Halifelik ne zaman kaldırıldı? Saltanat ne zaman kaldırıldı?

Osmanlı Devleti'nin yıkılışı gerçekleşmeye başlayıp 23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi kurulduktan sonra padişah, resmi makamını yitirdi. Bu makam yitiminin sonrasında da din gücünü elinde tutan halifelik ile bir devlet yönetme biçimi olan saltanat birbirinden ayrıldı.

HALİFELİK NE ZAMAN KALDIRILDI?

Halifelik makamı, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 3 Mart 1924 tarihinde çıkartılan kanun ile kaldırıldı.

Halifeliğin kaldırılması, devletin lâik bir düzene gelmesi yolunda atılmış en büyük adımlardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından çıkartılan bu kanun ile 16. yüzyıldan beri Osmanlı padişahlarına verilen halifelik unvanı, son Osmanlı padişahı Vahdettin'in Türkiye'yi terk etmesi sonrasında önce TBMM tarafından Abdülmecid Efendi'ye verilmiş; daha sonra ise tamamen kaldırılmıştır. Çıkartılan kanunun gerekçesi, ilk maddesinde "halifeliğin hükümet, Cumhuriyet, yani Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin anlam ve kavramı içerisinde zaten saklı olduğu" hükmü ile açıklanmıştır.

SALTANAT NE ZAMAN KALDIRILDI?

Öncelikle Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 1 Kasım 1922 tarihinde çıkartılan kanun ile hilafet ve saltanat birbirinden ayrılmıştır.

Bu ayrılıktan sonra iki buçuk seneyi aşkındır fiilen hükme sahip olan milli saltanatın varlığını kabul etmiştir ve saltanat varlığını yitirmiştir. Hilafet ise açıklık kazanarak bir süre daha varlığını sürdürmüştür.

Saltanat; Osmanlı İmparatorluğu döneminde kullanılan devletin halkı yönetme biçimidir. Osmanlı İmparatorluğu'nun hanedanından olan padişahların mutlak egemeliğinin ve ülke hakimiyetinin tanınması anlamına gelmektedir.

Saltanat sisteminde belirli bir bölgenin, milletin ya da imparatorluğun yönetim hakkının tek bir hanedana ait olduğu söylenmektedir. Bu bir nevi monarşi olarak karşımıza çıkar.

Saltanat ile yönetilen bölgelerde imparatorluk babadan oğula geçmektedir. Saltanat ise Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 1 Kasım 1922 tarihinde çıkartılan yasa ile kaldırılmış ve Osmanlı Devleti'nin varlığı resmen sona ermiştir.