Gösteriş, isim türünde bir kelimedir. Birden fazla anlama gelen tanımı bulunur. Halk arasındaki günlük konuşma dilinde en sık karşılaşılan sözcükler arasında gelir. Başka kelimeler ile bir araya gelerek yeni anlamlara karşılık gelen birleşik türde kelimeler üretebilir.
Atasözlerinde ve deyimlerde de kullanılan bir kelimedir. Gösteriş eş anlamlısı kelimelerinden bazıları kurum, çalım alımdır. Hangi anlamıyla kullanılacağına göre eş anlamlısı da değişebilir.
Türk Dil Kurumu gösteriş kelimesi için isim türünde dört farklı tanım yapar. Bu tanımlar ve bu tanımlar için verilmiş olan bazı örnek cümleler şu şekildedir:
Gösterme işi.
Başkalarını aldatmak, şaşırtmak, korkutmak veya kendini beğendirmek için birinin yaptığı yapay davranış, çalım, alım, kurum.
Örnek cümle:
"Eski hayat baştan başa bir nümayiş ve gösteriş hayatı idi. (Ahmet Haşim)"
Göze çarpıcı nitelik, göz alıcılık.
Örnek cümle:
"bu yapının hiç gösterişi yok."
Alım, çalım, kurum, görkem, gösterme, göz alıcı gibi kelimeler gösterişin eş anlamlısı kelimeler arasındadır. Cümle içindeki anlamlarına göre gösteriş yerine kullanılabilir.
Bunlar dışında farklı kelimeler ile bir araya gelip oluşturduğu bazı ifadeler de şunlardır:
Gösterişe kaçmak: Gösteriş yapmaya başlamak anlamına gelir.
Gösteriş yapmak: Başkalarını aldatmak, korkutmak, şaşırtmak ya da kendini beğendirmek için takınılan yapay davranışlar.
Örnek cümle:
"Salih de tam bir gösteriş yapmak hevesiyle boşanmış bir yay gibi kalktı ayağa. (Tarık Buğra)"
Bir kelimenin anlamını pekiştirmek için kullanılacak en iyi yöntem o kelimeyi cümle içinde kullanmaktır. Dilimizde birçok kelimenin birden fazla anlamı vardır. Kelime cümle içinde hangi anlamı ile kullanılıyorsa bu anlama göre bir eş anlamlı kelime seçilerek kullanılmalıdır.
Kullanılan kelimenin cümle içinde hangi anlamıyla yer aldığını anlamak için cümlenin bütününe bakılmalıdır. Gösteriş kelimesi ve onun eş anlamlıları ile kurulan bazı örnek cümleler şunlardır: