Guy Fawkes maskesini birçoğümuzun hayatına 2006 yapımı çizgi roman uyarlaması V for Vendetta soktu.
Alan Moore’un yazdığı, David Lloyd’un çizimlerini üstlendiği çizgi roman 1988-1989 yılları arasında, 10 sayı yayınlandı. Fakat popülerleşmesi için The Matrix’teki Agent Smith rolü ile tanınan Hugo Weaving’in maskenin ardına geçtiği 2006 yapımı filmi beklemesi gerekti.
İngiltere’yi baskıcı bir diktatörün yönettiği bir gelecekte geçen filmin baş kahramanı V, 17. yüzyılda yaşayan ve protestan elitin baskılarına karşı ayaklanan Guy Fawkes’ın maskesini takıyor. Tabii ki bu maskeyi seçmesinin nedeni baskıcı bir otoriteye karşı gelen tarihi bir figür olması değil.
Guy Fawkes bir katolikti ve VIII. Henry’nin protestanlığa geçmesiyle, katolik topluluklara işkence ve idama varan katılıkta baskılar uygulanıyordu. I. Elizabeth döneminde (kendisi katolikti) bu baskılar son bulsa da I. Elizabeth’ten sonra tahta geçen James döneminde mezhep çatışmaları şiddetlendi. Fawkes’ın amacı krallıkta yeniden katolikliğin hakim olmasını sağlamaktı. Bunu yapmak için seçtiği yöntem ise parlamento binasını havaya uçurarak tüm protestan eliti öldürmekti. Ve bunu 5 Kasım günü yapmayı planlıyordu.
Fakat bilgi bir şekilde sızıyor ve Fawkes plan gerçekleşmeden yakalanıyor. Fawkes’ın yakalanması üzerine İngiltere’de bu ‘ihanet’in unutulmaması için her 5 kasımda insanlar Guy Fawkes’ın yakalanıp İngiltere’nin büyük bir felaketi atlatmasını kutluyor. Guy Fawkes maskeleri takılıyor, maketler yakılıyor veya asılıyor... Tabii ki zamanla bu törenler de biçim değiştirdi. Bir süredir 5 kasımda düzenlenen törenlerde kalabalık Fawkes’ın yakalanmasını kutlamak yerine Fawkes’ı anıyor.
V for Vendetta’daki V’nin Fawkes maskesini seçmesinin nedeni sadece İngiltere’de baskıya karşı silahlı mücadeleyi benimsemiş bir tarihi figür olmasının yanında, kendi dönemindeki baskıcı yönetimi de Fawkes’ın başarıya ulaşamayan planını başarıya ulaştırarak yok etmek istiyor.
Direnişin sembolü
Maske V for Vendetta ile popülerleştikten sonra başta Anonymous isimli hacktivist (hacker ve aktivistin biraraya gelmesinden oluşturulan bir kelime) grupla özdeşleşti. ABD’deki ‘Occupy’ hareketiyle sokaklarda da sık sık görülmeye başlayan maske bir direniş sembolü haline geldi.
Tüm bunlarla birlikte maskenin esas sahibi, yani Guy Fawkes, V gibi genel bir özgürlük savaşçısı ve özgür düşünce yanlısı mı? Bu kısım biraz tartışmalı. Şunu da hatırlamak gerekir, sembol haline gelen Guy Fawkes’ın kendisi değil Alan Moore’un V for Vendetta’da onu ele alış biçimi. O da maskenin kendisi ya da V karakteri.