Oldukça sıcak iklimleri seven ve az rüzgar esen topraklarda tutunabilen haşhaş bitkisi, Türkiye’de Denizli, Afyon, Kütahya, Orta Anadolu, Konya, Burdur ve Isparta gibi şehirlerde üretilirken, en çok Afyonkarahisar’da yetiştiriliyor. Dünya’da ise, Hindistan ve Batı Asya gibi ülkelerde üretimi yapılıyor. Türkiye’de 40’dan fazla yabani haşhaş türü bulunuyor. Bilimsel adıyla papaver somniferum olarak bilinen haşhaşın, eski kaynaklardan elde edilen bilgilere göre Antik Sümer ve Mezopotamya uygarlıklarından bu yana kullanıldığı biliniyor.
Çiçekli bitkilerden gelincikgillerin papaver cinsini oluşturup, mor veya beyaz renklerde, küçük bir elmaya benzeyen meyve veren bir bitkidir haşhaş. Genel olarak ağrı kesici olarak kullanılan bu bitkinin tıp alanında kullanılmak üzere üretimine izin veriliyor ve aynı zamanda bu bitkiden uyuşturucu da elde edilmesinden dolayı, belli yerler dışında üretimine izin verilmiyor. Bu nedenle haşhaşın ekimi ve hasatı devlet kontrolü altında yapılıyor. Bu bitkinin baş kısmından afyon, gövdesinden de haşhaş yağı elde ediliyor.
Ağrı kesici gibi özellikleri olmasına ve tıp alanında kullanılmasının yanında küçük çocuklardan uzak tutulması gereken bir bitkidir. Dikkat edilmediği takdirde, etkisi çocuklarda ölümle sonuçlanmaya kadar gidebiliyor.
Miktar: 10 gr (bir yemek kaşığı)
Kalori (kcal): 55
Yağ (g): 4.88
Karbonhidrat (mg): 870
Protein (g): 3.16
Haşhaş, içerisinde morfin gibi oldukça güçlü uyuşturucu maddeleri bulunduruyor ve bu maddeler ağrıyı kesmek konusunda fazlasıyla etkili. Bu ağrıların geçmesinde etkili olan ise, haşhaşın içinde bulunan opiatlar isimli bir madde. Bu madde direkt olarak sinir sistemini etkileyerek, vücudun ağrı eşiğini arttırıyor, sinirleri gevşetiyor ve kişiyi ağrıya karşı duyarsızlaştırarak rahatlatıyor.
Yapılan araştırmalarla haşhaşın gece veya gündüz uyku problemi yaşayanların problemlerini çözdüğü belirlenmiştir. Haşhaş tohumu beyindeki nörotransmitterlerin üretimine katkı sağlayarak uyku kalitesinin artmasını sağlıyor. Az bir şekerle karıştırılarak kullanılan haşhaş tohumu, uykusuzluk sorunu yaşayanların aradıkları çare oluyor. Ayrıca haşhaş tohumu özünün sütle karıştırılarak tüketilmesi de vücudun gevşemesini sağlayarak, rahat bir uyku çekilmesinin bir diğer yolu oluyor.
Haşhaşın tohumlarının ani kalp krizlerini ve damar tıkanıklıklarını önlediği de biliniyor. Haşhaş tohumunun akşamları yemeğin üzerine serpiştirerek tüketilmesi, kalp sağlığı için oldukça önemli. Kötü kolesterolün düşmesi ve kalbin güçlenmesi için gerekli olan esansiyel yağ asitleri için de ayrıca önemli bir kaynak.
Haşhaş tohumunda, manganez ve kemikleri hasara karşı koruyan kolajen proteini bulunuyor. Kalsiyum ve fosfor takviyesinde de etkin rolü bulunuyor. Ayrıca kemiklerin güçlenmesiyle de osteoporoz hastalığının önüne geçilmiş oluyor. Ek olarak kemik ağrılarını hafifletmede oldukça etkili ve çok iyi bir kalsiyum kaynağıdır.
Haşhaş tohumları, deri dökülmeleri ve kuru kaşıntı gibi cilt enfeksiyonları ve iltihaplanmalar için etkili bir ilaç olarak biliniyor. Ayrıca egzama için en doğal onarıcı da, haşhaşın içerisindeki linolyum asit. Haşhaş yapraklarının kaynatılıp biraz sütle karıştırılmasıyla krem haline gelen karışım, ciltte oluşan enfeksiyonlar ve iltihaplanmalar için uygulanabilir. Haşhaşın enfeksiyonlara iyi gelmesi sebebiyle yapılan karışım cildi temizlemek için de kullanılabilir.
Birçok derde deva olarak kullanılan haşhaş tohumunun etkili olduğu bir diğer alan da cinsellik. Haşhaş tohumu, cinsel performansı arttırıcı özelliğiyle cinsel gücünü arttırmak isteyenler için fayda sağlıyor. Bunun yanı sıra içeriğinde bulunan çinko maddesi ile sperm üretimi de sağlıyor.
Bu bitkinin tek başına kullanıldığında zayıflatacağı yönündeki bilgiler yanlış olup, yemekte kısıtlamaya gidilmezse ve harcanılan enerjide bir artış olmazsa zayıflamaya pek etki etmediği söylenebilir.
Kabızlık ve ishal gibi sindirim sistemi sorunlarının oluşmasındaki baş etken lif eksikliğidir. Haşhaşın ishal veya kabız olmaya etkisi hakkında, içerdiği lifler sayesinde sindirim sistemini düzenleyerek bu iki sorunla da baş ettiği söylenebilir. İçerdiği yoğun miktardaki lifler sayesinde yemeklerde ve salatalarda kullanımıyla hem kabızlık hem de ishalle baş etmede oldukça etkili. 100 gr’lık haşhaş tohumu içindeki 19.5’lik lif miktarıyla günlük lif ihtiyacının %51’ini karşılıyor. Bu lifler sayesinde sindirim sisteminin sağlığı korunmuş oluyor.