğundan (paraya malik olmanın üçüncü kısmına girerek) onlar üzerinden bir pay/prim alması mümkün olsa da daha sonraki alt üyelerde hiç tanımadığı hatta hiç karşılaşmadığı kimseler üzerinden prim almaya devam ediyor. Bu ise paraya malik olma sebeplerinden herhangi birine girmediğinden buradaki kazanç karşılıksız kalmış olur. Bu da caiz değildir. Dolayısıyla çalışma sisteminde İslam hukuku açısından sıkıntıları olan bir sisteme GİMDES’in sertifika vermesi mümkün değildir".