Google'dan, Bilgi kuramının babası 'Claude Shannon kimdir' doodle'ı

Google, bilgi kuramının babası Claude Shannon'u 100. doğum gününde kullanıcılarına hatırlattı. Google'un 'Claude Shannon kimdir' doodle'ı dev arama motorunun kullanıcılarının da, 'Claude Shannon kimdir' sorusunu merak etmesine neden oldu. Dünya tarihi açısından önemli günleri ve önemli şahsiyetleri unutmayan ve bu günlere özel doodle'lar hazırlayarak kullanıcılarına sürprizler yapan Google'ın bugün için hazırladığı doodle yine beğenileri toplamayı başardı. 2001 yılında hayatını kaybeden ABD'li bilim insanı Claude Shannon, bilgi kuramının babası olarak biliniyordu. İşte Claude Shannon kimdir sorusunun yanıtı ve ABD'li bilim insanı Shannon hakkında detaylı bilgiler..

CLAUDE SHANNON KİMDİR?

Claude Elwood Shannon, 30 Nisan 1916 tarihinde ABD'nin Michigan eyaletinde Petoskey şehrinde dünyaya geldi. 1932 yılında, henüz 16 yaşındayken Michigan Üniversitesi'ne başlayan Claude Shannon, 1936 yılında elektronik mühendisi ve matematikçi olarak çift ana dal ile mezun oldu. 21 yaşındayken Massachusetts Institute of Technology'dde yüksek lisans tezi olarak yazdığı "Röle ve Anahtarlama Devrelerinin Sembolik Analizleri" adlı çalışmasında elektromanyetik rölelerin Boole cebiri kullanarak basitleştirebileceğini anlattı. Bu gelişme günümüzde kullanılan dijital bilgisayarların yapı taşı olan elektrik anahtarlarının kullanılmasının temelini attı. Google Scholar'a göre Claude Shannon'un makalesine yaklaşık olarak 28.000'den fazla kez atıfta bulunuldu. Yine Claude Shannon'un bu çalışması tüm zamanların en iyi tez çalışması olarak da anılmaktadır. ABD'li bilim insanı Claude Shannon tez çalışmasının yayınlanmasının ardından 1940 yılında Alfred Nobel Amerikan Enstitüsü Amerikan Mühendisleri Ödülü'ne layık görüldü.

II. Dünya Savaşı yıllarında çalışmalarını Bell Laboratuvarları'nda sürdüren Claude Shannon, burada yangın-kontrol sistemleri ve kriptografi üzerine çalışmalarda bulundu. 1943 yılında kriptanalist ve matematikçi Alan Turing ve Turing Makinesi ile tanışan Claude Shannon, Turing ile görüşerek çalışmaya başladı.

Hayatının son döneminde Alzheimer hastalığına yakalanan Claude Shannon, son yıllarını bir bakım evinde bakıma muhtaç ve gözetim altında geçirdi. 24 Şubat 2001 tarihinde Massachusetts eyaletine bağlı Medford'ta, 84 yaşında hayata gözlerini yumdu.

KRİPTOGRAFİ NEDİR?

Kriptografi, gizlilik, kimlik denetimi, bütünlük gibi bilgi güvenliği kavramlarını sağlamak için çalışan matematiksel yöntemler bütünüdür ve bu yöntemler, bir bilginin iletimi esnasında karşılaşılabilecek aktif ya da pasif ataklardan bilgiyi -dolayısıyla bilgi ile beraber bilginin göndericisi ve alıcısını da- koruma amacı güderler. Özellikle II. Dünya Savaşı ve sonrasındaki Soğuk Savaş döneminde okunabilir bilgilerin istenmeyen taraflarca okunmayacak bir hale dönüştürülmesini sağlamak için kullanılmıştı.

Bir bilginin karşı tarafa güvenli olarak iletildiğinden emin olmak için kullanılan iletişim sistemlerinin; gizlilik, kimlik denetimi, bütünlük, reddedilmezlik, erişim kontrolü, zaman bilgisi, tanıklık, anonymity, sahiplik, sertifikalandırma, imzalama gibi özelliklere sahip olması gerekmektedir.

Bu açıdan kriptografik sistemler içerisinde bilgi güvenliğini sağlamak maksadıyla bir araya getirilmiş bir çok küçük yöntem bulunur ve bunların bütünü kritografiyi meydana getirir. Bu alanda uygulanan yöntemler; anahtarsız şifreleme, gizli anahtarlı şifreleme ve açık anahtarlı şifreleme olmak üzere üç ana gruba ayrılmaktadır.

Kriptografi sadece bilgi saklaması ve aktarması problemine güvenli bir çözüm aramaktan ibaret değildir. Elektronik imza, elektronik para ve elektronik seçim vs. gibi farklı kullanım alanları da bulunmaktadır. Bu problemlere çözüm getiren protokoller, bahsi geçen şifreleme sistemlerine ek olarak, "kriptografik temel taşları" diyebileceğimiz yöntemler kullanmaktadır. Sır paylaşımı, sıfır bilgi ıspatları ve kör imzalar bunlardan bazıları olarak sayılabilir.

BİLGİ KURAMI NEDİR?

Bilginin nicelikselleştirilmesi ile ilgili bir uygulamalı matematik ve elektrik mühendisliği dalı olan Bilgi Kuramı, Claude Shannon tarafından güvenli şekilde veri sıkıştırma, depolama ve iletme gibi sinyal işleme işlemlerinin kısıtlarını bulmak için geliştirilmiştir.

Bilginin önemli bir ölçütü, genellikle depolama ve iletişim için gerekli olan parçaların ortalama sayısı olan entropidir. Entropi, bir rastgele değişkenin değerini tahmin ederken belirsizliği nicelikselleştirir. Örneğin, bir yazı tura oyunun sonuç için sağladığı bilgi, bir zar atma oyunun sonuç için sağladığı bilgiden daha azdır. Yazı tura oyununda eşit olasılıklı iki sonuç vardır, zar atma oyununda ise eşit olasılıklı altı sonuç. Bu nedenle yazı tura oyunu daha düşük entropiye sahiptir.

Bilgi kuramının temel uygulamalarına örnek olarak kayıpsız veri sıkıştırma (ZIP dosyaları), kayıplı veri sıkıştırma (MP3 dosyaları) veya kanal kodlama (DSL bağlantıları) gösterilebilir. Bilgi kuramının alanı matematik, istatistik, bilgisayar bilimi, fizik, nörobiyoloji ve elektrik mühendisliği ile kesişir. Voyager derin uzay görevleri, kompakt diskin geliştirilmesi, cep telefonlarının yapılabilirliği, internetin geliştirilmesi, dilbilimi araştırmaları gibi pek çok konuda başarının üzerinde büyük etkisi olmuştur. Bilgi kuramının önemli alt dalları; kaynak kodlaması, kanal kodlaması, algoritmik karmaşıklık kuramı, algoritmik bilgi kuramı gibi alanlardır.

GOOGLE'DAN 'CLAUDE SHANNON KİMDİR' DOODLE'I

Google, Claude Shannon'un 100. doğum gününde sürpriz bir doodle hazırlayarak kullanıcılarını şaşırttı. Önemli günlerde hazırladığı doodle'larla beğeni toplayan ve kullanıcılarını şaşırtan Google, bugünü de unutmadı. Google tarafından hazırlanan doodle'da kriptografiye atfedilen figürlere yer verildi ve bilgi kuramının babası 'Claude Shannon kimdir' sorusuna yanıt bulmaya sevk etti. Dev arama motorunun kullanıcıları da Google'ın bu sürprizi sonucu 'Claude Shannon kimdir' sorusuna yanıt aradılar.

30 NİSAN'DA TÜRKİYE'DE MEYDANA GELEN ÖNEMLİ OLAYLAR

- 1918'de Muş'tan Rus ve Ermeni birlikleri geri çekildi.
- 1919'da Mustafa Kemal Paşa, Dokuzuncu Ordu Müfettişliğine atandı.
- 1920'de Paris'te toplanacak barış konferansıyla ilgili Ankara'da toplanan Büyük Millet Meclisi taraf ülkelerin dış işleri bakanlıklarına gönderdiği bir yazıyla İstanbul'dan ayrı bir hükümetin kurulduğunu bildirdi.
- 1939'da Türkiye'nin de katıldığı New York Dünya Sergisi açıldı.
- 1959'da İsmet İnönü'nün Uşak gezisinde olaylar çıktı. Polis, halkı dağıtmak için göz yaşartıcı bomba kullandı.
- 1960'ta İstanbul'da bir gün sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
- 1960'ta Ali Ulvi'nin karikatürü nedeniyle Cumhuriyet gazetesi 10 gün süreyle kapatıldı.
- 1961'de İstanbul Kartal'da iki tren çarpıştı: 16 kişi öldü, 78 kişi yaralandı.
- 1964'te Diyanet İşleri Başkanlığı, doğum kontrolünün uygulanmasını verdiği bir fetvayla kamuoyuna açıkladı.
- 1967'de CHP Dördüncü Olağanüstü Kurultayı sonuçlandı. Kurultay'da kabul edilen ortanın solu siyasetine karşı çıkan Kayseri Milletvekili Turhan Feyzioğlu'nun liderliğini yaptığı 33 milletvekili ve 15 senatör partiden istifa etti.
- 1975'te Anayasa Mahkemesi tarafından 1971'de kapatılan Türkiye İşçi Partisi yeniden kuruldu.
- 1986'da Çernobil reaktör kazası sonucu meydana gelen nükleer kaza sonrasında atmosfere büyük miktarda fisyon ürünleri salındığı tüm dünya tarafından öğrenildi.
- 1998'de ABD, PKK'yı en tehlikeli terör örgütleri arasında saydı.
- 1999'da Ankara 2 Numaralı Devlet Güvenlik Mahkemesi, terörist Abdullah Öcalan'ın yargılanmasının 31 Mayıs pazartesi gününden itibaren İmralı Adası'nda kesintisiz olarak sürdürülmesine karar verdi.
- 2013'de Türkiye'nin en uzun tutuklu kalan (32.5 yıl) mahkûmu Tahir Canan tahliye edildi.