Gizli görüşmede 5 talep

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, önceki gün Brüksel’de 2.5 saat görüştüğü İsrail Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı Binyamin Ben-Eliezer’e, Başbakan Binyamin Netenyahu’ya iletmesi için Türkiye’nin 5 talebini aktardı. Bu talepler, “Gemi baskını nedeniyle özür dilenmesi, tazminat ödenmesi, uluslararası bağımsız ve tarafsız bir komisyon kurulması, Gazze’ye uygulanan ambargonun kaldırılması ve el konulan üç geminin iadesi” oldu. Dışişleri kaynakları, Ben-Eliezer’in görüşmeyi bakan sıfatıyla değil İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bizzat “özel temsilcisi” sıfatıyla yaptığını vurguladılar. Dışişleri Sözcüsü Burak Özügergin, İsrail tarafının, Türkiye’nin taleplerini hükümetine ulaştıracağını söyledi.

İsrail istedi

Görüşme talebinin İsrail’den geldiğini açıklayan Özügergin, bunun gerekçesini şöyle dile getirdi: “İlişkilerin vardığı nokta bizim de istediğimiz bir nokta değil. Görüşme talebinin karşı taraftan gelmesinin ardındaki neden de herhalde önümüzdeki dönemde atmalarını beklediğimiz adımların tekrar bir tespiti, bunların hükümet içinde paylaşılması. Bizim ilişkilerin düzelmesi için ortaya koyduğumuz beklentiler açık. Sayın Bakan bunu Ben-Eliezer’e iletti.” Amerikan Dışişleri Bakanlığı da görüşmeden memnun olduklarını belirterek, “Türkiye- İsrail arasında iyi ilişkiler bölge için önemlidir” ifadelerini kullandı.

Daha önce Tel Aviv’de büyükelçilik yapan Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisi arasında temaslar arttı. Bu kapsamda ABD’nin Ankara Büyükelçiliği ile İsrailli bir işadamı da devreye girdi.

Geçen pazartesi ve salı markaj altına alınan Davutoğlu’nun, İsrail kabinesinin ılımlı ismi ve Türkiye ile ilişkilere önem veren Ben-Eliezer’le gizlice buluşması kararlaştırıldı.

Buluşmanın sekteye uğramaması için Ankara ve Tel Aviv’de karartma uygulandı. Özellikle İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman’ın buluşmadan haberdar olmamasına özen gösterildi. Ankara’da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Tayyip Erdoğan ve Davutoğlu’nun çevresinden dar bir kadro buluşmadan haberdardı. İsrail tarafı ise Savunma Bakanı Ehud Barak’ı haberdar etti. Buluşma yeri için Strasbourg, Zürih ve Brüksel ön plana çıktı. Davutoğlu’nun önceki günkü seyahat programı bu seçeneklere göre ayarlandı ancak Brüksel’in karşısına sadece gıda güvenliği faslının açılması için Türkiye- AB Hükümetlerarası Konferansı’na (HAK) katılım yazıldı.

Bağış’tan habersiz

HAK için Davutoğlu’nun Brüksel’de olması normal karşılanacağı için iki taraf son anda bu kent üzerinde anlaştı. İsrail, Türkiye’nin AB Daimi Temsilcisi Selim Kuneralp’in rezidansında görüşme teklifini, “Türklerin ayağına gitti” şeklinde algılanır gerekçesiyle kabul etmedi. Bunun üzerine AB Komisyonu’nun hemen yanıbaşında bulunan Crowne Plaza Oteli’nde bir süit oda başka bir isim adına kiralandı. Brüksel’de bulunan Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ile Tarım ve Köyişleri Bakanı Mendi Eker’e, “Gıda faslının açılması öğleden sonraya alınsın” denildi ancak ayrıntıya girilmedi. Herkes faslın önceki gün sabah saatlerinde açılmasını beklerken, Dışişleri 14.00 sıralarında faslın akşam saatlerinde açılacağını duyurdu. Davutoğlu, Ben-Eliezer’le görüşmesinin ardından AB Komisyonu’na geldi.

Bu arada iki ülke arasında sağlıklı bir diyalog ortamının oluşması için yeniden gizli bir görüşme yeri ve tarihi de şimdiden belirlendi.