Gurbetçilere "sosyal güvenlik" desteği
ANKARA(ANKA)- Hükümet seçim öncesi bir sosyal güvenlik açılımında daha bulunuyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, gurbetçilerin yurt dışında geçen sürelerinin sosyal güvenlikleri bakımında değerlendirilmesi için start verdi. Kendilerine sosyal güvenlik kanunlarına göre kısmi aylık bağlananlar ve bağlanacak gurbetçiler, diledikleri takdirde yurt dışında geçen ve tam aylık almak için yeterli gün sayısını ve hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen sürelerinin sosyal güvenlikleri bakımında değerlendirilmesine ilişkin yasanın uygulama yönetmeliğinde değişikliğe gitti. Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmeliğe göre, borçlanarak, borcun bir kısmını veya tamamını ödeyen sigortalılardan aylığa hak kazanamayanlar, bu borçlanmadan vazgeçtikleri takdirde, ödedikleri meblağın ödeme tarihlerindeki Yeni Türk Lirası tutarları talepleri üzerine kendilerine, hak sahiplerine veya mirasçılarına iade edilecek, borçlanmaları iptal edilecek.
YURDA DÖNME ZORUNLULUĞU
Aylık tahsisi ve yoklama işlemleri için yurda kesin dönülmüş olması, tahakkuk ettirilen döviz borcunun tamamının ödenmiş olması, borcun ödenmesinden sonra yazılı talepte bulunulması koşulu getirildi. Tahsis talebinde bulunanlardan, şekli ve içeriği Kurumca belirlenecek beyan ve taahhüt belgesi ile çalıştığı işyerinden ayrıldığını ve işsizlik ve hastalık sosyal sigorta ödeneklerini almadığını gösterir güncel tarihli hizmet belgesi alınacak. Yurtdışında yalnızca ev kadını olarak bulunduğu süreleri borçlanmış olanların tahsis taleplerinde ise şekli ve içeriği Kurumca belirlenecek beyan ve taahhüt belgesi istenecek. Bu şartları yerinde getirenlerden, aylığa hak kazananların aylıkları yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından başlayacak.
KISMİ BORÇLANMA İSTENEBİLECEK
Borçlanma için başvuruda bulunanlar, yurtdışında geçen sürelerinin tamamını veya istediği kadarını borçlanabilecek. Kısmi borçlanma yapmak isteyenler, borçlanacakları süreleri gün, ay ve yıl olarak belirtecek. Borçlandıkları hizmetleri dikkate alınarak kendilerine aylık tahsisi yapılan kişiler ile ev kadınlarından her takvim yılı içerisinde 6 aydan daha uzun süre yurtdışında bulunmuş olanlar, yurtdışında çalışmadıklarını ve işsizlik ile hastalık sosyal sigorta ödenekleri almadıklarını gösterir güncel tarihli hizmet belgelerini Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına verecek. Yıl içinde aylık tahsisi yapılanların yoklama işlemleri takip eden yıldan itibaren başlatılacak. Yönetmelikte yer alan diğer düzenlemeler şöyle;
-Sosyal Güvenlik Kuruluşlarınca gerekli görülen zaman ve hallerde aylık alanların aylık alma şartlarının devam edip etmediği konusunda re'sen araştırma yapılabilir.
-Aylık alma şartlarını yitirdikleri tespit edilenlere yersiz olarak yapılan ödemeler ilgili hükümlere göre tahsil edilir.
-Sosyal Güvenlik Kuruluşları emekli aylığı bağlananların 6 aydan daha uzun süre ile yurt dışında bulunup bulunmadıklarını her takvim yılını izleyen 3 ay içinde re'sen denetler. Yapılan denetim sonunda 6 aydan fazla yurt dışında bulundukları tespit edilenler hakkında sekizinci fıkra hükümleri uygulanır.
-Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine sosyal güvenlik kanunlarına göre kısmi aylık bağlanmış olanlar ile bağlanacak olanlar, diledikleri takdirde yurt dışında geçen ve tam aylık almak için yeterli gün sayısını veya hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilir.
-Yurt dışında çalışırken ölenlerin kısmi aylık alacak hak sahipleri, ölenin yurt dışındaki tam aylık için yeterli olan gün sayısını veya hizmet cetvelindeki gün sayılarının tamamını borçlanabilirler. Bunların kısmi aylıkları borçlarını ödedikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren tam aylığa yükseltilir.
