'Hayata Dönüş Davası' beraatla bitti

Ümraniye Cezaevi'ndeki ölüm orucu eylemlerine son vermek amacıyla 2000 yılının Aralık ayında başlatılan ve biri asker 8 kişinin ölümü, birçok kişinin de yaralanmasına neden olan 'Hayata Dönüş Operasyonu' davasında, 15 yıllık yargılama sürecinin ardından karar çıktı.

98. DURUŞMA

Anadolu Adalet Sarayı 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen ve o dönem Ümraniye Cezaevi'nde yatan 399 mahkumun 'İsyan, patlayıcı madde bulundurmak ve adam öldürmek' gibi suçlardan sanık olarak yargılandığı davanın 98. duruşmasına, 8 tutuksuz sanık ve avukatları katıldı.

ÖLENLERİN DAVASI DÜŞTÜ

Duruşmada kararını açıklayan mahkeme heyeti 32 sanığın yargılama süresinde vefat ettiği gerekçesiyle haklarındaki davanın düşmesine karar verdi. Mahkeme, 367 sanığın ise 'Cezaevi idaresine silahlı ayaklanma', '6136 Sayılı Yasa'ya muhalefet', 'Patlayıcı madde bulundurmak' ve 'Kasten yaralama' suçlarından dava zaman aşımı sürelerinin dolduğunu belirtti ve sanıklar hakkında bu suçlardan açılan davanın düşmesine karar verdi.

ADAM ÖLDÜRME SUÇUNDAN BERAAT

Mahkeme heyeti 367 sanığın "Faili gayrı muayyen şekilde adam öldürme ve bu şuça iştirak" suçundan ise yargılama neticesinde toplanan delillerden 'sanıkların bu suçu işlemedikleri anlaşıldığından' ayrı ayrı beraatlarına karar verdi.

**OLAYIN GEÇMİŞİ

**

20 CEZAEVİNE OPERASYON

2000 yılı başında Adalet Bakanlığı’nın emriyle F tipi cezaevleri kuruldu. F tiplerinin hücre olduğunu söyleyen bir grup mahkum önce açlık grevi, ardından da ölüm orucuna başladı. Aydınlar ve hukukçulardan oluşan bir komisyon cezaevlerindeki ölüm oruçlarını sonlandırmak için görüşmeler yaptı. Ancak 19 Aralık 2000 sabahı jandarma birlikleri ülke çapında eylemlerin sürdüğü 20 cezaevine eş zamanlı operasyona girişti.

30 MAHKUM 2 ASKER HAYATINI KAYBETTİ

Operasyonun adı aynı gün “Hayata Dönüş” olarak açıklandı. Operasyonda Bayrampaşa Cezaevi’nde 12, Ümraniye Cezaevi’nde 7, Türkiye toplamında ise 30 mahkûm ve 2 asker hayatını kaybetti. Bayrampaşa Cezaevi’nin C-1 Koğuşu’nda diri diri yanan 6 kadının görüntüleri hafızalara kazındı.

ÜMRANİYE CEZAEVİ'NDEKİ DAVA BUGÜN BİTTİ

167 tutuklu ve hükümlü hakkında açılan dava, Bayrampaşa Cezaevi’nin kapatılmasından bir yıl sonra, 2009’da Eyüp 3. Asliye Ceza Mahkemesi'nin zaman aşımı kararıyla düşmüştü. Ümraniye Cezaevi’ndeki ölümleri konu alan 399 sanıklı dava ise bugüne kadar sürdü.

AİHM TÜRKİYE'Yİ MAHKUM ETTİ

Avrupa İnsanlar Hakları Mahkemesi (AİHM) geçen yıl Türkiye’yi mahkum etmişti. AİHM inceleme sonucunda Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) yaşam hakkını garanti altına alan 2. ve işkence ve kötü muameleyi yasaklayan 3. maddelerini ihlal ettiğine karar verdi. Karar gereği Türkiye Songül İnce, Özgül Dede, Gülperi Özen, Aydan Odabaş ve Fatma Güzel adlı davacılara farklı miktarlarda olmak üzere mahkeme masrafları da dahil toplam 54 bin euro tazminat ödeyecek.

Hayata Dönüş Operasyonu, Türkiye'de cezaevlerindeki bazı tutuklu ve hükümlülerinin F tipi hücre sistemine ve tecrit uygulamasına direnmek için 20 Ekim'de başlattıkları açlık grevi ve ölüm orucu eylemlerine karşı, 19 Aralık 2000 tarihinde, 20 cezaevine birden yapılan, 2'si asker 30'u tutuklu 32 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı, yaklaşık 10000 güvenlik görevlisi tarafından gerçekleştirilen operasyonlara verilen resmi addır.