Görme Engelliler Artık Bütün Kitapları Okuyabilecek

Türkiye'deki 85 il ve ilçede bulunan Halk Kütüphaneleri'nin kapıları ve kitap, dergi ve gazete gibi yazılı yayınların sayfalarının tamamı görme engelliler için açılıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Bilgiye Erişimde Engelli Değilsiniz Projesi (BİLED) kapsamında görme engelli vatandaşların da Halk Kütüphanelerinden faydalanmasını sağlayacak "Okumak Görmektir" sloganıyla yeni bir projeyi hayata geçirdi. Gelişmiş teknolojiden faydalanılan dört sistem sayesinde görme engelliler, kitap, dergi ve gazete gibi bütün yazılı kaynaklardan "başkalarına bağımlı kalmadan" kolayca faydalanabilecekler.

Projenin tanıtımı bugün Ankara Farabi Otel'de Kültür ve Turizm Bakanı Yardımcısı Abdurrahman Arıcı tarafından yapıldı. Arıcı, toplam 100'e yakın halk kütüphanesinde bu proje sayesinde görme engellilerinin diğer kullanıcılarla aynı imkandan faydalanabileceklerini söyledi. Görme engellilerin ayrıca sağlanacak yeni imkanlara kendi bulundukları İnternet ortamlarından da ulaşabileceklerini vurguladı. Abdurrahman Arıcı, "Bakanlık olarak görme engelli vatandaşlarımızın kendi yaşamlarını devam ettirme ve toplumsal yaşamda eşit olarak yer almalarını diliyoruz" ifadelerini kullandı.

Arıcı, ayrıca geliştirilen projenin, görme engellilerin bilgi kaynaklarına kolayca ulaşabilmelerinin yanı sıra kişisel gelişimlerine ve özgür zamanlarını değerlendirmelerine katkıda bulunulacağını kaydetti. Bakan Yardımcısı, projeyle ayrıca görme engellilerin ailelerine ve eğitim aldıkları kurumlara da destek verilmesinin planlandığını aktardı.

GÖRME ENGELLİLERİN KİTAP OKUMA HASRETİ SONA ERİYOR

Arıcı'dan önce konuşan Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Başkanı Yusuf Çelebi de bilgi ve kaynaklara erişimin herkesin hakkı olduğunu belirterek, kendilerinin zamanında elle okuduklarını hatırlattı. Kendisi de görme özürlü olan Başkan, "Şimdi bu hasret kalkıyor, kitap okuma hasreti sona eriyor" dedi.

Programa katılan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Basın Müşavirir Kenan Önalan da bütün görme engellilerin kütüphaneye gitmeyeceğini ve sistemden faydalanmayacağını; ancak artık görme engellilerin dikkate alındığını göstermesi bakımından projenin önemli olduğunu söyledi.

BÜTÜN KİTAP VE YAYINLAR SESE DÖNÜŞTÜRÜLEBİLECEK

Halk kütüphanelerinde görme engelliler için son teknolojinin kullanıldığı dört sistem yer alacak. Bu sistemler sırasıyla "Ekran Okuma Sistemi", "Ekran Büyütme Programı", "Sensörlü Kitap Okuma Makinası" ve "Masaüstü Büyüteç Sistemi" olarak adlandırılıyor.

Ekran Okuma Sistemi'yle bilgisayar ekranına yansıyan her türlü metin, doğal insan sesiyle seslendiriliyor. Sistemi kullanan görme engelli vatandaş; neyi, nasıl ve ne kadar duyacağını kendi seçebiliyor. Görme engellilerin bilgisayar teknolojisinden tam ve eksiksiz yararlanmasını sağlayacak bu sistemle ayrıca elektronik ortamda kitap, ansiklopedi ve benzeri kaynaklardan özgürce araştırma yapmaları sağlanıyor.

İkinci sistem olan ve daha çok görme yetisini tam olarak kaybetmemiş, az da olsa görebilen kişiler için geliştirilmiş olan Ekran Büyütme Programı. Bu program az görenlerin bilgisayarı gözlerini yormadan ve başkalarından yardım almadan rahatlıkla kullanabilmelerine imkan sağlıyor. Programı kullanan görme engelli, ekrandaki resim ve metin gibi görüntü ve içerikleri 36 kata kadar büyüyerek istediği boyutta görüntüleyebiliyor. Ayrıca ekrandaki görüntüler ve metinlerin arka ve ön renkleri de istenilen şekilde düzenlenebiliyor. Ayrıca bu sistemin arama özellikleri sayesinde kullanıcılar istedikleri içerik, nokta ve bilgiye kolayca ulaşabiliyor.

Proje kapsamında geliştirilen Sensörlü Kitap Okuma Makinası sayesinde ise görme engellilerin kitap, dergi ve gazete gibi basılı materyale hızla ulaşabilmelerini sağlıyor. Makina, siyah-beyaz veya renkli belge ve kitapları hatasız şekilde bilgisayar ortamına aktarılmasını ve bu sayede bu kaynakların dinleyerek okunması veya istenen depolama birimlerine ses ve metin olarak kaydedilmesini sağlıyor. Son sistem olan Masaüstü Büyüteç Sistemi ile de görme engellilerin yazı yazma, okuma, bulmaca çözme, resim çizme, el işleri yapma ve benzeri günlük aktiviteleri başkalarına bağımlı kalmaksızın gerçekleştirmeleri sağlanıyor.

Toplantının sonunda Arıcı ve diğer konuklar, geliştirilen sistemleri tek tek inceledi ve kendileri denedi. Projeyle ilgili kütüphanelerin ilgili birimlerinde çalışacak olan personellere de hizmet içi eğitim verilmesine bugün başlandı.