Gurbetçi dövizinin kaderi göç politikasına bağlı

BRÜKSEL (ANKA) - AB Komisyonu'nca hazırlatılan bir rapora göre, AB ülkelerinde göçmen işçilerin gelirleri dolayısıyla ülkelerine gönderdikleri dövizler artıyor.

Ancak işçi dövizlerinin geleceğini uygulanacak göçmen politikaları belirleyecek. Dünyada işçi dövizi toplamının Doğrudan Yabancı Yatırım (FDI) rakamlarına yaklaştığı da bildirildi. AB Komisyonu "AB'den Gönderilen İşçi Dövizlerinin Miktarı ve Coğrafi Dağılımı" başlıklı bir rapor hazırlattı. Raporda dünyada toplanan işçi dövizlerinin birçok ülke için artan bir dış kaynak haline geldiği, bunların ülkelerin gelişiminde önemli etkileri bulunduğu belirtildi. Dünya Bankası rakamlarına göre işçi dövizlerinin 2005 yılında 170 milyar dolara yaklaştığı, bunun Dünya Bankası Resmi Kalkınma Yardımını (ODA) geçmekle kalmayıp dünyadaki Doğrudan Yabancı Yatırım (FDI) rakamlarına yaklaştığı belirtilen raporda şöyle denildi:

"İşçi dövizleri gelişmekte olan ülkeler için ikinci büyük dış kaynak konumundadır. Ekonomist Dilip Rahta, işçi dövizlerinin yoksulluğu azaltıcı ve alıcı ülkeler için mali istikrarı artırıcı yönü bulunduğunu belirtmiştir. İşçi dövizi, alan ülkenin gelirini ve döviz rezervlerini artırıyor. Yatırıma giderse dış büyümeye katkı sağlıyor, tüketime gitmesi halinde de birden çok olumlu etkisi görülüyor. Bundan başka ekonomik istikrara katkıda bulunabiliyor, ülkenin ekonomik açıdan sıkıntılı dönemlerinde bile diğer dış kaynaklardan daha istikrarlı olabiliyor."

Rapora göre AB'dekiler dahil işçi dövizlerinin gerçek miktarını tahmin etmek oldukça zor bulunuyor. İşçi dövizleri için en belirleyici unsurun, ev sahibi ülkelerdeki yabancı nüfusun geçirdiği değişiklikler olduğu belirtildi. "En gerçekçi senaryomuza göre, göçmenler AB27 dışındaki ülkelere 2004'te 18.7 milyar euro, yani kendilerine ödenen paranın yaklaşık yüzde 80'ini gönderdiler" denilen rapora göre 2004 yılında AB'nin 27 ülkesinde en önemli işçi dövizi koridorları şu hatlarda açıldı: Fransa-Fas; Almanya-Türkiye; İspanya-Fas, İspanya-Ekvator; Fransa-Cezayir; Fransa-Tunus; İspanya-Kolombiya, İngiltere-Pakistan, İngiltere-Hindistan; Almanya-Afganistan ve İtalya-Arnavutluk. AB'de 2004'de 25.3 milyar euro, 2005'de 26.7 milyar euro işçi dövizi toplanıp AB dışına çıkarıldı.

- AB'DE GÖÇMEN İŞÇİLERİN GELİRLERİ YÜKSELDİ -

Raporda ileri sürülen tahminlere göre, Afrika ve diğer Avrupa ülkeleri AB kaynaklı işçi dövizi akışından en fazla yararlanan bölgeler durumunda. Bu bölgeler AB'den akan işçi dövizinin yüzde 30'a yakınını çekti. Avrupa ülkelerine giden dövizin ana kaynağı Almanya, Afrika'ya gidenlerin ise Fransa, İspanya ve İngiltere oldu. AB'den en çok işçi dövizi Fas'a gitti. 2004'te AB'de toplanan işçi dövizlerinin yüzde 11.5'i Fas'a aktı. Fas'ı aldığı yüzde 8.1'lik işçi döviziyle Türkiye izledi. Türkiye'nin ardından sıralanan ülkeler şöyle: Portekiz, Polonya, Kolombiya, Ekvator, Cezayir, Arnavutluk, Çek Cumhuriyeti-Slovakya, Pakistan. Raporda yer alan bazı bilgiler de şöyle:

"-Fransa'daki göçmen işçiler işçi dövizlerinin yarısına yakınını Fas ve Cezayir'e gönderiyor. Fransa için işçi dövizlerinin gittiği on ülkelik sıralamada Türkiye 9'uncu sırada bulunuyor.
-Almanya'da işçi dövizi gönderilen birinci ülke Türkiye. Almanya'da 2004 itibariyla yurtdışına çıkarılan işçi dövizlerinin yüzde 29'u Türkiye'ye gönderiliyor.
-Hollanda'dan en çok Fas (işçi dövizlerinin yüzde 22'si) ve Türkiye'ye (yüzde 11) havale gönderiliyor."

- İŞÇİ DÖVİZLERİNİN GELECEĞİ GÖÇMEN POLİTİKALARINA BAĞLI –

Raporda işçi dövizlerinin geleceğinin, AB Üye Devletlerinin uygulayacağı göçmen politikalarıyla yakından ilgili olduğu belirtilirken, politikaların dışarı havale edilecek işçi dövizlerini hiç de ihmal edilemeyecek düzeyde etkileyebileceği belirtildi. Son yıllarda AB15 ülkelerine göçlerin arttığı, bunun gönderilen işçi dövizlerine yansıdığı kaydedilen raporda, "ev sahibi" ülkelerde gelirin, "alıcı" ülkelerde ise yaşam maliyetinin arttığı, bunların birlikte havale edilen işçi dövizi genel maliyetini düşürdüğü, tümünün kayıtlı işçi dövizi havalesi miktarında artışı getirdiği kaydedildi.

AB'den gönderilen işçi dövizlerinin 2005'te bir önceki yıla göre yüzde 5.5 artığı belirtilen raporda "Bu dönemde transferlerde, bankalar, diğer mali transfer işletmecileri, postaneler, nakit ya da gayrı resmi mekanizmalar kullanılıyor. Transfer maliyeti ve para göndermedeki yasal kısıtlılıklar, transfer edilen miktarın belirleyen en önemli iki unsur olmaktadır" denildi.