Hak-İş ve patronlar Kıdem Tazminatı Fonu'na olumlu bakıyor

Hükümet programına giren kıdem tazminatı fonu, işçi ve işvereni böldü. Bazı işçi sendikaları fona karşı çıkarken, Hak-İş ve patronlar destek verdi. Mevcut kıdem uygulamasıyla da işçilerin haklarını alamadığını belirterek, soruna çözüm isteyen Hak-İş, iş mahkemelerindeki davaların yüzde 80'i kıdem tazminatını alamayan işçiyle patronu arasında sürdüğünü vurguladı.
Kıdem tazminatı fonu tartışmaları geçen yıl başladı. İşçiler işten ayrıldıklarında hak ettikleri ücreti alamamaktan şikayet ederken, işverenler de tazminatların yüksekliğinden şikayetçi oldu. Bunun üzerine hükümet, İşsizlik Sigortası Fonu’na benzer bir yapı oluşturulmasını teklif etti. Söz konusu formüle göre kurulacak fona işveren yeni kurulacak fona her ay personel başına belli bir yüzde oranında prim ödeyecek. İşten çıkarılan çalışan, tazminatını patronu yerine bu fondan alacak. Fon, devlet güvencesinde olacak. Kendisi için 10 yıl prim ödenen kişiler ise işten çıkarılmasa bile istediği an fondaki parasını alabilecek. Emekli olanlar da kıdem tazminatını fondan alacak. Fonun kurulduğu tarihe kadar olan alacaklar ise patron tarafından ödenecek.

100 İŞÇİDEN 93’Ü TAZMİNATINI ALAMIYOR
İşçi sendikalarını sokağa döken bu teklif 61. Hükümet tarafından revize edilerek bir kez daha masaya geldi. DİSK ve Türk-İş, işçinin mağdur edileceğini belirterek düzenlemeye karşı çıkıyor. Hak-İş ise mevcut durumda da işçinin kıdem tazminatını alamadığını, patronların her türlü yola başvurarak işçinin hakkını vermediğini belirterek, çözüm istiyor.
Kıdem tazminatı fonuna yönelik taleplerinin tamamen kıdem tazminatını güvence altına almaya yönelik olduğunu söyleyen Hak-İş Başkanı Mahmut Arslan, “Özel sektörde çalışanların yüzde 93’ü kıdem tazminatını hak edemiyor. Hak eden yüzde 7’nin de sadece yüzde 5’nin bu haktan yararlanıyor. İş mahkemelerindeki davaların yaklaşık yüzde 80’i de kıdem tazminatlarıyla ilgili davalar." bilgisini verdi.
Kıdem tazminatının yıpranma hakkı olduğunu ve bu hakkın budanmasına kesinlikle izin vermeyeceklerini ifade eden Arslan, “Mevcut durumdan zaten çalışanlar yararlanamıyor. Buna bir çözüm bulmalıyız. Çalışanların bu kazanılmış hakkı işverenin inisiyatifinden alınması gerekiyor. Bundan dolayı fon çalışmalarına destek veriyoruz.” diye konuştu.

PATRONLAR: FON İSTİHDAMI ARTTIRIR
İşveren kesimi ise kıdem tazminatı fonunun kayıtdışılığı azaltıp istihdamı artıracağı öngörüsünde bulundu. Ankara Ticaret Odası Başkanı Salih Bezci, Türkiye’deki işgücü maliyetlerini önemli ölçüde artıran kıdem tazminatlarının devlet eliyle oluşturulacak bir fon aracılığıyla garanti altına alınmasının önemli olduğunu ifade etti. Kıdemin işletmeler üzerinde büyük bir baskı oluşturduğunu kaydeden Bezci, aynı şekilde çalışanların büyük bir kısmının da çeşitli nedenlerle tazminatını alamayıp mağdur olduğunu dile getirdi.
Ankara Giyim Sanayicileri Derneği (AGSD) Başkanı Canip Karakuş da düzenlemeye destek verdi. Karakuş, “Hükümet, işçilerin hakkını koruyacak bir adım atıyor. Bundan sonra kıdem tazminatı devletin güvencesinde olacak” dedi. Karakuş, özellikle işçilerin kıdem tazminatı konusunda yaşadıkları sıkıntılara dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Tazminatın ödenmesi işverenin eline kalıyor. Çoğu işçi kıdem tazminatını alamıyor, emekleri boşa gidiyor. Ancak böyle bir fon kurulursa işveren bu fona her ay personel başına belli bir oranda prim ödeyecek. Bu durumda işçinin kıdem tazminatı da devlet güvencesine alınmış olacak. Bu olumlu bir adım. Fon devlet garantisinde olacağı için patronlar, işçilerini kayıtlı çalıştırma zorunda kalacak.”

FON NELER GETİRİYOR?
Kurulması planlanan fonda paranın devlet tarafından toplanması işçiler açısından garanti olacak. Hükümet kanadı bu konuda kurulduğu 2002 yılından bu yana 2,5 milyon işsize maaş veren İşsizlik Fonu’nu örnek gösteriyor.
Tazminat ödememek için patronların başvurduğu kısa süreli giriş çıkışlar sona erecek. Ya da şirketler sanal şirket batıkları gösteremeyecek.
Fon sayesinde işçiler ne kadar para alacağını bilecek.
Yüksek maaş almasına rağmen asgari ücret üzerinden gösterilen işçiler fazla para almak için hemen şikayette bulunacak. Böylece devletin vergi geliri artacak.
Fondan en çok devletin karlı çıkacağı işçinin haklarında geriye gidiş olacağı kaygısı da sürekli dillendirilen konular arasında.