İzmit, büyüklüğü ve kendi içindeki yapılaşması nedeniyle il olduğu fikrini doğursa da Kocaeli'nin bir ilçesidir. Marmara Bölgesi'nde Çatalca-Kocaeli bölümünde bulunur. Kıyısında İzmit Körfezi yer almaktadır. Yüzölçümü 480 km² olup nüfusu 2018 yılı itibariyle 363,416'dır. Marmara Bölgesi'nde yer alsa da bitki örtüsü bakımından Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinin özelliklerini taşır. Kıyısının İzmit Körfezi'ne bağlı olması sayesinde deniz ulaşımı oldukça yoğundur. Bununla birlikte deniz ticaretinin geliştiğini söylemek de mümkündür. Nitekim İzmit, yoğun olarak sanayi bölgesidir. Bulunduğu konum itibariyle 1. dereceden deprem bölgesi içinde yer alır. 17 Ağustos 1999 tarihli Gölcük depremi, ilçe üzerinde çok büyük etkiler bırakmıştır. Buna karşın İzmit Saat Kulesi, Kasr-ı Hümayun Av Köşkü, Selim Sırrı Paşa Konağı gibi mekânlar, turizm açısından gezilip görülecek yerler arasındadır.