Haber bültenleri RTÜK'te "masaya yatırıldı"

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı İlhan Yerlikaya, dünyanın zor bir dönemden geçtiği süreçte haberlerin verilişinin önemine işaret ederek, "Efekt, müzik eşliğinde, adeta senaryolaştırılarak haberler veriliyor. Öyle ilginç haberler var ki mesela yüksek bir binadan bir kızın kafasına cam düşüyor, bunu 20 defa gösteriyoruz. İnsanlarda yorgun argın eve gelip bu haberlere maruz kalmak bir travma yaratıyor." dedi.

RTÜK Başkanı Yerlikaya, Üst Kurul üyeleri ve medya temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirilen "Görsel-İşitsel Medyada Yayınlanan Haber Bültenlerinin Değerlendirilmesi Toplantısı"nda açıklamalarda bulundu.

Yerlikaya, toplum tarafından yoğun bir şekilde izlenen radyo ve televizyon haberlerinin veriliş biçimlerini istişare etmek üzere bir araya geldiklerini kaydetti.

Bu noktada bazı öz eleştirilerin yapılması gerektiğini aktaran Yerlikaya, haber bültenlerinde verilen haberlerin uzunluğuna dikkati çekti. "Bir haber bülteni 45 dakika, 1 saat sürüyorsa 4 haberle geçiştiriyoruz bunu." diyen Yerlikaya, haberlerin bu kadar uzun olmaması gerektiğini dile getirdi.

Yerlikaya, "Çok değişik bir zaman diliminden geçiyoruz. Bu zaman diliminde hava kurşun gibi ağır. Sadece bizimle ilgili değil dünya da böyle. Kuzey Kore, Suriye sorunu var. Ortadoğu, Kudüs var. Yani gündelik hayatta zaten insanları oldukça endişeye sevk edici bir pozisyon var. Bu sadece ülkemizin pozisyonundan kaynaklanan bir durum da değil genel bir şey." değerlendirmesinde bulundu.

- "Tüm televizyonlarımızda bu var"

RTÜK Başkanı Yerlikaya, dünyanın zor bir dönemden geçtiği süreçte haberlerin verilişlerinin de çok önemli olduğuna işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Haberlerin içeriklerinin reyting kaygısıyla dizilmeleri ve haber veriliş tarzı da toplumumuzu daha fazla olumsuz etkiliyor. Bunu söylerken sakın şuna indirgemeyelim, 'İktidarı eleştirenlere yasak getiriyor RTÜK'. Hayır öyle değil. Burada iktidar-muhalefet meselesi falan değil. İktidara yakın olan televizyonlar da bunu yapıyor, diğerleri de yapıyor. Bunu yaparken kötü niyetle de yapmıyor belki ama reyting ve haberlerde biraz daha öne geçmek kaygısıyla yapıyor.

Burada kamuoyunda söylenen tabiriyle söylemek istiyorum, bazı televizyonlara 'yandaş', 'kardeş', 'yoldaş', adına ne derseniz deyin tüm televizyonlarımızda bu var. Sadece 'şu bu yapıyor' demiyoruz. Dolayısıyla buna bir çözüm bulmamız lazım diye düşünüyorum. Toplantımızın amacı da bu."

- 'Haberlerden reyting ölçümünü kaldırma" önerisi

Yerlikaya, gazetelerde "3. sayfa haberi" olarak adlandırılan haber konularının televizyon haberlerinde de ön plana çekildiğini belirtti.

Bunun kötü niyetle değil reyting kaygısıyla yapıldığını vurgulayan Yerlikaya, "Efekt, müzik eşliğinde, adeta senaryolaştırılarak haberler veriliyor. Öyle ilginç haberler var ki, mesela yüksek bir binadan bir kızın kafasına cam düşüyor, bunu 20 defa gösteriyoruz. Yolda aniden aracın önüne fırlayan bir çocuğu 10 defa gösteriyoruz. İnsanın içi hakikaten üzülüyor. İnsanlarda yorgun argın eve gelip, bu haberlere maruz kalmak bir travma yaratıyor." ifadelerini kullandı.

Toplantıda medya temsilcileriyle bu konuların istişare edileceğini dile getiren Yerlikaya, "Bu konunun çözümüyle ilgili de zaman zaman tartıştığımız bir şey, haberlerden reyting ölçümünü kaldırmak. Yani bu bir çözüm olabilir mi? Daha önce de tartışmıştık. Belki bir çözüm olabilir. Teknik olarak nasıl olacağı, olup olmayacağı konusunda birtakım endişeler var ama 'demokrasilerde çare tükenmez' dendiği gibi istenirse bunda da bir çözüm bulunabilir." dedi.

Yerlikaya, yakın geçmişte yapılan bir araştırmaya göre, toplumun yüzde 74,5 oranında haberleri radyo-televizyonlardan izlediğini belirterek, haberlerin veriliş biçimlerinde biraz daha dikkatli olunmasının önemine işaret etti.

- "Çocuğunuza neyi izletiyorsanız herkese onu izletmek esas"

RTÜK İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanı Yaşar Uğurlu da, radyo ve televizyonlardaki haberlerin içeriklerine yönelik bir sunum yaptı.

Medyada"Çocuğunuza neyi izletiyorsanız herkese onu izletmek esas." ilkesine uyulması durumunda birçok sorunun da çözülmüş olacağına vurgu yapan Uğurlu, haber bültenlerinin çoğunun "Whatsapp İhbar Hattı"na gelen haberlerden derlendiğini ve şiddet, darp görüntülerinin magazinleştirilerek verildiğini kaydetti.

Yapılan bir araştırmada, 5-7 yaş aralığındaki çocukların "Haber denince aklınıza ne geliyor?" sorusuna yüzde 39 oranında "savaş, kaza, ölüm" gibi olumsuzluk içeren yanıtlar verdiğine dikkati çeken Uğurlu, çocuklara "barış ve sevgi dolu" bir dünya olduğunun da gösterilmesi gerektiğini dile getirdi.

RTÜK'e haber bültenlerine ilişkin vatandaşlardan gelen şikayetler hakkında örnekler veren Uğurlu, "Sürekli şiddet, gasp, cinayet haberleri veriliyor. Bunlar gösterilmemeli" şeklinde şikayetler aldıklarını bildirdi.

Toplantıya, TRT Genel Müdür Yardımcısı Erkan Durdu, Televizyon İzleme Araştırmaları Anonim Şirketi (TİAK) Genel Müdürü Dursun Güleryüz, A Haber, Kanal D, CNN Türk, NTV, Fox TV, TGRT, Star TV,TV 24, Halk TV, Kanal 7, Beyaz TV ve Ülke TV gibi medya kuruluşlarının temsilcileri katıldı.

Yapılan konuşmaların ardından toplantı, medya temsilcileriyle gerçekleştirilen istişare görüşmeleriyle devam etti.

(AA)