Güney Sudan ya da resmi adıyla Güney Sudan Cumhuriyeti, Doğu Afrika’da yer alan bir ülkedir. 2011 yılında Sudan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiştir. 619 bin 745 kilometrekare olan ülke doğuda Etiyopya, kuzeyde Sudan, batıda Orta Afrika Cumhuriyeti, güneybatıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneyde Uganda ve güneydoğuda Kenya ile komşudur. Başkenti ve en büyük şehri Cuba’dır. Ülkenin resmi dili İngilizcedir ama bunun yanında pek çok bölgesel dil tanınmaktadır. Nüfusu 2019 tahmini rakamlarına göre 12 milyon 778 bindir. Para birimi Güney Sudan lirası (SSP), telefon kodu +211, internet alan adı .ss’dir.
Güney Sudan, Afrika kıtasının genç ve bağımsız ülkelerinden biri olup, Orta ve Doğu Afrika’da yer alır. Kuzey Yarımküre’de bulunan ülke, tropikal bir iklim kuşağında yer aldığı için yıl boyunca belirgin mevsim geçişleri yaşar. Yaz ayları genellikle hazirandan eylüle kadar sürerken, kış ayları aralık ile şubat arasındadır. Güney Sudan'ın haritası, geniş savanalar, dağlık bölgeler ve hayat kaynağı olan Nil Nehri havzasını kapsar. Peki, Güney Sudan'a nasıl gidilir?
Güney Sudan'da selden etkilenen bölgeler "ulusal afet bölgesi" ilan edildi
Güney Sudan'ın başkenti Juba ile İstanbul arasında haftada 3 gün sefer düzenlenecek
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Güney Sudan'da ortaya çıkan ve 89 insanı öldüren gizemli hastalık için harekete geçti. DSÖ ülkeye bir araştırma ekibi göndererek soruşturmayı derinleştirdi. Bilim insanları, ülkenin kuzeyindeki Fangak kasabasından numune topladı.
Etiyopya'ya sığınan 16 bin Güney Sudanlı aylardır sınırda bekletiliyor
Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) Direktörü David Beasley, 30'dan fazla ülkede 34 milyon kişinin kıtlığın eşiğinde olduğunu, Güney Sudan'ın Pibor bölgesinde annelerin çocuklarını ölü hayvan derisi ve çamurla beslemek zorunda kaldığını söyledi.
Güney Sudan’da yolcu taşıyan küçük uçağın düşmesi sonucu 2’si pilot 10 kişi hayatını kaybetti.
TİKA Güney Sudan'daki çiftçilere tavukçuluk ve arıcılık ekipmanı sağladı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Güney Sudan’ın güneyinde sarı humma salgınının başladığını duyurdu.
ABD’den Güney Sudan Devlet Başkanı Yardımcısına yaptırım
"Güney Sudan halkı çok acı çekti, yeni hükümetin kurulmasıyla bu acıları ortadan kaldırabiliriz" - "Anlaşmazlıkların çözümü henüz bekliyor. Geçiş hükümetinin kurulmasını sağlayan 2018 barış anlaşmasının hayata geçirilmesi gerekiyor" - "Sudan’dan ayrıldığımızı için pişman değiliz. Sudan bir ülke olarak ayakta kalmalı, biz de Güney Sudan olarak var olabilmeliyiz"
Juba’daki Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi: - "Temmuz ayından bu yana meydana gelen aşırı yağışların yol açtığı sel felaketlerinden 908 bin kişi etkilendi. 420 bin kişi su baskınları nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kaldı. 620 bin kişi acil yardıma muhtaç"
Güney Sudan'da, milli birlik hükümeti kurulmasında anlaşıldı
Güney Sudan Kabine İşleri Bakanı Martin Elia Lomuro ile Savunma ve Gazi İşleri Bakanı Kuol Manyang Juuk, bu ülkedeki "çatışmaları körükledikleri" ve "barış görüşmelerini engelledikleri" gerekçesiyle yaptırım listesine alındı
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi: - "Sadece siyasi bir çözüm bu krizi sona erdirebilir ve defalarca yerinden edilmiş kişilerin acısını dindirebilir"
BM: Güney Sudan anlaşmaya uymayarak yeni silahlı güç kurdu
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus: - "Büyükelçi (Thomas) Hushek, ABD ve Güney Sudan hükümeti arasındaki ilişkinin yeniden değerlendirilmesi konusunda üst düzey yetkililerle görüşecek"
Ülkenin güneydoğusundaki Boma eyaleti Vali Yardımcısı John Abola, felaket nedeniyle yaklaşık 500 bin kişinin acil insani yardıma ihtiyaç duyduğunu bildirdi
IGAD’dan Güney Sudanlı taraflara “anlaşmaya uyun” çağrısı
Sel, Güney Sudan'da 200 bin çocuğu yerinden etti
Güney Sudan’da geçiş hükümeti 100 gün ertelendi
Uluslararası Kriz Grubundan Güney Sudan için yeni kriz uyarısı
Juba Üniversitesi Öğretim Görevlisi James Okuk: - "Hükümet, petrolden gelen gelirleri silah almak için kullanıyor. Eğer petrol gelirleriyle silah alınırsa bu durum savaşı körükleyebilir" - "Ülkede insanlar savaşıyor. Eğer hükümet petrol gelirlerini kullanarak asker ve silah alırsa ülkedeki krizde petrolün izleri kalır"
Uluslararası Göç Örgütünden "Güney Sudan'da kaçırılan sivilleri serbest bırakın" çağrısı
Güney Sudan hükümeti ile muhalefet, yüksek iş birliği yoluyla güven oluşturmak için somut adımlar atmaya teşvik edildi
Yıllarca süren iç savaşın ardından barışın geldiği Güney Sudan'da geçiş hükümetinin en geç kasım ayı ortasında kurulması konusunda mutabakat sağlandı
Sudan'da hükümetle silahlı hareketler "kapsamlı barışa yaklaştı"
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu telefonda görüştüğü Güney Sudanlı mevkidaşına yeni görevinde başarılar diledi
AA, Polis Akademisi ve TİKA'nın iş birliğiyle yabancı muhabirlere yönelik düzenlenen "15. Dönem Savaş Muhabirliği Eğitimi"ne katılan yabancı gazeteciler, hayatlarında ilk kez aldıkları böyle bir eğitimin kendilerine öz güven sağladığını ve bu sayede mesleklerini daha kaliteli icra edebileceklerini söyledi - Sudanlı gazeteci Amany Albasheer: - "Savaş muhabiri olarak öğrenmemiz gereken şey hayatta kalmaktır" - Tunuslu gazeteci Wided Medfai: - "Uygulamalı eğitimleri yaptıkça daha çok cesaretleniyoruz ve sonrakini merak ediyoruz, her aşamada da öz güvenimiz artıyor" - Iraklı gazeteci Mustafa Alsaady: - "Hakikaten üzerinde düşünülmüş, büyük ve detaylı bir eğitim. Edindiğimiz bilgiler hayatta kalmaya yönelik" - Güney Sudanlı gazeteci İbrahim Nyekir: - "10 senedir bu meslekteyim. Böyle yorucu bir eğitime daha önce katılmamıştım. Bu eğitim ben ve tüm meslektaşlarım için faydalı olacak"
BMMYK sözcülerinden Charlie Yaxley: - "(Güney Sudan'da geçen yıl imzalanan barış anlaşması) İlerleme kaydedildi ancak kilit alanlardaki gerginlik çözüme kavuşturulamadı. Kesin barış hala uzak bir ihtimal"
Birleşmiş Milletler Güney Sudan Misyonu Başkanı David Shearer: - "Güney'deki bir bölge haricinde Güney Sudan'da ateşkes devam ediyor. Ülkedeki siyasi şiddette taraflar arasında ciddi bir azalma var"
BM Güvenlik Konseyi, etnik çatışmaların yaşandığı dünyanın en genç ülkesi Güney Sudan'a uyguladığı silah ambargosunu bir yıl daha uzattı - Silah, mühimmat, askeri araç ve diğer ekipmanların satışının ve sağlanmasının yasaklandığı kararda, Güney Sudanlı üst düzey 8 yetkiliye de seyahat yasağı getirildi ve söz konusu kişilerin varlıklarının dondurulmasına karar verildi
IGAD, Güney Sudanlı tarafların birlik hükümetinin ertelenmesi talebine onay verdi
“Güney Sudan’da polislerin yüzde 80’i okuma yazma bilmiyor”
Güney Sudan'da BM helikopteri düştü: 20 asker yaralandı
BM, ülkede ağır insan hakları ihlalleri yapan 23 kişinin savaş suçu ve insanlığa karşı suçlardan yargılanabileceği uyarısında bulundu
Sudan ile Güney Sudan sınır belirleme çalışmalarına başladı
BM, Güney Sudan'ın kuzeyinde cinsel şiddet vakaları ve tecavüzlerin devam ettiğini duyurdu - BM raporundan: - "Sadece geçen eylül ve aralık ayları arasında 134 kadın ve kız tecavüze uğradı" - "Kadınların ve kızların neredeyse yüzde 90'ı birden fazla fail tarafından ve çoğu zaman saatlerce tecavüze uğradı" - "Hayatta kalan mağdurların bazıları 8 yaşındaydı"
Yardım kuruluşu Save The Children'a göre, 2013-2017 yıllarında 1 yaşın altında 500 binden fazla çocuk, çatışmaların yarattığı olumsuz koşullar nedeniyle hayatını kaybetti - Aynı dönemde çatışmalarda hayatını kaybeden militan veya askerlerin sayısı ise 175 binde kaldı
UNICEF: "Güney Sudan'da muhaliflerin safında savaşan 119 çocuk kurtarıldı"
BM, Güney Sudan'da patlak veren çatışmaların, son günlerde 13 bin sivili yerinden ettiğini duyurdu - söz konusu sivillerin 5 bini KDC'ye sığınırken, 8 bini de ülke içinde farklı bölgelere kaçtı
Güney Sudanlı yetkililer, 2018'de imzalanan barış anlaşmasının ardından yaşanan finansman sorununu geçiş süreci öncesi büyük bir tehdit olarak görüyor - Güney Sudan Kabine İşleri Bakanı Martin Elia Lomoro: "Barış anlaşmasını uygulama komiteleri ve güvenlik düzenlemeleri gibi geçiş öncesi maddelerin uygulanmasında harcanmak üzere için 114 milyon dolarlık bütçe hazırladık"
Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi Güney Sudan Özel Temsilcisi İsmail Wais: - "Ateşkes anlaşmasının ihlaline ilişkin haberler IGAD'ı umutsuzluğa düşürmekte" - "Güney Sudan halkı savaş ve şiddetten yoruldu. Korku egemenliği son bulmak zorunda"
Sudan, Güney Sudan petrolünün ihracatı için 24 milyon dolar aldı
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi: "Güney Sudan’da istikrar ve güvenlik ortamı için taraflar arasında yapılan barış anlaşmasını destekliyoruz"
Silahlı muhalif gruplardan Güney Sudan Birleşik Cephesi, ateşkes koşullarına uymayı taahhüt etti
BMMYK, Güney Sudan'da son 5 yılda 2 milyondan fazla kişinin komşu ülkelere sığındığını, ülke içinde de 1,8 milyon insanın yerinden edildiğini duyurdu - BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi: - "Pek çoğu yaşamlarında defalarca yerinden edilmiş Sudan halkı, acılarına bir son verilmesini hak ediyor"
Güney Sudan'da 15 bin çocuk ya ailesinden ayrı ya da kayıp
BM Güney Sudan Misyonu Başkanı David Shearer, barış anlaşmasının ardından ülkede güvenliğin önemli ölçüde sağlandığını söyledi
Güney Sudan'da 16 yaşındaki bir genç kız Facebook'tan açık arttırma ile satıldı.
2011’de Sudan’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Güney Sudan’ın istikrara kavuşacağı düşünülürken bölgede yaşanan örtülü Amerikan-Çin rekabeti buna izin vermedi - İç savaşın özellikle petrol bulunan Muglad Havzası’nda yoğunlaşması, bölgede ABD ve İsrail’in Çin ile örtülü savaşını akıllara getiriyor - Bölünmesi yetmezmiş gibi, bağımsızlığın hemen ardından Güney Sudan’da başlayan etnik temelli iç savaş, Batılı devletlerin “böl-parçala-yönet” siyasetini de gün açıkça ortaya koydu - Emperyalizmin bölgedeki faaliyetleri Müslüman-Hristiyan ayırt etmeksizin ekonomik kaygılara göre şekillenmekte - Güney Sudan’ın bağımsızlık ilan ederken “Sudan” ismini kullanması ve Arapça konuşması da büyük ölçüde Sudan’a hissettiği aidiyetin açık bir göstergesi. Yani “Güney Hristiyan’dır kuzey ise Müslüman” söylemi gerçeği yansıtmıyor - Güney Sudan’daki güvenlik sorunları ve iç savaş, Eylül 2018 itibarıyla son bulmuş görünüyor. Şimdi sırada Güney Sudan’da iç istikrarın ve ekonomik kalkınmanın sağlanması var - Sudan'daki barış süreci yalnızca Güney Sudan’a değil bölgenin neredeyse tamamına barış rüzgarı taşıdı. Nitekim aralarında çeşitli anlaşmazlıklar bulunan Sudan, Uganda ve Etiyopya gibi devletler söz konusu barış anlaşması çerçevesinde bir araya geldiler
Ölüm cezasına çaptırılan muhalif sözcü James Gatdet ve güvenlik danışmanı William John Endley serbest kaldı
Güney Sudanlı muhalif lider Riek Machar: "Bazılarının bizim muhalefet olarak barışı istemediğimiz yönündeki zanlarına karşı bugün bu kutlamalara gelmem gerekiyordu" "Bizler barışın yanındayız ve Güney Sudan'a barışı getirmek için güçlü bir siyasi irademiz var" - Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir: "Ülkenin her yerine istikrar sağlayan bir barış gelmesi için Sudan'ın birliğini feda ettik"
Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit: - "Ülkede iç savaş artık sona erdi" - "Sebep olduğumuz her şey için tüm taraflar adına sizden özür dilemek istiyorum"
Riek Machar, barış kutlamaları kapsamında Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit'in davetlisi olarak 2 yıl aradan sonra ülkesine dönecek
Save the Children: - "Ülkede 6 milyondan fazla kişi gıda yardımına ihtiyaç duyuyor" - "270 bin çocuk açlık riskiyle karşı karşıya. Yaklaşık 20 bin çocuğun 2018 yılı sonundan önce aşırı açlık nedeniyle hayatını kaybetmesi beklenebilir"
Dünya genelinde yoksulluğuyla bilinen birçok ülke askeri harcamalarının ülke giderlerindeki payının yüksek olmasıyla dikkati çekiyor - Dünyanın en yoksul ülkelerini barındıran ve iç çatışmaların yoğun olduğu Afrika genelinde 2017'de 42,6 milyar dolar askeri harcama yapıldı - Kişi başına düşen milli gelirin 990 dolar civarında olduğu Sudan'da yaklaşık 4 milyar dolar ile ülke giderlerinin yüzde 30,9'u askeri harcamalara ayrılıyor - Kişi başına düşen milli gelirin yalnızca 246 dolar olduğu Güney Sudan'da ise yıllık askeri harcamalar 6 milyon dolar civarında - Kişi başına düşen milli gelirin 425 dolar olduğu Orta Afrika Cumhuriyeti'nde giderlerin yüzde 9,7'si askeri harcamalara ayrılıyor
Yoksulluk en çok Afrika ve Ortadoğu gibi savaş ve kriz bölgelerinde görülüyor - IMF'nin verilerine göre, kişi başına düşen milli gelir 8 ülkede 500 doların altında, 28 ülkede ise bin doların altında - Dünyanın en yoksul ülkeleri sıralamasında Güney Sudan, Burundi ve Malavi başı çekiyor - Dünya genelinde yaklaşık 2 milyar "yoksul", 736 milyon "aşırı yoksul" yaşıyor
Hartum ve Cuba, bu yıl sonuna kadar sınır kapılarının açılması ve iki ülke arasında tampon bölge kurulması için ortak çalışma yapılmak üzere anlaştı
Güney Sudan'da hükümet ve muhalif grupların imzaladığı nihai barış anlaşmasının ardından, taraflar arasında yaşanabilecek olası bir uyuşmazlıktan endişe ediliyor - Ülkede, ekonomik ve askeri kurumlarda uygulanacak reformlar konusunda, taraflar arasında yaşanacak "ciddi irade" yoksunluğuna işaret ediliyor -Güney Sudan Enformasyon Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Michael Makuei Lueth: "Kamu yararına çalışmak, barış ve kalkınmaya ulaşmak için ülkemizin tarihinde yeni bir sayfa açmak istiyoruz. Herkesi, geçmişteki yaralar konusunda hoşgörüye davet ediyorum."
Güney Sudan'da kuraklık nedeniyle "açlık tehlikesi" uyarısı
İngiltere'deki bir araştırma grubu tarafından hazırlanan raporda, Güney Sudan iç savaşının 382 bin 900 kişinin ölümüne yol açtığı kaydedildi
BMMYK, 2018 Nansen Mülteci Ödülü'nü hayatını mülteci hastaların tedavisine adayan Güney Sudanlı doktor Evan Atar Adaha'ya verdi
OCHA, Sudan ve Güney Sudan arasındaki "tartışmalı bölge" Abyei'de 170 bin kişinin tehlike altında olduğunu duyurdu
Muhalifler ve hükümet, Etiyopya’da düzenlenen IGAD toplantısında savaşı bitiren anlaşmaya imza attı
Güney Sudan'ın Yirol kentinde bir yolcu uçağının düşmesi sonucu 19 kişi yaşamını yitirdi - Kazadan biri çocuk, biri yardımcı pilot olmak üzere 3 kişi kurtuldu ÖLÜ SAYISI VE DETAYLAR EKLENDİ
Afrika ülkesi Güney Sudan'da 22 kişiyi taşıyan bir ticari yolcu uçağının düşmesi sonucu 19 kişi hayatını kaybetti. Kazada Kazada kurtulan üç yolcudan birinin durumunun ağır olduğu belirtildi.
Güney Sudan'da Riek Machar liderliğindeki silahlı grup, ülkede çatışan taraflar arasındaki nihai barış anlaşmasının 13 Eylül'de Etiyopya'da imzalanacağını açıkladı
Başkent Cuba'da iki yıl önce gerçekleştirilen otel baskınına ilişkin 11 askerin yargılandığı davada 10 asker ömür boyu hapis ve çeşitli cezalara çarptırıldı
Güney Sudan'daki muhalifler, anlaşma metniyle ilgili taleplerinin IGAD Zirvesi'ne taşınması garantisi verilmesinin ardından anlaşmayı imzaladıklarını açıkladı
Güney Sudan'daki silahlı muhalifler barış anlaşmasını imzaladı
Sudan Dışişleri Bakanı Ed-Derdiri Muhammed Ahmed: "Barış anlaşmasında herhangi bir değişiklik yapılmadı. Ayrıntılarda bazı ihtilaflar var"
Güney Sudanlı muhaliflerin lideri Riek Machar'ın, daha önce imzalamayı reddettiği barış anlaşmasının yeni metnini perşembe günü imzalayacağı belirtildi
Güney Sudanlı muhalifler, Sudan'ın ara buluculuğunda hükümetle varılan barış anlaşmasında son değişikliklerin yapıldığı metni imzalamayı kabul etmedi
Güney Sudan yeniden Sudan üzerinden petrol pompalamaya başladı
Güney Sudan'da 200 kişi nehir körlüğü hastalığına yakalandı
Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit, hükümetle muhalefet arasında imzalanan barış anlaşmasının ülkede ebediyete dek savaşı sonlandıracağını söyledi
Güney Sudan'ın Afrika Birliği Daimi Temsilcisi James Pitia Morgan: - "IGAD yabancılar tarafından yönetilen bir kurumdu. Troyka ve buradan olmayan ükeler tarafından yönetiliyordu. Bölgemiz yabancılar tarafından yönetiliyordu" - "Dış müdahale hayatlara, kaynaklara ve zamana mal oldu. Vaktimizi çöpe attı. Bu yabancılar Güney Sudan'da savaşın bitmemesini istiyordu. Onların çıkarı Güney Sudan'ın kan ağlamasını izlemekti"
Başkent Cuba'da inşaatına başlandıktan sonra bitirilemeyen okul binası, TİKA'nın devreye girmesiyle kısa sürede tamamlanarak eğitime hazır hale getirildi
Güney Sudan ordusunun çekirdeğini oluşturacak güçlerin 8 ay sürecek eğitimini Sudan ve Uganda üstlenecek
Dışişleri Bakanlığı: - "Güney Sudan’da iktidar ve muhalefet partileri arasında sürdürülen müzakere sürecinin Hartum’da imzalanan iktidar paylaşımı anlaşmasıyla sonuçlanması memnuniyetle karşılanmıştır"
Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir: - "Anlaşmanın uygulanmasını adım adım takip edeceğiz. Bu anlaşma kağıt üzerinde kalmayacak" - Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit: - "Güney Sudan'da barış ve istikrarın sağlanması için anlaşmayı uygulamaya hazırız. Yeterince sıkıntı çektik, şimdi anlaşmanın maddelerini uygulamalıyız"
Güney Sudan'daki taraflar arasında iktidar ve servetin paylaşımını öngören ön anlaşmanın imzalanması perşembe gününe ertelendi
Güney Sudan'da Dışişleri Bakanı görevden alındı
Fransa’nın Juba Büyükelçisi Jean Rocks, Güney Sudan'a yönelik eleştirileri dolayısıyla Dışişleri Bakanlığına çağrıldı