Göbeklitepe Mimarisi Büyülüyor

12 bin yıllık tarihiyle geçmişe ışık tutan ve yapısıyla Şanlıurfa’ya arkeolojik kazı kenti adını kazandıran Göbeklitepe’nin yapım şekli görenleri hayrete düşürüyor.

Şanlıurfa'ya 20 kilometre uzaklıkta bulunan Göbekli tepe, 1995 yılında ilk kez Alman Arkeoloji Enstitüsü ve Şanlıurfa Müze Müdürlüğü'nün işbirliğiyle kazı çalışmalarına başlandı. Kazılar, Alman Arkeolog Doç. Dr. Klaus Schmidt’in başkanlığında yürütülürken, her yıl Eylül ve Ekim aylarında 10 haftalık bir süreç içinde yapıldı.

Alman Arkeolog Doç. Dr. Klaus Schmidt, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:

“Göbeklitepe Höyüğü, Şanlıurfa'da bir tepe üzerine kurulu cilalı taş devrinden kalma, dünyanın bilinen en eski dini yapılar topluluğudur. 1963'te fark edilen dokuz hektarlık kazı bölgesinin önemi yaklaşık 10 yıl kadar önce tarlasını karasabanla sürerken bulduğu oymalı taşı müzeye götüren Mahmut Kılıç sayesinde anlaşılabildi. Göbeklitepe'deki kazılarda elde ettiğimiz bulgularla, dünyanın bilinen en eski tapınma merkezlerinden birinin bu bölgede olduğunu ortaya çıkarmıştık. Ancak, son kazı çalışmalarıyla tapınma merkezinin dünyanın en büyük tapınma merkezi olduğunu tespit ettik. Yaptığımız araştırmalarda, cilalı taş devrinde yaşamış insanların, yabani sığır, akrep, tilki, yılan, aslan, yaban eşeği, yaban ördeği ve yabani bitki kabartmalarını incelediğimizde hayvanlarını evcilleştiremedikleri sonucuna ulaştık. Ayrıca, dikili taşların (Stel) üzerindeki resimler ve kabartmalar o dönemde yaşamış olan insanların sanatları hakkında bizlere fikir veriyor. Buradaki tapınak, dünyanın bilinen en büyük tapınağı olma özelliğini taşıyor. Göbeklitepe, arkeoloji dünyasının en büyük keşiflerinden biridir. Çünkü daha şehir hayatına geçmemiş olduğu düşünülen avcı-toplayıcı toplumların tapınak inşa etmiş olduğunu gösteren ilk örnektir ve bu da şehirleşme yani medeniyet tarihinde devrim niteliğinde bir buluştur. Önce tapınak geldi, şehir sonradan geldi. Göbeklitepe'nin bir diğer önemi ise BBC tarafından yayınlanan ''How Art Made The World 2'' belgeselinde belirtildiği üzere insanlık tarihinin yabani buğdayı ilk kez kullanarak tarihin bilinen ilk buğday ekiminin ve ilk çiftçiliğin başladığı yer olmasıdır.”