Hafıza, isim türünde bir kelimedir. Birçok anlamda ve alanda kullanılabilir. Ana ve yan anlamları dışında mecaz anlamları da vardır. Halk arasındaki günlük konuşma dilinde sıkça karşılaşılır.
Başka kelimeler ile bir araya gelerek yeni anlamlara karşılık gelen ve birleşik türde yeni kelimeler türetebilir. Deyimlerde ve atasözlerinde de yer alan bir kelimedir. Hafıza eş anlamlısı olan kelime bellektir.
Türk Dil Kurumu hafıza kelimesi için isim türünde bir tanım yapmıştır. Ruh bilimi alanında kullanılan bir tanımdır. Bu tanım ve bu tanım için verilen örnek cümle şu şekildedir:
Bellek kelimesi cümle içinde hafıza yerine kullanılabilir. Bu iki kelimenin başka kelimeler ile bir araya gelmesi sonucunda oluşabilecek birleşik kelime örnekleri şunlardır:
Hafıza kaybı: Bellek yitimi. Tıp alanında sıkça kullanılan bir ifadedir.
Hafıza yitimi: Bellek yitimi olarak da kullanılır. Sağlık sektöründe daha çok kullanılır.
Hafızayı yoklamak birleşik fiili de bellek ya da hafıza kelimelerinden biri ile oluşturulur. Bir şeyi hatırlamaya çalışmak bu ifadenin karşılığıdır. Bu durum için örnek cümle ise şudur:
"Hafızamı yokluyorum, bu imza ile karşılaştığım gün, yirmi yılın gerisinde. (Yusuf Ziya Ortaç)"
Bir kelimenin anlamını pekiştirmek için en iyi yöntem o kelimeyi bir cümle içinde kullanmak olacaktır.
Hafızanın eş anlamlısı olan kelimelerin ve hafıza kelimesinin kullanılması ile kurulan örnek cümleler şu şekildedir:
Hafızanda küçücük de olsa bir yer kaplasam bana yeter.