Güneş, isim türünde bir kelimedir. Gök bilimi alanında kullanılan anlamı da vardır. Deyimlerde ve atasözlerinde yer alır. Halk arasındaki günlük kullanım dilinde de sıkça kullanılır. Başka sözcükler ile bir araya gelerek yeni anlamda ve birleşik türde kelimeler oluşturabilir.
Türk Dil Kurumu güneş kelimesi için isim türünde ve asıl anlamında tek bir tanım yapar. Bu tanım ve bu tanım için verilen örnek cümle şu şekildedir:
Güneş ışınlarının ve ısısının etkilediği ortam.
Örnek cümle:
"Güneş yakmasın diye onu güzel başını/ Gördüm siper olurken iki arkadaşını. (Faruk Nafiz Çamlıbel)
Gün ve Arapça kökenli olan Şems kelimeleri güneş eş anlamlısı kelimeler arasındadır. Güneş yerine cümle içinde kullanılabilirler. Ancak hangi anlamda kullanıldığına göre değişkenlik gösterir.
Güneş kelimesi ile oluşturulan bazı birleşik kelime örnekleri şunlardır:
Güneş yılı, akşam güneşi, güneş topu, güneş lekesi, güneş kremi, güneş takvimi, güneş gözlüğü, güneş paneli, güneş yanığı, Güneş Dil Teorisi, güneş çarpması, güneş banyosu, güneş sütü, üzüm güneşi, güneş ışınımı.
Bir kelimenin anlamını pekiştirmenin en iyi yöntemi o kelimeyi bir cümle içinde kullanmaktır. Bu sayede doğru eş anlamlı kelime de tespit edilebilir. O kelime cümle içinde hangi anlamında kullanılıyorsa eş anlamlı kelime de buna göre seçilmelidir.
Güneşin eş anlamlısı olan kelimeler ve güneş kelimesi kullanılarak kurulan bazı örnek cümleler şu şekildedir: