HDP kitlelerin partisi oluyor

Kürt siyasi hareketinin temsilcisi BDP ile Türkiyeli sol, sosyalist, çevreci, feminist ve bazı muhafazakar çevrelerin ortaklığı ile kurulan HDP, en önemli itirazı BDP içinden almıştı. Tüm tartışmalara rağmen HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş oy oranını arttırmayı başardı.

BDP, her ne kadar kendisini sol çizgide tanımlasa da kitle tabanındaki dindarların ve muhafazakârların yoğunluğu nedeniyle Türkiyeli sol çevrelerle girilecek bir ilişkinin bölgedeki oyları Ak Parti’ye kaptırma olasılığı da güçlü şekilde dillendiriliyordu. HDP’ye yönelik eleştirilerin diğer ucunda ise ÖDP, TKP ve Halkevleri gibi sol çevrelerin HDP’yi Kürt siyasi hareketinin Türkiye solu üzerinde bir tür hegemonya kurma girişimi olarak gören yaklaşımları yer alıyordu. HDP çatısı altında birçok sosyalist parti yer almasına rağmen solun genel bir bölümünün mesafeli yaklaşması da, “HDP projesinin” başarısı konusunda soru işaretlerine neden oluyordu.

Önyargılar kırıldı

CHP’nin MHP ile birlikte muhafazakâr-İslami bir siyaset geleneğinden gelen Ekmeleddin İhsanoğlu’nu aday çıkarmasından sonra da HDP ile diğer sol çevreler arasında ortak bir cumhurbaşkanı adayı çıkarma konusunda görüşmeler yapılmış, ancak sonuç alınamamıştı. Demirtaş’ın bu nedenle, 30 Mart seçimlerinde aldığı yüzde 6,5 civarında bir oy alacağı yorumları ağır basıyordu. Ancak Demirtaş’ın seçim kampanyasında, önceki dönemlere göre daha görünür hale gelen ve HDP vizyonu ile kısmen yenilenmiş söylemlerinin yarattığı olumlu etki, oy oranı konusundaki beklentileri yükseltti.
Etnik, mezhepsel, cinsiyete dayalı ayrımlar konusundaki birleştirici söylemi, BDP/HDP çizgisine “bölücü” ön yargısıyla bakan geniş kitlelerde bir merak uyandırmıştı. HDP seçim dönemindeAlevileri de ana hedef kitle olarak belirlemişti. CHP’ye, “kerhen” oy veren sol çevreler de HDP’nin ikinci önemli hedef kitlesiydi.
HDP kaynakları, 80 ilde yüzde 1’in üzerine çıkılmasını ve büyükşehirlerde oyların çarpıcı artmasının en önemli etkeni olarak Alevi oylarının yönelmesinde görüyor. Özellikle Batı’daki bazı illerdeki artışya Alevi etkisi açıkça görülebiliyor. Alevilerin yanı sıra sol çevrelerin ve Demirtaş’a duyulan sempati nedeniyle verilen oyların da oy oranlarına katkısı olduğu açık.

Bayburt dışındaki 80 ilin tamamında yüzde 1’in üzerine çıkan, Ege ve Akdeniz’de yüzde 5’leri zorlayan HDP’nin Türkiyelileşme diye de ifade edilen, “kitle partisi olma” hedefi yönünde çok güçlü bir adım attığı kesin biçimde söylenebilir.
HDP’nin Cumhurbaşkanlığı seçiminde Demirtaş ile yakaladığı ve kendisini yüzde 9.8 gibi baraj sınırına getiren rüzgarı devam ettirip ettirmeyeceği şimdi önündeki en önemli soru olarak duruyor.