Greenlight nedir?
Greenlight nedir?
Greenlight işlemi Prostatın kanser olmayan büyümesinin tedavisinde kullanılan ve prostatın büyümüş olan bölgelerini buharlaştırarak tamamen yok eden, böylelikle idrar akışındaki problemleri tamamen ortadan kaldıran en gelişmiş tedavi yöntemidir.
Greenlight işleminden önce BPH hastaları etkin ama risk seviyesi yüksek olan ameliyat seçeneği ile daha az etkin ancak daha düşük riskli ısı terapi yöntemleri arasından tedavi metodunu seçmek zorunda kalıyorlardı.
Greenlight prosedürü ameliyat seçeneğinin etkin tedavi özelliğini, ısı terapi seçeneğinin düşük risk oranı ile birleştiren basit bir tedavi yöntemidir. Bu prosedür, çok yüksek seviyede bir enerji kullanarak prostatın büyümüş olan bölgelerini buharlaştırarak tam olarak ortadan kaldırır. Çoğu hastalar birkaç saat içinde evlerine gidebilirler ve normal aktivitelerine birkaç gün içinde başlayabilirler.
Hastaların büyük çoğunluğunda sonda konulmasına gerek duyulmamaktadır. Kanı sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda da ilacın kesilmesine gerek duyulmadan işlem yapılmaktadır. İdrar akışındaki problemler ve diğer semptomlar 24 saat içerisinde büyük ölçüde çözüme kavuşmaktadır. Bu işlem özetle,idrar akışında anında rahatlama sağlayan ve şikayetleri hemen ortadan kaldıran, ağrısız, kansız, sondasız, risksiz ve en önemlisi sertleşme sorununa neden olmayan kesin etkili bir tedavi yöntemidir. Greenlight hastaların ereksiyon ya da orgazm olmalarını genel olarak etkilemez. Düşük oranda geriye dönük ejakülasyon meydana gelir. Hastalar prosedür öncesi cinsel aktivitelerini muhafaza etmektedirler.
Prostatın kanserleşme olmadan büyümesi Prostat içindeki dokunun tekrar büyümeye başlamasıdır. Bu duruma benign prostatik hiperplazi (BPH) denilmektedir. Tipik olarak prostatın orta kısmında oluşarak üretrayı daraltmakta ve idrar yapmada sorunlara yol açmaktadır. 40 yaşını aşmış erkeklerde vücuttaki hormonal değişikliklere bağlı olarak prostatta ortaya çıkan hücresel farklılaşmalar prostat içerisinde adenom adı verilen bir dokunun gelişmesine yol açar. Prostat büyümesi ya da tıbbi terimi ile Benign Prostat Hiperplazisi (BPH), yani prostat'ın kanser olmayan büyümesi olarak isimlendirilen bu durum aslında hemen tüm erkeklerde meydana gelirse de erkeklerin ancak 1/3'ünde tedavi gerektirecek ölçüde tıkanıklığa yol açar.
Yarattığı şikayetler arasında geceleri sık idrar çıkma, idrar yaparken zorlanma, acı ve yanma hissi, idrar yaptıktan sonra mesanenin tam boşalmaması, işedikten sonra damlama şeklinde idrar gelmesi, ani işeme hissi , zayıf idrar akımı başta gelir. Tetkiklerin doğru olarak yapılarak teşhisin tam ve doğru konması çok önemlidir. Prostat büyümesi yaşam kalitesini ciddi olarak bozabilen bir hastalıktır. Hastaların sosyal yaşamları etkilenmekte, seyahate gitme özgürlükleri kısıtlanmaktadır. Gece uykuları düzensizleştiği için, ertesi gün performans düşüklüğü yaşanmaktadır. Her hastanın bu belirtilerden etkilenme ve rahatsızlık duyma derecesi farklı olduğundan, tedavi gerekip gerekmediği ve gerekiyor ise ne tür bir tedavinin uygun olacağı, yapılacak testlerden sonra, hasta ve doktorun birlikte karara varmalarını gerektirir.
Bu testler sırasıyla:
-Fizik muayene,
-İşeme hızı ölçümleri,
-Gerekirse ek olarak mesane fonksiyonlarının ürodinami ile araştırılması,
-Ultrasonografi ile böbreklerin, mesanenin değerlendirilmesi, prostat büyüklüğünün ölçümü, İşeme sonrası mesanede kalan idrar miktarının ölçümüdür.
-Kandaki PSA (Prostate Spesific Antigen) düzeyi, mutlaka her hasta veya hasta adayında bakılması gereken önemli bir parametredir. PSA, prostattaki büyümenin selim veya habis olduğunu ayırmada çok önemli bir ölçek olarak kabul edilmektedir.
Prostat büyümesi'nde tedavi gerektiren durum prostat'ın büyümüş olması değil, büyümüş olan prostat'ın idrar kanalını tıkaması ve bunun da ciddi şikayetlere yol açmasıdır. Prostat büyümesi tedavisindeki mantık, büyümüş olan adenom dokusunu ortadan kaldırıp idrar kanalındaki tıkanıklığı gidermektir.
Bu amaçla uygulanan 3 ana yöntem vardır:
-İlaç Tedavileri
-Cerrahi Tedavi (prostat ameliyatları)
-Cerrahi dışı diğer girişimsel yöntemler
Bu hastalığın tedavisinde, günümüze kadar çeşitli tedavi yöntemleri denenmiştir. İlaç tedavisi, ısı veya termal terapiler, ameliyat( prostatın çıkarılması) ve TUR ve lazer tedavileri gibi. Bu tedavi yöntemlerinin bazıları az riskli ancak etkileri zayıf, bazıları ise etkili ama komplikasyonları yüksek orandadır.
Hastaya cerrahi bir seçenek sunarken, hastada hangi özelliklerin olması tercih edilir?
Tabii tıkanmanın derecesi çok önemlidir. Eğer gerçekten hastanın yaşamını etkileyecek boyuta gelmişse, idrara taşınmak veya yapamamak, çok ince yapmak, sızıyla yapmak, kesik kesik yapmak gibi hususlar ileri boyuta gelmişler ve mesanede kalan idrarın boyutu 200 santimetre küplerden 500'lere daha yüksek rakamlara ulaşmışsa, bunlar ilaçla tedavi olmaz. Başlangıç halinde semptomların çok yoğunlaştığı dönemde, hastanın genel sağlığı anlamında, daha iyi bir yaklaşım olabilir mi, anlamında, ilaç tedavisi uygulanır. Bunlar prostat adelesini gevşeten, mesaneyi rahatlatan ilaçlardır. Belirli bir süre bunların kullanılmasında hiç sakınca yoktur. Hastanın sağlığına göre ve ameliyat endikasyonu henüz olmayan devrelerde, mesanenin tamamen boşaldığı ama boşalmanın kısmen güçlükle olduğu durumlarda belirli bir süre kullanılabilir. Ve hekim tarafından takip edilir. Gerekli görüldüğünde de seçilen bir metotla ameliyat olur. Şimdi ilaç tedavisinde varılmak istenen nokta, prostatı bir operasyondan alıkoymaktır, ancak bu noktaya henüz ulaşmış değil.
Greenlight kullanılması, ameliyat başarısında önemli farklılıklar yarattı mı?
Green Light'ın dokuya etkisi son derece ince bir çizgi halinde kalmaktadır, dolayısıyla iyi hakim olan bir doktorun son derece emniyetli bir biçimde tüm prostatı eritmesi, yok etmesi, buharlaştırması mümkün olmaktadır. Özellikle diyabetik hastalarda ve kardiyovasküler bozukluğu olanlarda iyi sonuçlar vediğini gördüğümüz bu ameliyatlar aynı zamanda kanama zamanı uzun olan hastalarda da ilaçlarını hiç kesmeden ameliyat olabilme özelliğini taşıyan tek metottur Ameliyat sonrası hiç kanama görülmeden uygulanan bir tekniktir.
En dikkat edilecek husus: Hastanın idrar şikayetleri, mesanenin, idrar kesesinin adalesine bağlı bozukluktan mı, yoksa gerçekten prostat tıkadığı için mi olmaktadır. Bunu için ameliyat öncesinde uygun görülen hastalarda videoürodinami tetkiki ile mesane fonksiyonları gözlenir.
Greenlight metodu cinsel fonksiyonun korunması açısından da tercih edilebilir mi?
Prostat hipertrofisi organik anlamda sertleşme bozukluğuna yol açan faktörlerden birisidir. Gerek enfeksiyona bağlı prostatit, gerekse prostatın büyümesi durumlarında idrara sık çıkma, idrarda yanma sızı gibi şikayetler cinsel fonksiyon etkilenmesine yol açmakta, hem sertleşme hem de boşalma bozuklukları ortaya çıkmaktadır.. Bu nedenlerden ötürü prostat hastalıkları tedavilerinde en önemli nokta, cinsel fonksiyon sorunlarına yol açmayan tedavilerin tercih edilmesidir. Bu tedavi tercihleri Prostatın kanser olmayan büyümesinde Greenlight buharlaştırma yöntemi ve prostat kanserinin uygun vakalarında Brakiterapi yöntemidir.
**Prof. Dr. Halim Hattat
**
Hattat Hastanesi Üroloji Bölüm Başkanı
Cerrahpaşa Tıp Fak. Androloji Bilim Dalı Başkanı
