Grip virüsünde kimler tehdit altında?

Bulgular ilk 3-4 gün boyunca öksürük, baş ağrısı, kaslarda ağrı ve ateşle başlar. Bu bulgular 2 hafta kadar devam edebilir. Bununla beraber titremeler, aşırı yorgunluk, ishal ve kusmalarda eşlik ederek durumu daha da kötü yöne çekebilir. Ülkemizde havaların tam ısınmadığı gribe elverişli koşullar nedeniyle temkinli olmak gerekir. Bu tehlikeli sürecin Mart ve Nisan ayına uzayabileceği göz önünde tutularak, acil olarak kişisel tedbirlerin alınması gerekir. Bunun yanında, kamusal yöneticiler tarafından toplumu koruyucu tedbirleri vakit kaybedilmeksizin alınması gerekir.

HANGİ TİP GRİP VİRÜSÜ TEHLİKE OLUŞTURMAKTA;

Grip Virüsün türü her ne olursa olsun riskler her zaman mevcuttur.

Her yıl gribe bağlı gelişen diğer hastalıklardan zatürre, bronşit, gibi hastalıklardan ölümler görülebilmektedir. Gribe bağlı ölüm her binde % 0.5-1.0 arasındadır. Ölümlerin çoğunluğu, akciğer iltihapların (pnomoni) nedeniyle olmaktadır. 65 yaş üzeri kişilerde ve bağışıklık sistemi bozuk veya yetersiz olan çocuklar arasında görülmektedir.

Şu günlerdeki dünyada olan salgınlardaki virüs profiline bakıldığında Amerika ve Avrupa’da domuz gribi diye adlandırılan H1N1 virüsünün % 60 oranlarında yoğun olduğu, H3N2 diye adlandırılan grip salgının % 30 oranlarında olduğu bildirilmektedir. Bu günlerde ülkemizde tablo domuz gribi hâkimiyeti ile devam etmektedir. Geçen sene H3N2 hakimiyeti olan tablo domuz gribi diye adlandırılan H1N1 daha fazla görülür olmuştur. Bu nedenle tedbir almak, korunmak, bağışıklık sistemini yeterince dirençli tutmak, hijyene dikkat etmek önemlidir.

H1N1 virüsünü düşündürebilecek kadar ağır gripli bir kişiyle yakın temas sonrası 7 gün içinde akut ateşli solunum yolu hastalığı başlangıcı varsa , Bir uçak seyahati sonrası Avrupa Veya Amerika’dan bir topluluğa seyahat 7 gün içinde akut ateşli solunum yolu hastalığı başlangıcı varsa temkinli olmak gerekir. Hastalığın teşhisi, burun ve boğazdan alınan örneklerde virüsün genetik olarak saptanması veya kanda hastalığa karşı gelişen antikorların gösterilmesiyle laboratuvar çalışmaları ile tanı konabilmektedir.

KİMLER RİSK ALTINDA?

Grip nedeniyle olan ölümlerin % 90’nı 65 yaş üstündeki risk gruplarında olduğunu çalışmalar bildirmektedir. Bu nedenle özellikle yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, Müzmin akciğer, karaciğer, kalp yetersizliği, şeker, böbrek hastaları olanlar ve çocukların risk grubunda olduğun bilinmesi gerekir.

ÇOCUKLARDA GRİP BELİRTİLERİ NELERDİR, NE ZAMAN TEHLİKELİDİR?

Yüksek ateş, Titreme, Kas ağrısı, Baş ağrısı, Yorgunluk, Boğaz ağrısı / farenjit, Burun tıkanıklığı, Burun akıntısı, Kuru öksürükle, lenf bezlerinde şişmeler, gözlerde sulanma ve kızarıklıklar, karın ağrıları, kusma, ishal, solunum sıkıntısı

Çocuklarda griple beraber bazı belirtiler de görülmüşse; solunum sıkıntıları, huzursuzluk, bilinç bulanıklığı, çarpıntılar, morarma, aşırı sıvı kaybı, baş dönmeleri, Uykuya meyilli olmak ya da uyaranlara cevap verememe, sayıklamalar aşırı ateş gibi durumlarda endişelenmeli hiç vakit kaybedilmeden en yakın sağlık kurumuna başvurulmalıdır.

NASIL ÖNLEM ALINIR?

Risk alındaki kişilerin kışın başlarında en geç kasım- Aralık aylarında aşı olmalıdırlar. Aşını koruyuculuğu %50-70 arasında olduğu düşünülürse grip nedeniyle olabilecek ölümler % 50 daha azaltılmış olacaktır.

Bu hastalıktan korunmak için özellikle elleri 20 saniye kadar bol sabunla hatta dirseklere kadar yıkamak, eve gelindiğinde üst değiştirmek, giysileri havalandırmak, elleri yıkamak önemlidir. Kişiden kişiye bulaşması nedeniyle, Konuşma esnasında ağızdan çıkan damlacıkların kişiye ulaşması için mesafenin 1 metreden az olması bir bulaşma nedenidir. Bu nedenle gripli olanlarla selamlaşmak için öpüşme, tokalaşma bulaşmayı sağlayabilir. Gripli kişilerden uzak durmak, daha doğrusu gripli olanların toplu yaşam alanlarından hastalıkları geçesiye kadar uzak durmaları önemlidir. Okul, toplu taşıma araçları, Avm ler, camiler yoğun çalışama ortamları, uçak seyahatleri veya ülkeler arası seyahatler grip virüsünün yayılmasında etken unsurlardır. Hijyen sağlamada okul idarecileri, İmamlar, belediyeler, iş yeri sahipleri, Alışveriş merkezi yöneticileri, özel toplu taşıma sektöründeki taksi şoförleri, otobüs şoförleri etkin rol almalıdırlar. Havalandırma ile temizlenen hastane ve AVM lerin havalandırma filtrelerinin sıklıkla bakımları yapılmalıdır. İş yerlerinde bulunan klimalar sık sık temizlenmelidir.

GRİPTE TEDAVİ NASIL OLMALIDIR?

Tedavi büyük ölçüde vücuda destek tedavisi şeklinde olmalıdır. Yatak istirahati, bol sıvı tüketilmek, Bir sağlık kurumuna danışarak, öksürük baskılayıcı ilaçlar ve ateş ve kas ağrıları için ateş düşürücü, analjezikler. Şiddetli belirtiler olan hastalarda damardan sıvı tedavileri ve diğer destekleyici önlemler gerekebilir. Antiviral ilaçlar, tedavi ya da hastalıktan korunma için düşünülebilir. Eğer şikayetler giderek ağırlaşıyorsa vakit kaybedilmeden en yakın sağlık kurumuna baş vurulmalıdır.

GRİBE KARŞI VÜCUT DİRENCİ NASIL ARTIRILABİLİR?

Bol sıvı ve her ne olursa vücut direncini artıracak besinler tüketmek önemlidir. Direnci artıracak şekersiz pekmez, yoğurt, şekersiz karadut suyu, gül çayları, yeşil çay, kefir, doğal yoğurt, sarımsak, sebze ve meyveler tüketilmeli, sigaradan uzak durulmalıdır.

Op.Dr.A.Ahmet Şirin

www.ahmetsirin.com