Girişimcilerin Toplam Istihdam Içindeki Payı Iki Yıldır Düşüyor

- Türkiye'de toplam istihdam içindeki kendi işini yapan girişimcilerin payı üst üste iki yıl düşerek yüzde 5'in altına inerken, girişimciler içindeki kadın payı yükseldi.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) "Girişimcilik" verilerine göre 2010 yılında toplam istihdam içindeki girişimcilerin payı yüzde 5.3 düzeyindeyken, bu oran 2012 yılında yüzde 5.0'e ve 2013 yılında da yüzde 4.6'ya düştü.

Buna karşılık, girişimcilerin içindeki kadın payı ise iki yıl üst üste artarak yüzde 8.0'e çıktı. Buna göre, girişimciler içindeki kadınların payı 2010 yılında yüzde 6.9 düzeyindeyken, 2012 yılında yüzde 7.5'e ve 2013 yılında da yüzde 8.0 düzeyine yükseldi.

Yaş gruplarına göre işveren olarak çalışanların sektörel dağılımı incelendiğinde, tarım sektöründe en yüksek pay yüzde 15.0 ile 40-44 yaş grubunda, tarım dışı sektörlerde ise yüzde 19.3 ile 35-39 yaş grubunda gerçekleşti.

Eğitim durumuna göre, tarım sektöründe işveren olarak çalışanların yüzde 60.9’unu ilkokul, yüzde 11.7’sini ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunları oluştururken, tarım dışı sektörde ise ilkokul mezunlarının oranı yüzde 31.9, ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunlarının oranı yüzde 16.0 olarak gerçekleşti.

Ayrıca tarım dışı sektörde istihdam edilenlerin yüzde 15.2’sini genel lise, yüzde 24.4’ünü ise yüksekokul veya fakülte mezunları oluşturdu. Önceki yıl ile karşılaştırıldığında tarım sektöründe ilkokul mezunlarının payı 0.7 puan artarken, tarım dışı sektörde ilkokul mezunlarının payı 3 puan azaldı.

TÜİK verilerine göre, faal girişim sayısı 2012 yılında 2 milyon 646 bin oldu. Toplam girişim sayısının yüzde 97.0’sini, istihdamın yüzde 45.3’ünü ve faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 20.2’sini 1-19 kişi çalışan girişimler oluşturdu.

Büyüklük grubu artarken girişim sayısının düştüğü, çalışan sayısı ve faktör maliyeti ile katma değerin arttığı gözlendi. Çalışan sayısı 250 ve daha fazla kişi olan girişimler, sayı bakımından yüzde 0.2 paya sahip olmasına rağmen, yüzde 24.2’lik istihdam payına ve yüzde 46.1’lik faktör maliyetiyle katma değer payına sahipti.

Girişimlerin en fazla faaliyet gösterdiği sektörler sırasıyla yüzde 40.3 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı, yüzde 15.9 ile ulaştırma ve depolama, yüzde 12.7 ile imalat sanayi sektörleri oldu.

Bununla birlikte imalat sanayi yüzde 27.3 ile istihdam ve yüzde 33.6 ile katma değer yaratılmasında ilk sırada yer aldı. Büyüklük grubuna göre 1-19 kişi çalışanı olan girişimlerin yüzde 41.0’i toptan ve perakende ticaret sektöründe faaliyet gösterdi.