GMİS’in gıda araştırması

Nisan 2019’da mutfak harcaması bir önceki aya göre yüzde 1,63 oranında arttı. Mutfaktaki yıllık artış ürün bazında yüzde 34,56 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 27,52 düzeyinde gerçekleşti.
Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 1,63’luk artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 30,50 TL ek yük getirdi. Buna göre Nisan 2019’ da Zonguldak’ta yaşayan 4 kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması 2.000,50 TL oldu. Nisan 2018’de mutfakta aylık enflasyon bir önceki aya göre yüzde 2.74 oranında artmış, yıllık artış ürün bazında yüzde 14.20, aynı dönemde mutfaktaki yıllık enflasyon ise yüzde 8.20 düzeyinde gerçekleşmişti. Gıda harcamasında meydana gelen aylık yüzde 2.74 lük artış aile bütçesinde bir önceki aya göre yaklaşık 42 TL ek yük getirmişti.
Ocak 2019-Aralık 2019 dönemini kapsayacak olan ve geçtiğimiz günlerde 2.020,00 TL olarak belirlenen yeni asgari ücretten, gıda harcaması sonrasında asgari ücretlinin elinde 19, 50 TL kalıyor.
Genel Maden İşçileri Sendikasının her ay yaptığı 1 çalışan, bir ev hanımı eş ve 2 çocuktan oluşan çekirdek madenci ailesini kapsayan Gıda Harcaması Araştırmasını oluşturan harcama gruplarında Nisan 2019 da şu değişimler gözlemlendi.
Süt ürünleri grubu; Bu grupta pastörize süt yüzde 11.60, tam yağlı inek peyniri yüzde 3.20 oranında zamlandı. Diğer ürünlerde değişim görülmedi.
Et ürünleri grubunda; Kırmızı et ürünlerinde kemikli et yüzde 2.27, biftek yüzde 4, kuzu pirzola yüzde 5.82, kuşbaşı yüzde 1.23, kıyma yüzde 1.25 oranında zamlandı. Diğer ürünlerde bir değişim görülmedi. Ailelerin en fazla tükettiği tavuk ürünleri fiyatlarında ise Nisan ayında yüzde 9,20 oranında bir artış görüldü. Yumurta fiyatlarında önemli bir değişim tespit edilmedi.
Balık ürünlerinde ağlanma yasağı başladığı için hesaplamaya alınmadı. Sakatat Grubu; önceki yıllarda alıcısı bile bulunmayan sakatat ürünlerindeki son yıllardaki rağbetin devam ediyor. Bu grupta bir önceki aya göre önemli bir değişim görülmedi.
Bakliyat ve Tahıllar grubu; Bu iki grupta Nisan ayında önemli değişim görüldü. Bakliyat grubunda Kuru fasulye yüzde 8.71, barbunya 4.37, kırmızı mercimek yüzde 6.44 oranında zamlandı. Tahıllar grubu, bu grupta Nisan ayında ekmeğe yapılan yüzde 20’lik artış dar gelirli aile bütçesinde etkili oldu. Ekmeğe yapılan zam mutfak gideri hesaplamasında ortalama yüzde 1.50 civarında bir etki yaptı. Yine tahıllar grubunda bulgur yüzde 3, baldo yerli pirinç yüzde 14.56 oranında zam gördü.
Nisan ayında sebze ve meyve grubunda bir önceki ayda olduğu gibi inişli çıkışlı istikrarsız bir fiyat hareketleri görüldü. Sebze ürünlerinde, sera ürünü bakla ve bezelyede ki fiyatlarda bir önceki aya göre önemli düşüşler tespit edildi.
Bezelye ve bakla yüzde 25, dolmalık biber yüzde 17, yeşil biber yüzde 18, taze fasulye yüzde 12.50 oranında fiyatları düşen ürünler oldu. Havuç yüzde 37,50, patates yüzde 13, sarımsak yüzde 15, kuru soğan yüzde 12 zam gören ürünler oldu.
Meyve grubu, bu grupta tezgahlarda yerini alan turfanda kiraz, erik, karpuz gibi ürünler hesaplamaya alınmadı. Bir önceki ay tezgahlarda satışa sunulan turfanda çilek nisan ayında yüzde 20 fiyatı düşen ürün oldu. Elma yüzde 6, limon yüzde 25, muz yüzde 59, portakal yüzde 20, greyfurt yüzde 10 fiyatı artan ürünler oldu.
Yağlar ve yağlı tohumlar grubu; Bu grupta kahvaltılık zeytin ürünlerinde önemli artışlar tespit edildi. bu grupta ortalama artış yüzde 10 civarında oldu. Diğer ürünlerde bir önceki aya göre önemli değişim görülmedi.
2019 Nisan ayında şekerli ürünler, Kuruyemiş, baharatlar grubu, Çaylar grubu ve Konserve grubunda önemli bir değişim görülmedi.
2019 Nisan ayında ailenin; gıdanın yanı sıra kira, yakacak, giyim, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür ve eğlence gibi zorunlu harcamalarını da kapsayan asgari geçim düzeyi, diğer bir deyişle Yoksulluk Sınırı aylık 90 TL artış ile 5.130,79 TL oldu.