"Gizemli trüf mantarı" topraktan eğitimli köpeklerle çıkarılıyor

DURMUŞ GENÇ - Muğla İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce yürütülen çalışmalar kapsamında trüf mantarı türlerinin bulunduğu alanların tespiti için eğitimli köpeklerle arazi taraması gerçekleştiriliyor.

Dünya mutfaklarındaki özel menülerde yer alan trüf mantarı, bu anlamda köklü bir geçmişe sahip. Trüf mantarı, toprak altında yetişen yer altı mantarının meyvesine verilen isim olarak biliniyor.

Genellikle dağlık alanlarda, çam ve meşe ağaçlarının dibinde, toprak altında bulunan ve yüksek getirisi olan trüf mantarının üretiminin yaygınlaştırılması amacıyla Muğla'da aşılı meşe fidanları üretilerek trüf bahçeleri tesis edildi.

"Siyah elmas" olarak da adlandırılan mantar, toprağın 5 ila 20 santimetre altında ağaç köklerinde yetişiyor.

Mantar türlerinin bulunduğu alanların tespitinde ise özel eğitimli köpeklerden faydalanılıyor.

Yatağan ilçesinde kurulan uygulama bahçesinde üretimine başlanan, toprağın altında yetişmesi nedeniyle sadece özel eğitimli köpeklerce bulunabildiği için "gizemli mantar" diye anılan trüf mantarının ilk hasadı önümüzdeki yıl yapılacak.

Muğla İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, AA muhabirine, Yatağan ilçesinde 10 dekarlık alanda 3 üreticiyle proje yürüttüklerini söyledi.

Trüf üretimi yapılan arazilerin çoğunun kıraç arazilerden oluştuğunu aktaran Saylak, şunları kaydetti:

"Amacımız üreticilere katma değeri yüksek ürünler kazandırmak. Bir dekar alanda 10 ila 15 kilogram arasında kış trüfü alabiliyoruz. Bu çok önemli bir gelir demek. Yaz trüfü de ülkenin her noktasında yapılabilecek bir tür. Onun fiyatları daha düşük ama ambalajlayarak, dondurarak, turşu ve salamura şeklinde paketleyebiliyoruz. Dolayısıyla daha fazla biriktirebilir, saklayabilir ve satabiliriz. Köpeklerle yaptığımız kontrollerde gayet olumlu ve güzel görüntülerle karşılaştık. Üreticilerimize yeni bir gelir kaynağı oluşturmuş oluruz."

- "Bu köpekler bizim olmazsa olmazımız"

Saylak, trüf mantarının bulunmasının oldukça zor olduğunu, bu nedenle özel eğitimli köpeklerle arandığını dile getirdi.

Özel yetiştirilen köpeklerin trüf mantarını koklayarak bulduğunu anlatan Saylak, şöyle konuştu:

"Eğitimli köpekler, trüf mantarının kokusunu aldığı yere gidip toprağı patisiyle kazmaya başlıyor. Ardından köpeğin işaret ettiği yerden mantar çıkartılıyor. Bizde eğitimli iki köpek var. Bu köpekler, doğduktan sonra önce trüf kokulu yiyecekler veriliyor, trüf kokusunu öğreniyor. Arama aşamasına geldiğinde ise oturma, kalkma, bulma ve bulduktan sonra trüfü yememeyi öğreniyorlar. Bu köpekler bizim olmazsa olmazımız."

- Trüf tarımı bahçelerini çoğaltmak için çalışma yürütülüyor

Trüf Mantarı Tanıtım ve Araştırma Derneği Başkanı Niyazi Uluçoban, Türkiye topraklarının yaklaşık yüzde 70'inin kireçli topraklardan oluştuğunu, Muğla'nın trüf mantarı yetiştirmeye uygun olduğunu kaydetti.

Trüf Mantarı Tanıtım ve Araştırma Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emir Demirsoy da Muğla'da 150 dekar alanda trüf mantarı üreteceklerini dile getirdi.

Trüf tarımının özellikle İspanya’da 10 binlerce ailenin geçim kaynağı olduğunu anlatan Demirsoy, şöyle konuştu:

"Trüf tarımı bahçelerini çoğaltmak ve ağaçları geliştirmek için kendi arazimizde, yaklaşık 150 dekar alanda 10 bin ağaca yakın bir yatırım gerçekleştirdik. Ağaç başına 6-7 yıl içinde yaklaşık 200-250 gram trüf almayı amaçlıyoruz. Bu şekilde ağaca yaptığımız yatırımı bir veya ikinci hasat sonrası geri almayı, bu trüfleri yurt dışına ihraç etmeyi planlıyoruz."

Yatağan’da 3 dekarlık arazisinde trüf mantarı üretimine başlayan 47 yaşındaki Yücel Arık ise önceki yıllarda arazisine 72 fidan dikerek sulamasını, bakımlarını, gübrelemesini ve çapalamasını yaptığını, ilk hasadı da önümüzdeki yıl yapacağını ifade etti.