Hamaney'in Başdanışmanı Velayeti'nin Rusya ziyaretinin önemi

İSTANBUL (AA) - ABDOLSALAM SALİMİPOOR - İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Uluslarası İlişkiler Başdanışmanı Ali Ekber Velayeti'nin, dışişleri bakanlığında bir görevi olmaksızın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi ülke içinde tartışmalara sebep oldu.

Velayeti'nin, İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü'nün komutanı Kasım Süleymani'den sonra, Hamaney'in Suriye konusunda en güvendiği ikinci isim olması ziyaretin önemini artırıyor. Velayeti, birçok kez Hamaney'in temsilcisi olarak Şam'ı ziyaret etti. İran'ın Suriye ve bölge politikasının Hamaney'in tasarrufunda olması Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hükümetine mensup siyasiler tarafından sıkça eleştirildi.

Tahran Üniversitesi öğretim üyelerinden Sadık Zibakelam, Meclis Başkanı Ali Laricani'nin Uluslararası İşler Özel Yardımcısı olarak görev yapan Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın Suriye'de İran'ın askeri mevcudiyetinin devam edeceğine ilişkin açıklamasıyla ilgili dün sosyal medya hesabından, "(İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad) Zarif tarafından Dışişleri Bakanlığı görevinden alınan Abdullahiyan, İran'ın Suriye'deki askeri danışmanlarının görevinin devam edeceğini söyledi. Kendisi dış politikayı belirlemede hangi yetkiye sahiptir?" mesajını paylaştı.

Öte yandan Ruhani'yi destekleyen meclis gruplarının en büyüklerinden Ümid Fraksiyonu'ndan "bölge politikalarının neredeyse on yıldır Dışişleri Bakanlığı'nın tasarrufundan çıktığı" şeklinde eleştiriler yükseldi.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, Velayeti'nin "İran ve Rusya arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini vurgulamak ve bölgesel ve küresel gelişmeleri Putin ile görüşerek, Hamaney ve Ruhani'nin mesajlarını Putin'e ileteceğini duyurmuştu.

İran'da Ruhani'ye yakın Arman gazetesi, haberi, "Tahran'dan Moskova'ya önemli mesaj" başlığıyla okuyucularına duyurdu. Kasımi'nin, "Rusya ve İran arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini vurgulamak" sözünün iki ülke arasındaki ilişkilerin sallantıda olduğu değerlendirmesi gazetede yer buldu.

Gazetenin yazısında İranlı Uluslararası İlişkiler Uzmanı Ali Bigdeli, Velayeti'nin ziyaretinin bununla ilgili olabileceğini belirterek, "İran, Rusya'nın ara buluculuğu ile Suriye'de karara zorlanıyor ve muhtemelen bu kararın müzakere dışında başka bir seçeneği de yoktur. Belki ülkemizin özel temsilcisinin ziyareti ile Rusları elimizde tutabiliriz. Rusya'nın dünya ile ilişkileri daha iyi bir yöne doğru gidiyor. Biz mevcut koşullarda Rusları kaybetmek istemiyoruz çünkü Avrupa Birliği'ni kaybetmenin arifesindeyiz. Belki üst düzey yetkililerimiz Rusya ile ilişkileri koruyup müzakere etmemiz gerektiği sonucuna varmışlardır." ifadelerini kullandı.

Ülkede birçok kişi de geçmişte olduğu gibi özellikle Suriye ile ilgili olarak Rusya'ya güvenmiyor ve Putin'in, Netanyahu ve ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmelerinin sonuçları hakkında endişe duyuyor.

Ruhani'ye yakınlığıyla bilinen "entekhab" adlı internet sitesine konuşan İran'ın eski Amman Büyükelçisi Nusretullah Tacik konu hakkında şu değerlendirmelerde bulundu:

"Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye'deki yatırımımızı Trump'a satamaz. Rusya, ulusal çıkarları gereği Trump ile bir takım anlaşmalara varabilir ancak bu ziyarette Rusya'ya bu anlaşmaların bize zarar veremeyeceğini göstermeliyiz."

İran liderine yakın Hüseyin Şeriatmedari'nin yayın yönetmenliğini üstlendiği Keyhan gazetesi ise Bigdeli gibi ziyareti Tahran'ın Avrupa ve Batı ile görüşmelerden umduğunu bulamamasına bağlayarak, şunları yazdı: “ Velayeti'nin Tahran'ın özel temsilcisi olarak İran Devrim Rehberi'nin ve Cumhurbaşkanı'nın mesajlarını iletmek amacıyla Moskova'ya yaptığı ziyaret, ekonomik ilişkilerin yönünün değiştirilmesi ve Doğu'ya bakış konusunda ülke içindeki koordinasyon ve tek sesliliği gösteriyor."