Havlıcanın faydaları nelerdir? Nasıl tüketilir? Neye iyi gelir?

Görünüş itibariyle zencefile çok benzer ancak tadı daha farklıdır. Baharat oranı azdır ve tadı narenciyeye benzetilir. Havlıcan nerelerde kullanılır diye baktığımızda, asırlardır özellikle Ortadoğu ve Hindistan'da ilaç olarak kullanıldığını görürüz. Güney Asya ülkelerinde yine ilaç yapımında, Ayurveda tıbbında ve yemeklerde kullanılan havlıcan, Rusya'da ise reçelleri tatlandırmak ve likörlere aroma katmak için kullanılır. Hem lezzeti hem de tıbbi özelliklerinden dolayı Avrupa'da birçok ülkede ithal edilir.

Havlıcanın Kalorisi ve Besin Değeri

Miktar: 100 gr
Kalori (kcal): 70,6
Yağ (g): 0,6
Karbonhidrat (g): 15,3
Protein (g): 1,2

Havlıcanın Faydaları

Havlıcanın kökünden ve yağından yararlanılabilir. Düşük kalorili ve az miktarda yağ içeren bir bitki olduğundan sağlık açısından oldukça faydalıdır. 100 gramında 2 gram lif ve 70 kalori bulunur. Ayrıca A ve C vitaminleri, sodyum ve demir gibi mineraller ile galangin, alpinin, kersetin ve beta-sitosterol gibi birçok fito-kimyasal içerir. Tıbbi özelliklerinin çoğunu da bu bileşenlerden alır. Havlıcan neye iyi gelir diye sorulursa, cilt sağlığını korur, saç dökülmelerini önler ve yeni saç oluşumunu destekler, kalp krizi riskini azaltır, kanserle savaşır ve sindirim sorunlarını hafifletir diyebiliriz. Bunların dışında sağlık için daha birçok faydası vardır.

1. Cilt sağlığını korur

Havlıcan cilt bakımı için oldukça etkilidir. Yaşlanmaya ve cilt hastalıklarına karşı etkili yaklaşık 40 adet antioksidan içerir. Bu antioksidanlar serbest radikallerin yıpratıcı etkilerine karşı mücadele eder, kan dolaşımını hızlandırır, cildi gençleştirir ve toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar. Antibakteriyel özellikleri sayesinde akne, sivilce, yara ve yanıkların tedavisinde de faydalıdır. Havlıcan suyu cilt bozukluklarını iyileştirmek için topikal olarak kullanılabilir.

2. Sabah bulantılarını önler

Sabah bulantıları, kusma ve iştahsızlık hamileliğin ilk dönemlerinde anne adaylarını oldukça etkiler. Havlıcanda bulunan güçlü aromatik yağlar sinirlerin yatışmasını sağlar ve mideyi rahatlatır. Kaynar suyun içine bal ve havlıcan dilimleri atıp içmek, bu şikayetlerin hafiflemesine yardımcı olur. Ancak yine de anne adaylarının kullanmadan önce doktorlarına danışmaları tavsiye edilir.

3. Kanserle savaşır

Araştırmalara göre havlıcan, hem kanser hücrelerini öldürmeye hem de hücrelerin kanserle savaşabilmesine yardımcı olur. Havlıcanın içeriğindeki uçucu yağlar ve reçineden elde edilen galangol, mide, lösemi ve kolon gibi kanser türleriyle mücadelede kullanılır. Havlıcan kökü içerisinde bulunan bileşenler antiproliferatif etki yaparak deri kanserine yol açan hücrelerin üremesini durdurur. Ayrıca havlıcanın içindeki asetoksikavikol adlı asetatın meme, kan ve akciğer kanseri tedavisinde faydalıdır.

4. Sindirim problemlerini rahatlatır

Havlıcan sindirim sistemi üzerinde uyarıcı ve karminatif (spazm ve gaz giderici) bir etkiye sahiptir. Mide suyunun salınımını teşvik eder ve gaz problemini giderir. Tıpkı zencefil gibi havlıcan da şişkinlik ve kabızlık gibi sorunların çözümünde kullanılabilir. Ülserli kişilerde tükürük ve sindirim asidi salgısını azaltmakta yardımcı olur. İçerisindeki lifler ve fitokimyasal maddeler sayesinde besinlerin midedeki sindirim sürecini hızlandırır. Ayrıca aromatik kokusu sayesinde mide bulantısı ve kusma hissini bastırır. Sindirime olan etkisi düşünüldüğünde havlıcan zayıflatır mı sorusu akla gelebilir. Direkt olarak böyle bir etkisi olmasa da kökünden bir parça kesilip kaynatılarak içildiğinde zayıflamaya destek olur.

5. Saç sağlığını korur

Havlıcan Ayurveda tıbbında uzun yıllardır saç ve kafa derisiyle ilgili problemlerin tedavisinde kullanılır. Bu bitkinin yağının saça sürülmesi, saçın sağlıklı bir şekilde uzamasına, yeni saç oluşumuna ve kırıkların azalmasına yardımcı olur. Aynı zamanda saç dökülmelerini engeller ve saçlara hoş bir koku verir. Anti-mikrobik özellikleri sayesinde de kepeklerin ortadan kalkmasına destek olur. Bunun için, susam yağı veya jojoba yağı ile karıştırılarak saçlara ve kafa derisine masaj yaparak sürülebilir.

6. Kalp rahatsızlıklarını önler

Havlıcan, kan dolaşımı sistemi, gastrointestinal sistem ve diğer hayati organlara kan akışını artırarak kalp kasılmalarını ve kalp debisini düşürmekte etkilidir. Kalp krizi riskini azaltır, kardiyak aktiviteyi destekler. Aynı zamanda içinde bulunan özler sayesinde kötü kolesterol ve trigliserit seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Kalp krizi ve kalp hastalıkları riskini artıran bir faktör olan yüksek tansiyonu düşürmede de etkilidir.

7. Romatizma ve artrit tedavisini destekler

Havlıcan güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Vücuttaki nitrik oksit üretimi enflamasyona (iltihap) neden olabilir. Havlıcan ise diarilheptanoidler olarak bilinen ve nitrik oksit üretimini engelleyen bir bileşik sınıfı içerir. Bu sayede de iltihabın neden olduğu artrit ve romatoid artrit gibi rahatsızlıkların tedavisine yardımcı olur, bu rahatsızlıklardan kaynaklanan ağrıların hafiflemesini sağlar.

8. Solunum problemlerini iyileştirir

Havlıcan balgam söktürücü bir etkiye sahiptir ve birçok solunum yolu probleminin iyileşmesine yardımcı olur. Soğuk algınlığının semptomlarını azaltır, öksürüğü ve boğaz ağrısını rahatlatır. Hindistan'da insanlar göğüs ve boğaz ağrısı için havlıcan özünü sıcak suda kaynatarak tüketirler. Bunun dışında aromatik yapısı ve kuvvetli kokusu sayesinde ağız kokusunun geçmesini sağlar. Anti-inflamatuar ve anti-mikrobik özellikleri sayesinde ağız yaraları ve gingivit (diş eti iltihabı) gibi diş eti problemlerini de iyileştirir.

Havlıcan ve Cinsellik

Havlıcan kökü faydaları arasında erkeklerde doğurganlığı artırması da vardır. 45 adet erkek fare üzerinde yapılan bir araştırma sonucunda havlıcan özünün sperm sayısını, hareketliliğini ve testeron hormonunu artırdığı kanıtlanmıştır. Bu farelere 56 gün boyunca belirli seviyelerde havlıcan özü verilmiş ve gelişmeler gözlenmiştir. Sperm sağlığı açısından umut verici bir çalışma olan bu deney sonucunda, ilerleyen zamanlarda havlıcandan daha fazla yararlanılması gerektiği düşünülüyor.

Havlıcanın Zararları

• Zencefilgillerden bir bitkiye alerjisi olanların havlıcana da alerjik reaksiyon göstermesi olasıdır. Alerjik reaksiyon kendini eklem ağrısı, deride kızarıklık ve döküntü gibi belirtilerle gösterir. Ayrıca aşırı miktarda tüketildiğinde mide yanması hatta mide kanamasına yol açabilir. Ayrıca ülser gibi mide rahatsızlıklarına iyi gelse de reflü ve ülser hastası olan bireyler doktorlarına danışmadan tüketmemelidir.
• Havlıcan mide rahatsızlıklarına ve hamilelik dönemindeki sabah bulantılarına iyi gelse de hamilelik döneminde istenmeyen bir etki görülmemesi için doktora danıştıktan sonra tüketilmelidir.
• Havlıcan diüretik (idrar söktürücü) bir bitkidir ve vücuttaki ödemin dışarı atılmasını kolaylaştırır. Ancak bu özelliğinden ötürü fazla miktarda kullanılırsa vücudun susuz kalmasına neden olabilir.