İnsanlarda ve hayvanlarda yaşanan kulak iltihabı sorunu, tıbbi terim olarak otit adıyla anılır. Kulağın iltihaplanması; kulak zarının arkasında yer alan kısımda sıvı birikimi, orta kulak kısmında kızarıklık, ağrı ya da şişme gibi farklı reaksiyonlarla birlikte görülebilir. Tedavisi erken tanı söz konusuysa mümkün olabilir.
Trabzon'da fındık üreticisi Nurcan Yılmaz, iki yıl önce Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığının (KOSGEB) katkısıyla kurduğu atölyede hem kendi ürettiği hem de müşterilerinin getirdiği fındığı işliyor.
Artan enflasyon konut fiyatlarını da vurdu. Öyle ki ortalama gelir sahipleri için son yıllarda ev sahibi olabilmek neredeyse hayal oldu. Trabzon'da bir vatandaş da 'Paramız pul oldu' başlığıyla yaptığı bir paylaşımda 200 liralık banknotlarla ev almak isteyen birinin kaç kilo paraya ihtiyacı olduğunun hesabını çıkardı. Ortaya çıkan sonuç herkesi şaşkına çevirdi.
Kira fiyatlarının son dönemde çok fazla artması ile beraber eski kiracılar ile yeni kiracıların ödedikleri fiyatlar arasında uçurum oluştu. Ev sahibi ile kiracı arasındaki uyuşmazlıkların devam ettiği bu dönemde havuzlu lüks bir sitede oturan kiracının kira bedeli 8 bin TL iken ev sahibi kiraya zam yapmak istedi. Orta yolu bulamayan iki taraf soluğu arabulucuda aldı. Çıkan sonuç ise dikkat çekiciydi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, çalışanların net ücretlerinin artırılması amacıyla gelir vergisi basamakları ve oranlarının yanı sıra SGK prime esas ücret tavanının yeniden düzenlenmesini talep etti. Hisarcıklıoğlu, gelir vergisi dilimlerinin daraldığını ve orta gelirli çalışanların yılın ortasında yüzde 40’lık en yüksek vergi dilimine girdiğini belirterek, bunun adil olmadığını vurguladı.
Emlak Konut GYO’nun gözde turizm merkezi Muğla Milas’ta arsa satışı karşılığı gelir paylaşım modeli ile gerçekleştirdiği ihale başarıyla tamamlandı. Düzenlenen ihaleye 23 firma katıldı. 1 milyar 100 milyon TL’ye tamamlanan ihaleyle Emlak Konut 462 milyon TL şirket payı toplam geliri elde edecek.
Konut satın almak isteyen ve peşinat ödemesini hazırlayan gerçek kişiler bankalardan ev kredisi çekebilir. Mortgage olarak da adlandırıldığı bilinen konut kredisinin faiz oranları değişkenlik gösterirken bu hizmetten yararlanmak için gelir belgesi ve tapu fotokopisi gibi evraklar hazırlanmalıdır. Bu nedenle mortgage seçeneklerini inceleyen banka müşterilerine ev kredisi özellikleri, faiz oranları ve hesaplamaları, başvuru adımları üzerine bilgi sunulmalıdır.
Kısaltması OVP olan Orta Vadeli Program, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelecek 3 sene içerisinde belirli açılardan nasıl bir durumda olacağının tahmin edilmesini sağlar. Bununla birlikte ekonomik, sosyal ve çevresel koşullara göre hazırlanan stratejik planları içeren bu programın hem kamuya hem de özel kesime hitap ettiği söylenmelidir. Bu bağlamda OVP’nin ne amaçla hazırlandığı, kim tarafından oluşturulduğu ve nerede yayımlandığı üzerine özet bilgiler sunulmalıdır.
Yaz döneminin başlamasıyla tatilciler, tatil beldelerine akın etmeye başladı. Otel fiyatların yüksek olması nedeniyle vatandaş çözümü online platformlardaki ilanlardan günlük ev kiralama yöntemini tercih ediyor. Bir çok kişi için gelir kapısı olan bu yöntem için uyarı geldi. Antalya Emlakçılar, İş Takipçileri ve Oto Galericiler Esnaf Odası Başkanı İsmail Çağlar, “İzinsiz kiralama yapan konut sahiplerine 100 bin lira ceza uygulanır” dedi.
Yılın ilk yarısında tapu işlemlerinden elde edilen harç geliri 2023'ün aynı dönemine göre yüzde 28,5 artarak 35 milyar 106 milyon liraya ulaştı. Bu dönemde tapu dairelerinde 8 milyon 559 bin 509 işlem yapılırken, gayrimenkul satış sayısı 1 milyon 223 bin 47 olarak gerçekleşti. Gayrimenkul satışlarının 545 bin 74'ünü konutlar, 677 bin 973'ünü ise arsa, tarla ve iş yeri gibi konut dışı taşınmazlar oluşturdu.
Arsa, konut, iş yeri alanların ilk adresi tapu daireleri. Tapu ve Kadastro 10. Bölge Müdürlüğü tarafından yılın ilk 6 ayında 426 milyon 183 bin TL gelir elde edildi.
Geçtiğimiz hafta yeniden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı koltuğuna oturan Murat Kurum, bakanlığına bağlı Emlak Konut GYO Genel Müdürü Cengiz Erdem’i görevden aldı.
Son seçimlerden bu yana AK Parti'nin değişmeyen gündemi değişim. Özellikle ekonomi alanında vatandaşın elini rahatlatmaya yönelik reformlar öncelikler arasında en önde geliyor. Bu kapsamda atılacak adımlar kulisleri hareketlendirdi. Emeklilerin, işçilerin, memurların, öğrencilerin ve ev hanımlarının yakındığı konularda AK Parti çalışmalarına ivme kazandıracak.
Sunroof modern otomobillerde giderek popüler hale gelen ve araç sahiplerine bir dizi avantaj sunan estetik ve işlevsel bir özelliktir. Aracın tavanına monte edilen bu açılır kapanır cam panel sadece lüks ve spor otomobillerde değil aynı zamanda orta sınıf ve kompakt otomobillerde de sıkça tercih edilir. Peki sunroof nedir ve ne anlama gelir? Sunroof ne işe yarar?
Türkiye'de bir ilk oldu, artan faiz oranları sonrası harekete geçen bankalar ortak kredi uygulamasına başladı. Gelir durumu ya da başka bir sebeple kredi verilmeyen kişiler artık en az iki en çok da dört kişiyle birlikte ortak ev kredisi çekebilecek. Gelirlerini birleştirerek bankaya beyan eden kişiler, aylık ödemeleri de kendi aralarında bölecekler.
Kulak ağrısı hayat kalitenizi ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle kulak ağrısı günlük aktivitelerinizi sınırlayabilir ve rahatınızı bozabilir. Kulak ağrısı genellikle çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Sinüzit, kulak enfeksiyonları, orta kulak iltihabı veya basit bir soğuk algınlığı bile bu rahatsızlığı tetikleyebilir.
Orta Doğu mutfağından olduğu bilinen humus Arapça dilinde nohut anlamına gelir. Tüm dünya mutfaklarında yeri olan humusun türlü çeşitleri vardır. Bu çeşitlerden biri olan pastırmalı humus tarifimizi aşağıda bulabilir, siz de kendi mutfağınızda bu eşsiz lezzeti deneyimleyebilirsiniz.
E-ihale yöntemiyle 2024 yılının ilk 3 ayında gerçekleştirilen toplam 3 bin 807 ihaleden 3 bin 332’sinde satış gerçekleşti. İhaleler kapsamında 1081 araç satışından yaklaşık 478 milyon lira, 2 bin 251 eşya grubu satışından 435 milyon lira olmak üzere toplam 913 milyon liranın üzerinde gelir elde edildi.
Gelir İdaresi Başkanlığı, beyan döneminin sona ermesinin ardından kira, ücret ve değer artışı kazancı kaynaklı gelir elde etmesine rağmen beyanname vermeyen mükellefleri tespit etti. Bu mükellefler, haklarında cezalı işlem yapılmak üzere en kısa süre içinde vergi dairelerine gönderilecek. 1,5 milyon konut için fiili denetimlerin başladığını belirten Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi kaçırarak haksız kazanç sağlayanların takipçisi olacağını söyledi.
Kulak tıkanıklığı, günlük yaşamı oldukça rahatsız edebilen ve sıkça karşılaşılan bir durumdur. Kulak tıkanıklığı genellikle kulakta biriken kir, orta kulak iltihabı, havuz suyu, yüksek irtifa değişiklikleri veya sinüzit gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Bu durum işitme kaybına neden olabilir veya rahatsız edici bir his yaratarak kişinin genel yaşam kalitesini etkileyebilir.
Hurma, palmiyegiller ailesine mensup, yaygın olarak çöl, tropikal ya da ılıman iklimin egemen olduğu bölgelerde yetişen faydalı bir meyve olarak karşımıza çıkmaktadır. Koyu kahverengi renge sahip olan hurmanın ana yurdu ise Orta Doğu olarak bilinmektedir. Çeşitli vitamin ve mineraller açısından epey zengin olan hurmanın, insan sağlığı üzerinde pek çok olumlu etkisi mevcuttur. Peki, hurmanın faydaları nelerdir, günde kaç tane hurma yemek gerekir ve bağırsaklara iyi gelir mi?
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 31 Mart seçimlerinin ardından orta vadeli programda öngörmedikleri bir adım atmayacaklarını belirten Şimşek, vergilerle ilgili konuya da açıklık getirdi. Şimşek, "Vergiyle ilgili tutumumuz net. Kurumlar vergisini artırmayacağız. Gelir vergisini de artırmayacağız. KDV genel oranlarını artırmayacağız" dedi.
İnsan sağlığına olumlu katkılar sağlayan birçok sebze türü bulunmaktadır. Semizotu da bünyesinde barındırdığı çeşitli vitamin ve mineraller sayesinde pek çok yararı olan sebze türlerinden biridir. Pirpirim ismiyle de tabir edilen bu sebze, semizotugiller ailesi içerisinde yer almaktadır. Ana yurdu Hindistan ve Orta Doğu olan bu sebzenin insan sağlığı açısından sayısız yararı bulunmaktadır. Peki, semizotunun faydaları nelerdir, hangi hastalığa iyi gelir?
Konut kiralarına ilişkin vergilendirme süreci 1 Mart itibarıyla başlıyor. Konut kira potansiyeline sahip dairelerin bir bölümünün ise akrabalar tarafından ücretsiz bir şekilde kullanıldığı biliniyor. Peki kişilerin akrabalarına ücretsiz oturmaları için tahsis ettikleri evler için vergilendirme nasıl yapılıyor? İşte detaylar...
Gelir vergisi beyan döneminin yaklaşmasıyla birlikte, yaklaşık 4,5 milyon konut mercek altına alındı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın kira gelirlerine yönelik denetimleri başlarken, sahibi oldukları evlerde kaynanasını kira almadan oturtan gelin ve damatlar için 'vergi borcu' sürprizi geldi. 'Kaynana vergisi' olarak da adlandırılan düzenlemenin yürürlükte olduğunu hatırlatan Abdullah Tolu, ev sahiplerini uyardı. Tolu, "Amca, dayı, hala, teyze, yeğen ve arkadaş vergileri de var" diye yazdı.
Konut ve iş yeri kira gelir beyannameleri için 31 Mart tarihi belirlenirken ikinci gayrimenkulu olup akrabalarına bedelsiz kullandıranlara da ilgilendiren bir gelişme yaşandı. Ankara'da kayınvalidesi ve baldızına evini bedelsiz veren bir kişi cezayla karşı karşıya kaldı.
Tahin, bir Orta Doğu çeşnisidir ve ana maddesi de susam bitkisidir. Susam bitkisinin ezilmesi, kavrulması ve soyulması ile güz yüzüne çıkan tahin, çok sayıda kişi tarafından sevilerek tüketilen besinler arasında yer alır. Özellikle pekmez ile karıştırılarak yenen tahinin sağlık bakımından da sayısız yararı vardır. Bünyesinde birçok farklı vitamin ve mineral barındırır. Bu noktada tahinin faydaları, neye iyi geleceği ve aç karnına tahin yemenin ne işe yaradığı konularında bilgi aktarılmalıdır.
Maydanozgiller ailesinden olan kimyon, beyaz ya da pembe renkte çiçekler açan, mayıs ve haziran aylarında görünen, bir yıllık otsu bir bitki türüdür. Kimyonun ana vatanının Orta Doğu ve Doğu Akdeniz olduğu bilinmektedir. Dik bir gövdesi vardır. Yaprakları ise parçalı ve tüysüzdür. Şemsiyeye benzeyen çiçekleri 3 ya da 5 saplıdır. Meyveleri temmuz ayında olgunlaşır. Farklı formlarda ve çeşitli durumlarda kullanılabilir.
Göbek düşmesi genellikle hamilelik sonrasında karın kaslarının orta hattında ayrılması anlamına gelir. Hamilelik sırasında rahmin büyümesi ve karın bölgesindeki hormonal değişiklikler, karın kaslarının ayrılmasına neden olabilir. Göbek düşmesi, karın kaslarının bu ayrılması sonucunda ortaya çıkan bir boşluk veya çıkıntı ile karakterizedir. Peki, göbek düşmesi nedir be neden olur?
Türkçede binlerce kelime olması nedeniyle pek çok kelime grubu oluşmuştur. Bunlar içerisinde birleşik kelimeler de bulunur. Birleşik kelimeler gündelik yaşam içerisinde, konuşma dilinde veya yazı dilinde sıklıkla kullanılır. Bilhassa deyimlerin pek çoğu birleşik kelimeler ile oluşur. Bu durumda sıkça kullanılan kelimelerin nasıl yazılması gerektiği konusu ciddiye alınmalıdır. Doğru yazılışı merak edilen kelimelerden biri de ulu ortadır. Peki ulu orta nasıl yazılır?
Kafalar grubu üyeleri arasında yer alan ve çıkardığı şarkılarla tanınan Bilal Hancı’nın eşi Esin Çepni’nin paylaşımları adeta sosyal medyayı salladı. Eşinin kendisini aldattığını söyleyen Çepni “Ulu orta yapılan bir ihanetin sessizce acısını çekecek kadar asil değilim” diyerek o görüntüleri paylaştı.
UEFA Şampiyonlar Ligi A Grubu 2’nci maçında Galatasaray, deplasmanda karşılaştığı Manchester United’ı 3-2 mağlup etti. Bu sonucun ardından sarı-kırmızılı ekip puanını 4'e yükseltirken, Manchester United 2'nci maçından da mağlubiyetle ayrıldı. Galatasaray, bu sezon Avrupa'da şimdiye kadar 28.5 milyon euro gelir elde ederek kasasını doldurdu.
Töngel, bilimsel adıyla Mespilus germanica özellikle Orta Doğu ve Güney Avrupa kökenlidir. Bu eşsiz meyve hem lezzetli tadıyla hem de sağlık açısından sunabileceği bir dizi fayda ile dikkat çeker. Töngelin sağlığa olan katkıları özellikle besin değeri, vitamin ve mineral içeriği antioksidanlarla zengin oluşu sayesinde oldukça çeşitlidir. Aynı zamanda bu meyve sindirim sistemini desteklemekten bağışıklık sistemini güçlendirmeye kadar pek çok farklı sağlık yararı sunar.
Bankadan ihtiyaç, konut veya araba kredisi çekmek isteyen bir kişi hangi şartları karşılaması gerektiğini merak eder. Bu nedenle bankalardan kredi çekileceği zaman ne gibi hususların incelendiğinin bilinmesi gerekir. Dolayısıyla kredi çekmek isteyen bir kişinin gelir seviyesinin, sigortalı olduğu sürenin ve yaşının hangi seviyede olması gerektiği üzerine bilgi aktarılmalıdır. Böylelikle kredi başvurusunda bulunmayı planlayan bir kişi temel şartları karşılayıp karşılamadığını öğrenebilir.
TOKİ, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ifadesinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı olarak hizmet verir. Amacı, dar ya da orta gelirli vatandaşların da ev sahibi olabilmesi için destek olmaktır. Çeşitli kuralları bulunan TOKİ başvuruları iş yeri ya da konut sahibi olmak için ayrı kriterlere sahiptir.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı 2024-2026 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor. Dar ve sabit gelirliye uygun fiyat aralıklarıyla konut üretimine başlanıyor. Kamu bankaları ilk kez ev alacaklara düşük kredi kullandıracak. Bireysel emeklilikte tamamlayıcı uzun süreli bakım sigortası geliyor. İşte detaylar...
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2024-2026 dönemini içeren Orta Vadeli Programı (OVP) açıklandı. 2024 yılı büyüme hedefi yüzde 4, kişi başına gelir 12 bin 875 dolar olarak hedeflenirken, 2023 enflasyon hedefi yüzde 65’e çıktı. Bu yıl sonunda 1.6 trilyon lira bütçe açığı öngörülürken, 2023'te dolar kurunun yaklaşık 23,9 TL olacağı paylaşıldı. Karar Resmi Gazete'de yayımlandı.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), yapay zeka ile çalışan dijital vergi asistanı GİBİ'yi vatandaşların kullanımına sundu. GİBİ, motorlu taşıtlar vergisi, konut vergisi, pasaport ve yurt dışı çıkış harcı ya da cep telefonu IMEI işlemleri gibi vatandaşların günlük hayatına dair birçok konudaki sorulara yanıt veriyor. Uygulama, daha detaylı vergi konularında da hizmet sağlıyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve ilgili bürokratlar önceki gün İstanbul'da bir araya gelerek Türkiye ekonomisi için önemli bir toplantı gerçekleştirdi. Son rötuşları yapılan, 3 yıllık ekonomi haritasını ortaya koyacak Orta Vadeli Program (OVP) bu hafta açıklanacak. Gelir eşitsizliğinin azaltılmasını, dar gelirlinin korunmasını esas alan OVP’yle ekonomi yönetiminin atacağı adımlar takvime bağlanacak.
Kaz eti özellikle Orta Asya, Sibirya ve Kuzey Amerika gibi bölgelerde tüketilen, göçmen kuş olan kazın etinden elde edilen bir et türüdür. Kaz eti, geleneksel olarak yerel kültürlerin yemeklerinde önemli bir rol oynamıştır ve bu bölgelerde besin değeri yüksek bir protein kaynağı olarak kabul edilir. Kaz etinin besin değeri oldukça yüksektir. İçeriğinde zengin miktarda protein bulunur ve bu, kas gelişimi ve vücut onarımı için önemlidir.
Pirinç suyu, pirinç tanelerini haşlama veya suda bekletme yöntemiyle elde edilen bir içecektir. Asya ve Orta Doğu'da uzun yıllardır kullanılan pirinç suyunun sağlık açısından pek çok faydası bulunmaktadır. İçerdiği lif ve nişasta ile sindirim sistemi için yararlıdır, kabızlık gibi sindirim problemlerini hafifletebilir. Aynı zamanda, bağırsakları rahatlatarak ishalin şiddetini azaltabilir.
Kısır özellikle Orta Doğu ülkelerinde yaygın olarak tüketilen lezzetli ve besleyici bir meze veya salata çeşididir. İçeriğinde bulunan bulgur, sebzeler ve baharatlarla zenginleştirilmiş kısır tatlı ve ekşi lezzetiyle damaklarda iz bırakır. Ancak kısır ve kilo alımı arasındaki ilişki hakkında zaman zaman merak uyandıran sorular gündeme gelir.
Son 5 haftada kredi faizleri 10 puan artışla yüzde 34’ü aştı. Böylece faizler 5 yılın en yüksek seviyesine yükselirken, konut piyasasında yüzde 30’luk daralma tehlikesi gündeme geldi. Bankalar ise yükselen faizler karşısında konut kredisi kullanmak isteyenler için kriter değiştirdi. Daha seçici davranan bankalar artık aylık ortalama geliri 40 bin lira ve üzerinde olan, gelir düzeyi yüksek, hatta beyaz yakalı, kredi skoru yüksek ve düzenli ödeme yapanlara öncelik tanıyor.
Orta kulak iltihabı özellikle çocuklarda yaygın olarak görülen bir sağlık sorunudur. Orta kulak kulak zarının arkasında yer alan boş bir bölmedir ve işitme ile denge fonksiyonlarına katkıda bulunur. Orta kulak iltihabı bu bölgedeki enfeksiyon veya iltihaplanma sonucunda ortaya çıkar. Enfeksiyon genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişir ve bakteri veya virüslerin orta kulağa yayılmasıyla meydana gelir.
ABD'li rock grubu Guns N' Roses'ın gitaristi Slash lakaplı Saul Hundson legodan yaptığı gitarıyla dikkatleri üzerine çeken Can Sayar’ı Instagram hesabından paylaştı. Dünyaca ünlü ismin orta okul öğrencisi Sayar’ın legodan gitarıyla performans sergileyen Sayar’ın videosunu paylaşması sosyal medyadan gündem yarattı.
Bulgur: Sağlıklı, besleyici ve lezzetli bir tahıl seçeneği! Bulgur, Orta Doğu mutfağının en sevilen lezzetlerinden biridir. Buğdayın parçalanmasıyla elde edilen bulgur, pilavdan salataya, çorbadan dolmaya kadar birçok yemekte kullanılır. Besleyici özellikleri ve çeşitlilik sunan yapısıyla sofralara lezzet katmaktadır. Tercihini sağlıklı beslenmeden yana kullananlar için bulgur, vazgeçilmez bir seçenektir. Peki, bulgur kalbe yararlı mı?
Tatlı patates, sevilerek tüketilen sebze türlerinden biri olarak karşımıza çıkar. Kahkahaçiçeğigiller ailesinin bir üyesi olan bu sebze, adından da belli olduğu üzere tatlı bir bitki çeşidi olarak tanımlanır. Normal patates gibi bu patates çeşidi de nişastalı olma özelliğine sahiptir. Ayrıca insan sağlığı açısından birçok farklı yararı bulunur. Peki, ana yurdu Orta Amerika olarak bilinen tatlı patatesin faydaları nelerdir?
Nar kabuğu nar meyvesinin dış katmanını oluşturan sert ve kahverengi renkli bir yapıdır. Orta Doğu ve Güney Asya kökenli olan bu meyve hem taze tüketilirken hem de çeşitli yemeklerde ve içeceklerde kullanılır. Nar kabuğu ise bu meyvenin değerli bir parçasıdır ve birçok faydası bulunur. Ayrıca bazı kültürlerde doğal boya ve tıbbi amaçlar için de kullanılır. Nar kabuğunun kendine özgü aroması ve lezzeti yiyeceklerde ve içeceklerde tatlandırıcı olarak da tercih edilmesini sağlar.
Son dakika haberi... CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, sosyal medyadan yayınladığı son videosunda orta sınıfa dikkat çekti. Kılıçdaroğlu, çalışanlar için gelir vergisini yeniden düzenleyeceklerini ve asgari ücretlilerden vergi alınmayacağını söyledi.
Orta ve Eski Krallık dönemlerinde rastlanan Tavananna, kökeni Hititçe olan bir sözcüktür. Bu sözcüğün egemen kraliçeyi ifade ettiği bilinir. Tavananna kullanıldığı döneminde kralın eşine verilen bir unvan olmuştur. Ancak bu unvanın başkasına geçmesi için belli başlı şartlar zorunlu kılınmıştır. Yani Tavananna, yetkileri ve görevlerinin yanı sıra bulunduğu dönemdeki haklarıyla da dikkat çekmeyi başaran bir figürdür. Tavananna ne anlama gelir, hangi uygarlığa aittir?