1936 yılında imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi uyarınca Türkiye, İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerinde kontrol hakkına sahiptir ve buna göre barış zamanı gemiler özgürce buradan geçer. Savaş gemilerinin geçişi ile ilgili düzenleme hakkı da bu uluslararası sözleşme ile Türkiye’dedir. Sözleşme Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelerin savaş gemilerinin bu boğazlardan geçişini sınırlamaktadır. Lozan Anatlaşması ile birlikte imzalanan Boğazlar Sözleşmesi yerine geçerek söz konusu sözleşmenin getirdiği kısıtlamaları kaldırmış ve boğazların tam egemenliği Türkiye'ye geçmiştir. Sözleşme Bulgaristan, Fransa, Büyük Britanya, Avustralya, Yunanistan, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ve Türkiye tarafından imzalanmış, Kasım 1936'da yürürlüğe girmiş ve Milletler Cemiyeti Sözleşme Serisi'ne 11 Kasım 1936'da kaydedilmiştir.
Türkiye’den Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili dikkat çeken bir hamle geldi. Montrö’nün Türkiye’ye verdiği haklar doğrultusunda Boğazlar’dan geçiş ücreti beş kat arttırıldı. 1983’te yüzde 75 indirimle sabitlenen kur karşılığı ödeme sisteminin kaldırıldığı öğrenildi. Türkiye’nin yıllık geliri 200 milyon dolara çıkacak. İşte son dakika haberinin detayları…
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna'da kalan Türk Silahlı Kuvvetlerine (TSK) ait 2 nakliye uçağı konusunda hem Rusya hem Ukrayna ile süren görüşmelerden önümüzdeki günlerde olumlu sonuç beklediklerini bildirdi. Akar, ''Montrö bütün taraflar için faydalı. Montrö statüsünün bozulmasının kimseye yararı yok'' açıklamasında bulundu.
ABD Dışişleri Müsteşarı Victoria Nuland, Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşında Montrö Sözleşmesi kapsamında boğazlardan savaş gemilerinin geçişini engellemek için "güçlü adımlar" attığını kaydetti. Nuland, "Karadeniz'i açık tutmaya çalışıyoruz, bir taraftan da Romanya, Bulgaristan ve Türkiye ile çalışıyoruz" dedi.
Son dakika haberi: Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna savaşıyla yeniden gündeme gelen Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin aşındırılmasının kimseye yarar sağlamayacağını söyledi. Bakan Akar, Türkiye'nin sözleşmenin çizdiği sınırlar içinde hareket edeceği mesajını verdi.
Rusya Ukrayna krizi günler sonra resmi olarak bir savaşa dönüştü. Yaşanan savaşla beraber Montrö Boğazlar Sözleşmesi tekrar gündeme geldi. Türkiye'nin Karadeniz hattında yaşanan sıcak gelişmelerde Karadeniz bölgesinin önemi de merak ediliyor. Peki Montrö Boğazlar Sözleşmesi nedir? Montrö Boğazlar Sözleşmesi maddeleri neler? İşte Montrö anlaşması detayları!
"Kıyıdaş olan, olmayan bütün ülkeleri boğazlardan savaş gemisi geçirmemesi konusunda uyardık" - "Montrö ne diyorsa bunu uyguladık, bundan sonra da uygulayacağız. Bugüne kadar boğazlardan herhangi bir geçiş ve geçiş talebi olmadı"
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Montrö Sözleşmesi’nin 19. maddesine atıfta bulunması Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’nin kendisine verdiği hakkı kullanarak Boğazları savaş gemilerine kapatıp kapatamayacağını gündeme getirdi. VOA Türkçe’ye konuşan uzmanlar konuyla ilgili değerlendirmede bulundu
Son dakika haberi: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısına ilişkin açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu, bölgedeki durumun savaşa dönüştüğünü belirterek, "Uzmanlarla, askerlerle, hukukçularla değerlendirdik. Artık bu bir savaşa döndü. Bu şartlarda Montrö anlaşmasını uygulayacağız." dedi. Bakan Çavuşoğlu, Ukrayna'daki Türk vatandaşlarının yurda getirilmesine ilişkin olarak da tahliye edilmek isteyen Türk vatandaşlarını çıkarmak için gayret gösterdiklerini söyledi.
Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesinin ardından Montrö Sözleşmesi tekrar gündem oldu. Ukrayna, Türkiye'den boğazları kapatmasını istedi. Uzmanlar, Türkiye'nin isterse İstanbul ve Çanakkale boğazlarını kapatabileceği ifade etti. Ancak Tarihçi-yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, bunun tam tersini söyledi Ortaylı, "Karadeniz ülkeleri kendi limanlarına dönmek şartıyla girer çıkar, buna deniz kuvvetleri dahil. Bizim boğazları kapatma diye bir statümüz yok" dedi. İşte İlber Ortaylı'nın o açıklamaları!
Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilim çatışmaya dönüştü. Ukrayna'ya askeri operasyon düzenleyen Rusya'nın ilerleyişi devam ediyor. İki ülke arasındaki bu gerilim Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni yeniden gündeme getirdi. SETA araştırmacı Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, Rusya'nın Karadeniz'e kıyıdaş devlet olduğunu ve belli şartlar altında boğazları kullanabilmesinin mümkün olduğunu söyledi. Pirinççi, NATO'nun ortak harekat kararı alması durumunda ise Türkiye'nin, boğazları kapatabileceğini belirtti.
Rusya’nın Ukrayna’ya başlattığı işgale dönük saldırı sonrası Kiev’den, Türkiye’ye, boğazların askeri gemilere kapatılması yönünde çağrılar geliyor
Rusya ile Ukrayna arasında uzun süredir devam eden kriz günler sonra resmi olarak bir savaşa dönüşürken, Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin önemi yeniden gündeme geldi. Şahan Gökbakar da Montrö açıklamaları sonrası sosyal medya hesabından dikkat çeken bir paylaşımda bulundu. Gökbakar paylaşımlarında Ukrayna halkının yanında olduğunu ifade ederek "Bugün onların başına gelen, yarın herkesin başına gelebilir" dedi.
Son dakika haberine göre 'Montrö' bildirisindeki emekli amiraller hakkında “Devletin Güvenliğine veya Anayasal Düzene Karşı Suç İşlemek için Anlaşma” suçundan cezalandırılmaları talep edildi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'la düzenlediği basın toplantısında, "Kanal İstanbul'un Montrö anlaşmasına bir etkisi olmayacak." dedi. Lavrov ise konuyla ilgili, "İstanbul Kanalı yabancı askerlere zemin hazırlamaz." ifadelerini kullandı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 'Montrö Bildirisi'nde imzası olan 103 emekli amiralden ifadesi alınmayan 84 emekli amiral, ifadeye çağrıldı.
Son dakika haberine göre Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 104 emekli amiralin hazırladığı bildiriye ilişkin başlatılan soruşturma kapsamında, ifade vermeleri için tebligat gönderilen 7 emekli amiralden 3'ü Ankara Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesine geldi.
Son dakika haberine göre 104 emekli amiralin yayımladığı bildiriyle ilgili yeni gelişmeler yaşandı. Bu sabah evlerinde arama yapılan 6 emekli amiral ile 1 emekli general Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca ifadeye çağırdı.
Emekli 104 amiralin 'Montrö' bildirisinin yankıları sürerken, gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan emekli amiral Ergun Mengi'nin ifadesinde, bildiriyle ilgili tavsiyede bulunduğunu belirttiği komutanın kim olduğu ortaya çıktı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nca yürütülen 'Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne ilişkin bildiriyi hazırladığı iddia edilen emekli amiral Ergun Mengi'nin Sulh Ceza Hakimliğinde verdiği ifade ortaya çıktı. Mengi ifadesinde, bildirinin WhatsApp grubunda olan herkes tarafından fikrini beyan etmesi ile oluştuğunu, kendisinin bir anlamda daktilo memurluğu yaptığı yönünde ifade verdiği öğrenildi.
TBMM Genel Kurulu'nda söz alan İYİ Parti Grup Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu Montrö tartışmaları ve Kanal İstanbul projesi hakkında konuştu. Dervişoğlu açıklamasında, "Bizim için asıl olan yalnız ve ancak Türk milletinin çıkarlarıdır. İYİ Parti olarak, AK Parti'ye diyoruz ki; aklınızdan bile geçirmeyin. Amerikan çıkarlarına hizmet eden bir rant projesi olan Kanal İstanbul'un inşası ve Montrö'nün ilgası hakkındaki tartışmaları yakından takip edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 104 emekli amiral hakkında “Devletin Güvenliğine ve Anayasal Düzene Karşı Suç İşlemek için Anlaşma" suçlamasıyla başlattığı soruşturma kapsamında gözaltı süreleri 4 gün uzatılan 10 şüpheli, haklarındaki iddialarla ilgili ifade verdi.
İsmail Küçükkaya'nın canlı yayın konuğu olan Meral Akşener, bildiride imzası bulunan amirallerle ilgili neden 'zevzek' ifadesini kullandığını açıkladı. İYİ Parti lideri Akşener, "Ben bu konuyu çok da ciddiye almamamız gerektiğini ifade etmek için" dedi.
Son dakika haberine göre MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 104 emekli amiralin bildirisi ile ilgili olarak "Bu çağrı bal gibi darbe çağrısıdır. Bu bildiri demokrasiyi hedef alan torpidodur. Bu bildiri hukuk gaspı milli iradeye doğrultulmuş silahtır." açıklamasını yaptı.
104 emekli amiralin imzaladığı Montrö bildirisi nedeniyle gözaltına alınan eski Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı Atilla Kezek, Montrö ile ilgili sözler olunca hassasiyetlerimizi ifade etmek istediklerini belirterek "FETÖ ile ilgisi olan bir adam bulsunlar, asarım kendimi" dedi.
126 eski büyükelçi ve emekli 104 amiralin Montrö Sözleşmesi'yle ilgili bildiri yayınlamasının yankıları sürerken bir bildiri de eski milletvekillerinden geldi.
Son dakika haberine göre Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, 104 emekli amiralin yayımladığı 'Montrö' bildirisine ilişkin, "Bu bildirinin demokrasimize zarar vermekten, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) personelinin moral ve motivasyonunu olumsuz etkilemekten ve düşmanlarımızı sevindirmekten başka bir işe yaramadığı açıktır. Bağımsız Türk yargısının gereğini yapacağına inancımız tamdır" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 104 emekli amiralin 'Montrö' bildirisiyle ilgili olarak Beştepe'deki değerlendirme toplantısı sonrasında açıklama yapacak.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın bazı emekli amirallerin açıklamasına ilişkin yürüttüğü soruşturmanın detayları ortaya çıktı. Bildiriyi hazırlayan şüphelilerin görevde olan muvazzaf subaylarla irtibatı olup olmadığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı dışında diğer komutanlıklarla da irtibat kurulup kurulmadığı, başka kişilere imza için baskı yapılıp yapılmadığının araştırıldığı öğrenildi.
Son dakika haberine göre Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, 104 amiralin 'Montrö' bildirisine sert tepki göstererek "Başaramayacaklar, demokrasimizi ileriye götüreceğiz" diye konuştu.
Son dakika haberine göre Yargıtay, 104 amiralin 'Montrö' bildirisine tepki göstererek 'Anayasal ve yasal yetkiye dayanmayan ve milletin iradesini hedef alan hiçbir güç ve oluşum kabul edilemez' değerlendirmesinde bulunuldu.
104 emekli amiralin 'Montrö' bildirisine tepkiler gelmeye devam ederken İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun sessiz kalması eleştirilere yol açtı.
Son dakika haberine göre Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 'Montrö' bildirisinde imzası olduğu tespit edilen 10 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Bazı emekli amirallerin imzasıyla yayımlanan açıklamaya ilişkin soruşturmada 4 şüpheliye de 3 gün içinde emniyete müracaat etmeleri için tebligat yapıldı. Ankara Terörle Mücadele Şubesi'ne getirilen emekli amiraller için 4 gün gözaltı süresi verildiği öğrenildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün 15.00'te değerlendirme toplantısı yapacak.
İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz, 104 emekli amiralin açıklamasına ilişkin, "Bu hukuk dışı ve sorumsuz bildirinin kesinlikle küçümsenmemesi, açılan soruşturmanın en kısa zamanda tamamlanması ve sorumluların en ağır biçimde cezalandırılması Türkiye demokrasisinin sağlığı için kaçınılmaz gerekliliktedir." ifadesini kullandı.
AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım, bir grup eski amiralin darbe imalı bildirisine tepki gösterdi. Yıldırım, bildiride imzası olan isimlerden 15 Temmuz gecesi makamını terk edip kayıplara karışan dönemin Deniz Kuvvetleri Komutanı Bülent Bostanoğlu’nu da sert sözlerle eleştirdi.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, "104 emekli amiralin yaptığı açıklama zevzekliktir." dedi.
Son dakika haberine göre emekli 104 amiralin 'Montrö' bildirisini yayınlamasının ardından AK Parti MYK'nın yarın toplanacağı belirtildi.
Emekli 104 amiralin yayınladığı 'Montrö' bildirisine tepkiler gelmeye devam ederken AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, bildirinin saat detayına dikkatleri çekerek "Bildirinin zamanı ve dönemi itibariyle baktığımızda yaptığımız dış politikadaki hamlelerin birilerini ciddi anlamda rahatsız ettiğini gösteriyor'' açıklamasını yaptı.
Son dakika haberine göre MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, emekli 104 amiralin 'Montrö' bildirisine sert tepki göstererek "Muhtıra tarzında hazırlanarak gece yarısı servisi yapılan bildiride imzası bulunan amirallerin rütbeleri sökülmelidir." açıklamasını yaptı.
Emekli 104 amiralin Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili yayımladıkları bildiriye tepkiler çığ gibi büyüyor. Son olarak MSB yaptığı açıklamada "Böyle bir bildiri yayınlamanın demokrasimize zarar vermekten, Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin moral ve motivasyonunu olumsuz etkilemekten ve düşmanlarımızı sevindirmekten başka bir işe yaramayacağı açıktır. Bağımsız Türk yargısının gereğini yapacağına inancımız tamdır." ifadelerini kullandı. Öte yandan olayla ilgili soruşturma başlatıldı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili ifadesine açıklık getirerek "Bir televizyon programında konuşurken uluslararası sözleşmelerle anayasadaki ifadesiyle milletler arası antlaşmalarla ilgilide görüşlerimi ifade ettim. Ben herhangi bir antlaşma sözleşme ismi zikretmedim." dedi.
Ülkeler arası oldukça büyük bir öneme sahip olan Montrö Boğazlar Sözleşmesi vatandaşlar tarafından sıklıkla araştırılıyor. Tarihteki en önemi sözleşmeler arasında bulunan Montrö Boğazlar Sözleşmesi bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konuşmasıyla yeniden gündeme taşındı. Peki Montrö Boğazlar Sözleşmesi nedir? İşte Montrö Boğazlar Sözleşmesinin maddeleri...