Hastaneler 'yerel' yönetime devrediliyor
ANKARA (ANKA)- Sağlık Bakanlığı'nın hazırladığı yeni düzenleme ile ülke genelindeki hastaneler, birlikler altında birleştirilip, özel bütçeli işletme haline getirilecek.
Bu birlikler, il özel idareleri, il valisi, il sanayi ve ticaret odalarının seçtiği kişilerin de aralarında bulunduğu yönetim kurullarının idaresine bırakılacak. Mali ve hukuki konularda tam yetkili olacak yönetim kurulları, birleştirmeden kapatmaya kadar her konuda yetkili olacak. Bütçeden pay almayacak olan bu hastaneler; işletme sermaye ve karı, bağış ve devlet yardımları ile ayakta kalacak. Personel dahil ödemelerini de kendi özel bütçesinden yapacak. Hastaneler puanlama sistemine göre değerlendirilerek, alt sınıfta bulunanların başına Sağlık Bakanlığı tarafından bir idareci atanacak.
Özel hukuk hükümlerine tabi
Halen TBMM'de bulunan, "Kamu Hastane Birlikleri Pilot Uygulaması Hakkında Kanun Tasarısı"na göre; Bakanlığa bağlı ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları, Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile kamu tüzel kişiliğini haiz, Bakanlığın ilgili kuruluşu statüsünde birliğe dönüştürülecek. Birlikler bu kanunda düzenlenen hususlar dışında özel hukuk hükümlerine tabi tutulacak. Sunulan hizmetin büyüklüğü göz önünde bulundurulmak suretiyle aynı ilde birden fazla birlik kurulabileceği gibi, birden fazla ili kapsayacak şekilde de birlik kurulabilecek.
Yönetim yerel ağrılıklı
Yönetim kurulu birliğin en üst karar organı olacak. Kurul üyeleri; İl Genel Meclisi, Vali, Bakanlık, sanayi ve ticaret odası tarafından belirlenecek yedi kişiden oluşacak. Genel sekreterlik birliğin yürütme organı olarak çalışacak. Birliğin en üst yönetimi ve tüzel kişiliğin temsilcisi genel sekreter olacak. Yönetim kurulu, genel sekreterliğe doğrudan üç yıl süre ile görevlendirme yapacak.
Bakanlıkça hastaneler, hizmet altyapısı, organizasyonu, kalite, verimlilik ve hasta memnuniyeti konularında yönetmelik ile belirlenen usul ve esaslara göre değerlendirmeye tabi tutulacak. Değerlendirme sonuçlarına göre hastanelere puan verilecek ve her yıl değerlendirme yenilenecek. Hastanelerin birliğe dönüştürülmesinde ve sınıflandırılmasında puanları esas alınacak. Puanlara göre (A), (B), (C), (D) ve (E) olmak üzere beş sınıfa ayrılacak. Ağırlıklı ortalaması (C) ve üzeri olan hastaneler grupları birliğe dönüştürülecek. Ağırlıklı ortalaması (D) sınıfına düşen hastanelere eksikliklerini gidermek üzere bir yıldan fazla olmamak üzere uygun süre verilecek.
Sınıfta kalanda yönetim düşecek
Süre sonunda eksikliklerini gideremeyen (D) sınıfındaki birlikler ile (E) sınıfına düşen birliklerde yönetim kurulu, genel sekreterlik ve hastane yöneticiliklerinde yapılan tüm görevlendirmeler bakanlık onayı ile sona erecek. Bu görev ve yetkiler, işletme ağırlıklı ortalaması tekrar (C) veya üzerine çıkıncaya kadar Bakanlıkça görevlendirilen kişiler tarafından yürütülecek. Toplantılara katılan yönetim kurulu üyelerine KİT yönetim kurulu üyelerine tespit edilen net aylık ücret (halen yaklaşık 1000 YTL) ile il dışından gelenlere Harcırah Kanunu hükümlerine göre yolluk ve gündelik ödenecek.
Yönetim kurulu hastane kapatabilecek
Yönetim kurulu, mevcut kapasitelerin değerlendirilerek hastane ve ünitelerinin kurulması, kapatılması, birleştirilmesi, niteliğinin değiştirilmesi konusunda yetki sahibi olacak. Birlik bütçesi, bilançosu, yıllık mali tabloları, yıllık faaliyet raporu, bölümler arası aktarma, ek ve olağanüstü ödenek ile yatırım tekliflerini karara bağlamak da yönetim kurulunun görevi olacak. Kurul ayrıca, hak ve alacak terkini, uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesi, dava ve icra takiplerini sulhe, kabule, feragate ve kanun yollarına başvurulmamasına karar verecek. İşletmenin her türlü araç-gereç, malzeme, taşınır, taşınmaz alım-satımı, kiralama, kiraya verme, devir ve takas işlemlerini yürütecek. Yönetim kurulu, kullanılabilir nakit kıymetlerin aktif büyüklüklerine göre ilk 10 bankada değerlendirilmesine karar verecek.
Hastaneler kendi yağıyla kavrulacak
Birliklerde çalışan personelin her türlü ödemeleri, işletme bütçesinden karşılanacak. İşletmeler taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretlerle değerlendirilmesinden gelir elde edebilecek. Birlik sermayesi; devredilen sermayeden, karlardan, bağışlardan ve devlet yardımlarından oluşacak. Birliklerin mali durumu elverişli olanlarından, mali durumu yetersiz olanlarına karşılıksız veya borç olarak kaynak aktarmaya ilgili birlik yönetim kurulu yetkili olacak.
Mevcut kadrolar iptal edilecek
Birliğe dönüştürülmesine karar verilen sağlık kurumları bünyesinde bulunan Baştabip, Baştabip Yardımcısı, Müdür, Müdür Yardımcısı ve Başhemşire unvanlı kadrolar, birliğe dönüştürmeye ilişkin Bakanlar Kurulu kararının yürürlük tarihi itibarıyla iptal edilecek. Bu Kanun uyarınca birliğe dönüştürülen sağlık kurumlarında Baştabip, Baştabip Yardımcısı, Müdür, Müdür Yardımcısı ve Başhemşire kadrolarında bulunanların bu görevleri sağlık kurumlarının birliğe dönüştürüldüğü tarihte sona erecek. Görevleri sona eren personel en geç üç ay içinde kazanılmış hak aylık derecelerine uygun kadrolara atanacak ve atama işlemi yapılıncaya kadar ihtiyaç duyulan işlerde görevlendirilebilecek. Bunlar, yeni bir kadro veya pozisyona atanıncaya kadar, eski kadro veya pozisyonlarına bağlı olarak almakta oldukları aylık, ek gösterge ve her türlü tazminatlar ile diğer mali haklarını (ikinci görev, vekalet veya görevlendirmeden dolayı yapılan ödemeler ile döner sermaye ek ödemesi hariç) almaya devam edecekler.
TÜRK-İŞ: sağlığın özelleştirilmesi amaçlanıyor
Düzenlemeyi değerlendiren Türk-İş Başkanı Salih Kılıç, "Oluşturulmak istenilen yapı ile giderek hastanelerin satılması ve sağlık hizmetlerinin özelleştirilmesi amaçlanıyor" dedi. Sosyal niteliği ağır basan sağlık hizmetini üretecek olan işletmelerin kar amacı güderek ticari işletme gibi çalışmalarının, sağlık hizmetinin fiyatlarını yükselteceği gibi kalitenin düşmesine de neden olabileceği uyarısında bulunan Kılıç, şunları kaydetti:
"Prim ödeyene verilen hizmet aksar"
"Sunulan sağlık hizmeti fiyatlarının kar amaçlı olarak yükselmesi, bu hizmetleri satın alacak olan sosyal güvenlik kurumlarının giderlerini de artıracaktır. Sağlık giderleri yükselen kurum, giderlerini azaltmak izin genel sağlık sigortası kapsamında sunacağı sağlık hizmetlerinin miktar ve sürelerini düşürme ihtiyacı duyacaktır. Bu durum ise sisteme prim ödeyen işçi, esnaf ve çiftçinin ihtiyaç duydukları sağlık hizmetlerinden yararlanmaları için cepten ödeyecekleri miktarların önemli ölçüde artmasına neden olacaktır. Çalışanların yüzde 70'inden fazlasının asgari ücret düzeyinde kazanç elde ettikleri göz önüne alındığında toplumun büyük çoğunluluğunun ihtiyaçlarına yetecek düzeyde sağlık hizmetlerinden yararlanmaları mümkün olmayacaktır."
Bakanlığın düşük not verdiği birliklerin yöneticilerinin tümünün görevden alınarak yeni yöneticilerin bakanlık tarafından görevlendirilecek olmasının, birliklerin özerk yapısının olmadığının bakanlığın, idari otoritesinin devam ettiğinin somut göstergesi olduğunu ifade eden Kılıç, "İşletmelerde karlılık ön plana çıkartılıyor" dedi.
