Hakimin yarışma programına katılmasına Etik Kurulu engeli

Yargıtay Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Saldırım, Yargı Etiği Danışma Kurulu'nun, yargıda şeffaflık ve güvenilirliği artırmak için hakimlerin, yeni seçilen belediye başkanı ya da milletvekillerinin 'hayırlı olsun' ziyaretine gidemeyeceği, sosyal medyadan kutlama mesajı gönderemeyeceği yönünde kararlar aldığını söyledi. Kurulun sekretarya işlemlerini üstlenen Saldırım, bir televizyon kanalında yayımlanan ödüllü yarışma programına katılmak isteyen hakime de 'yargı etiğine' aykırı olduğu gerekçesiyle izin verilmediğini kaydetti.

Yargıtay Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Saldırım, Yargıtay’ın yoğun çabaları ile 23 Temmuz 2019 tarihinde Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konsey tarafından kabul edilen İstanbul Bildirgesi'ne ilişkin DHA'ya açıklamalarda bulundu. İstanbul Bildirgesi'nin yargıda şeffaflık konusunda ilk ve kapsamlı bir metin olduğunu söyleyen Saldırım, "Bugüne kadar biz, yargı olarak şeffaflığın önemini biliyorduk. Ama İstanbul Bildirgesi tarafından yargıda şeffaflık tanımlanana kadar ucu açık bir kavramdı; sınırları ve içeriği belli değildi. Yargıtay olarak son 3 yıldır yaptığımız yoğun çabalar sonucunda 5 kıtadan 30 ülkeden yüksek mahkeme başkanlarının da katıldığı toplantıyla bir küresel konsensüs sağlamayı başardık. Bu konsensüsün içerisinden farklı hukuksal gelenekten gelen yüksek yargı üyelerinin de görüşleri etkili oldu. En son 23 Temmuz 2019 tarihinde Birleşmiş Milletle Ekonomik ve Sosyal Konsey tarafından İstanbul Bildirgesi yargıda şeffaflık konusunda ilk ve kapsamlı bir metin olarak kabul edildi" dedi.

'BAĞIMSIZ YARGIDA HEMFİKİRİZ'

Bildirgenin vatandaş ve hukukçuların yaşamına çeşitli yansımaları olacağını belirten Saldırım, "Örneğin tüm Yargıtay kararlarına vatandaşlar web sitemizden ulaşabilecek. Bu şekilde biz kendimizi hem toplumun hem hukukçuların denetimine açtık. Ayrıca yargıda şeffaflık yargı organının iyi işleyen güçlü etik sistemler kurmasını öngörüyor. Yargıtay olarak da biz 2017 yılının son çeyreğinde etik kurallarımızı oluşturduk. Ayrıca Yargı Etiği Danışma Kurulu’muz da faaliyete geçti. Bu kurul bugüne kadar 8 adet karar verdi. Bunlar hem vatandaş hem toplum hem de hakimler tarafından son derece önemli kararlar. Bağımsız, tarafsız bir yargının olması gerektiği konusunda herkes hemfikir; ama bunun içeriğinin ne olması gerektiği konusunda çok fazla bir netlik yok. Bunun içeriğinin bilgiye dayalı, uluslararası standartlara uygun bir şekilde doldurulması gerekiyor. İşte etik bunu sağlıyor" diye konuştu.

'KURUL HAKİMİN YARIŞMAYA KATILMASINI UYGUN BULMADI'

Yargı Etiği Danışma Kurulu’nun verdiği birçok önemli karar olduğunun belirten Saldırım, "Hakimlerimizden biri televizyon kanalındaki ödüllü bir bilgi yarışmasına katılmak istedi. Kurul, bunu uygun bulmayarak, hem gelir getirici bir faaliyet olması hem de hakimleri yargı görevi dışındaki fazladan zaman ve emek ayırmalarının yanlış olduğunu, asıl çaba göstermeleri gereken konunun yargısal faaliyetler olduğunu belirtti. Bu da bizlerin ehliyet ve özeni nasıl hayata geçireceğimiz bakımından son derece önemli. Bir başka kararımız da yeni seçilen belediye başkanı ya da milletvekillerinin 'hayırlı olsun' ziyaretine hakimlerin gidemeyeceği, sosyal medyadan kutlama mesajı gönderemeyeceği yönünde oldu" ifadelerini kullandı.

'BAZEN DİSİPLİN, BAZEN ADLİ CEZA GEREKTİREBİLİR'

Saldırım, Etik Kurulunun verdiği kararların yaptırımı olup olmadığı konusunda ise "Etik olarak biz; bir şeyin doğru ya da yanlış, kötü ya da iyi olduğunu söylüyoruz. Bu kötü ya da yanlış olan şey bazen disiplin cezasını gerektirebilir. Bazen suç sayılıp, adli cezayı gerektirebilir. Bazen de her iki açıdan da cezai anlamda bir yaptırımı yoktur; ama toplumun vicdanında bir kınama doğurabilir.

Meslektaşları ya da toplum tarafından bir kınamaya neden olabilir. Dolayısıyla bizim en çok üzerinde durduğumuz şey yargı etiği konusunda toplumsal bilincin oluşturulması" şeklinde konuştu.

'GELECEĞİMİZİ GARANTİ ALTINA ALMAYA ÇALIŞIYORUZ'

Saldırım, bu bilinci oluşturmak için Hukuk Fakültelerinde eğitim çalışmaları yapıldığını kaydetti. Saldırım, "Yargıtay etik ilkeleri, Hukuk Fakültelerinde ders olarak okutulamaya başlandı. Bu şekilde gelecek nesillerin etik bilinçle büyümelerini sağlamaya ve bir anlamda geleceğimizi güvence altına almaya çalışıyoruz. Bütün bu çalışmaların nedeni kuşkusuz vatandaşın yargıya olan güveninin sağlanması; çünkü Türk yargısı Türk milleti adına karar veriyor. Bu nedenle de aldığı tüm kararların hesabını millete vermesi gerekiyor. Dolayısıyla halkın yargı sisteminin nasıl çalıştığını, hangi usullerle işlediğini, kararlarının ne olduğunu bilmeye hakkı var" dedi.

Saldırım, etik ilkelerin yargıda yerleşmesi sonucu toplumda da bilinç oluşacağını, vatandaşın haklarını talep etme konusunda bilinçleneceğini, bu sayede yargılama sürelerinin kısalacağını bildirdi.