Göç ve Uyum Alt Komisyonu Başkanı ve AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu, "Suriye nefretini inşa etmek için ortaya atılan yalanlar veya münferit olayların köpürtülmesi her zaman yanlıştır. Sığınmacıların ortaya çıkardığı sorunlar var. Bu konuyu her zaman konuşalım. Ama yanlış bilgiler, nefret söylemi, yalan, faşizm, ırkçılık bu sorunu çözmüyor, yeni sorunlara yol açıyor." dedi.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde kurulan Göç ve Uyum Alt Komisyonu, AK Parti Antalya Milletvekili Uslu başkanlığında toplandı.
Uslu, yaptığı konuşmada, sığınmacıların durumunun, Türkiye'deki en önemli konulardan biri olduğunu belirtti. Geçen hafta İstanbul Küçükçekmece'de Suriyelilere yönelik provokatif bir eylemin gerçekleştirildiğini anımsatan Uslu, "Suriyelilere yönelik nefret söylemi veya yanlış bilgiler bir provokatif eylemi doğurdu. Daha sonra öğrendiğimize göre, ortada bir şikayet yok. Bu tür yanlış ve yalan bilgiler hızlı bir şekilde kamuoyunda yayılıyor ve istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabiliyor." diye konuştu.
Kamuoyunda, "Suriyelilere maaş veriliyor." şeklinde yanlış bir bilginin bulunduğunu aktaran Uslu, bunun asla olmadığını, Suriyelilere hayatlarını sürdürebilmeleri için AB fonlarından alınan desteklerden aylık 120 lira verildiğini dile getirdi. Uslu, ayrıca bunda tüm Suriyelilerin değil ihtiyaç sahibi, engelli, çocuk ve kadınlar faydalandığını söyledi.
Yine kamuoyunda "Hastanelerde sıraya girmiyorlar." ve "Oy kullanıyorlar." gibi iddiaların da aslının olmadığını anlatan Uslu, Suriyeli bazı kişilerin karıştığı suçlara ilişkin ise "Şu ana kadar ki elde edilen istatistiklerde Suriyelilerin suç işleme oranı düşük. Tüm dünyada aslında yabancıların ve göçmenlerin genel olarak suç işleme oranları düşük. " değerlendirmesinde bulundu.
Suriye'de yaşanan iç savaş nedeniyle hem dünyanın hem de Türkiye'nin bir insanlık sınavından geçtiğini, Türkiye'nin bu sınavda şu ana kadar başarılı olduğunu ve dünyaya bir insanlık dersi verdiğini ifade eden Uslu, bu sürecin siyasetin üstünde bir dille devam ettirilmesi gerektiğini vurguladı.
Uslu, "Suriye nefretini inşa etmek için ortaya atılan yalanlar veya münferit olayların köpürtülmesi her zaman yanlıştır. Sığınmacıların ortaya çıkardığı sorunlar var. Bu konuyu her zaman konuşalım. Ama yanlış bilgiler, nefret söylemi, yalan, faşizm, ırkçılık bu sorunu çözmüyor, yeni sorunlara yol açıyor. 'Bu sorunu nasıl çözebiliriz?' konusunda adım atmamız gerekiyor. Medya ve siyasetin doğru dili kullanması gerekiyor." açıklamasında bulundu.
Suriyeli sığınmacılar için uyum çalışmalarının mutlaka yapılması gerektiğini vurgulayan Uslu, Türkiye'de iş piyasasında nasıl çalışılacağı, işe girdikten sonra hangi haklara sahip olunduğu, kayıt dışı çalışmanın sorumluluğu gibi konuların da onlara doğru bir şekilde anlatılması gerektiğine işaret etti.
- Suriyelilerin işgücü piyasasına erişimleri
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürü Sadettin Akyıl, komisyona, geçici koruma sağlanan Suriyelilerin işgücü piyasasına erişimlerine ilişkin bilgi verdi.
Akyıl, 2003 yılında yabancıların çalışma izinlerine yönelik bir kanun çıkarıldığını, 2011'e kadar söz konusu kanun kapsamında özellikle düzenli göçü başarıyla yönettiklerini anlattı. 2011'den 2015'e kadar Türkiye'nin büyük bir göç aldığını dile getiren Akyıl, 15 Ocak 2016'da Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İznine Dair Yönetmelik hazırlandığını dile getirdi.
Suriyelilere 1 yıllık çalışma izni verildiğini söyleyen Akyıl, Suriyeliler işe alınırken de sadece fotoğraf ve iş sözleşmesi istendiğini anlattı. İşlemlerin daha çok elektronik ortamda, işveren tarafından yapıldığını dile getiren Akyıl, bu sürecin ardından bakanlığın Suriyeli işçiye bir tanıtım kartı gönderdiğini kaydetti.
Suriyeli sığınmacıların daha çok tarımda çalıştığını belirten Akyıl, mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacakların, bakanlığın o ildeki müdürlüğüne giderek başvurusunu yaptığını anlattı. Akyıl, il müdürlüğünden belge alan bu kişinin bir yıl boyunca istediği mevsimlik tarım ve hayvancılık işinde çalışabildiğini söyledi.
Geçici koruma sağlanan Suriyelilerin işgücü ve istihdam analizini de aktaran Akyıl, resmi olarak 2019’da, 82 bin 365 çalışma izninin bulunduğunu bildirdi. Akyıl, çalışma izni alan kişi sayısına göre, sigorta primi yatırılan kişi sayısının daha fazla olduğunu, bunun da işverenin bilgi eksikliğinden kaynaklandığını ifade etti.
Akyıl, "Çalışma çağında olan Suriyeli sayısı 2 milyon 146 bindir. İşgücü piyasasına katılması beklenen 922 bin 851 kişi var. Bunların tespiti üzerine çalışıyoruz. 'Ben bu kişiyi nerede istihdam edeceğim, bu kişiyi kalıcı yapmak için hangi eğitimlerden geçireceğim.' Biz bu yönde çalışmalar yapıyoruz. Hedef kitlemizi belirledik." ifadesine yer verdi.
Geçici koruma sağlanan Suriyelilerin işgücü piyasasına uyumu sürecinin iyi yönetimi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordineli çalıştıklarını, uluslararası kuruluşlarla iş birliği yaptıklarını söyleyen Akyıl, bu kapsamda bütüncül, kapsayıcı ve etkin politikalar oluşturduklarını belirtti.
Akyıl'ın konuşmasının ardından milletvekilleri değerlendirmelerde bulundu.
Komisyon Başkanı Uslu, geçici koruma sağlanan Suriyelilerden 82 bin 365'inin çalışma izninin görünmesini eleştirerek, "Ticaret odalarımızdan, sahalardan aldığımız intiba en az 800 bin Suriyelinin çalıştığı şeklinde. 800 bin Suriyelinin çalıştığı bir ortamda rakamlarınızın 82 binde kalması bence büyük bir problem. Bu sorun vatandaşların, Suriyeli sığınmacılara bakışını yönlendiriyor. Kayıt içine aldığımız yüzde 1 bile değil. Bu ciddi bir eksiklik." şeklinde konuştu.