Hekimin Klavuzu, Cerrahi Navigasyon

Ameliyat sırasında hekime üç boyutlu yol haritası çizen ve daha önce beyin cerrahisinde kullanılan “Cerrahi navigasyon'' (bilgisayar destekli cerrahi) artık Kulak Burun Boğaz hastalıkları ameliyatlarında da uygulanarak, operasyonun başarısına yön veriyor.

Endoskopik Sinüs Cerrahisi (ESC) ameliyatlarının, günümüzde çok yaygın olarak yapıldığına dikkat çeken Başkent Üniversitesi Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İsmail Yılmaz, bu ameliyatlarda kullanılan “Fiagon cerrahi navigasyon”u bölgede kullanan ilk hastane olduklarını bildirdi. Yılmaz, bu ameliyatlar ile birlikte çok ciddi komplikasyonların da izlenmeye başlandığına işaret etti.

Beyin cerrahisi alanında başlayan bilgisayar destekli cerrahi (cerrahi navigasyon) uygulamalarının zamanla ESC’ye uyarlandığını kaydeden Yılmaz, “Cerrahinavigasyon kullanılması ile ESC ameliyatlarındaki cerrahi aletlerin sinüs anatomisi içindeki yerleri, özel bir cihaz ve yazılım yardımı ile gerçek zamanlı olarak ve 1 milimetreden daha az yanılma payı ile monitör üzerinde üç boyutu temsil eden üç planda takip ediliyor” dedi.

Prof. Dr. Yılmaz, cerrahi navigasyondaki amacın; ameliyat öncesinde elde edilen bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleri ile ameliyat bölgesi anatomisi arasında bağlantı kurarak, cerrahi aletleri karmaşık sinüs anatomisi içinde takip etmek olduğunu belirtti. Yılmaz, bu teknoloji ile kritik yapı ve organların yerlerinin kolayca ve çok az yanılma ile tespit edilirken, mevcut hastalığın da bu yapılara zarar vermeden tam olarak temizlenebildiğini vurguladı.

Yılmaz, cerrahi navigasyonda en önemli noktanın doğruluğu, bir başka ifade ile de monitörde görülen nokta ile sinüs anatomisi içinde bulunulan gerçek noktanın birbiri ile örtüşme derecesi olduğunu dile getirdi. Cerrahi navigasyonun iki boyutlu endoskopik görüntüde üç boyutlu yol haritası çizerken, ulaşılması güç anatomik bölgelere güvenli bir yaklaşım avantajı sunduğunu belirten Yılmaz, diğer avantajları da şöyle sıraladı:

“Bu yöntem, hassas cerrahi operasyonlarının daha az travma ile yapılabilmesini sağlıyor. Bunun yanında ameliyat süresi kısalıyor, komplikasyon ihtimali ileri derecede azalıyor. Ameliyat başarı oranının artması sağlamakla kalmayıp nüks (hastalığın tekrarlaması) ihtimalini de azaltıyor. Bugün artık en standart endoskopik cerrahi vakalarında dahi cerrahi navigasyon kullanıldığına işaret eden Başkent Üniversitesi KBB uzmanı Doç. Dr. Yılmaz, özellikle doğumsal anomalili hastaların ameliyatlarında cerrahi navigasyon kullanıldığını söyledi.

Doç. Dr.İsmail Yılmaz, “Daha önce geçirilmiş ameliyat ya da travmaya bağlı olarak anatominin bozulmuş olduğu hastalarda, alın sinüsü, arka etmoid ve sfenoid sinüs hastalıklarında, mantar sinüzitlerinde, yaygın polipli hastalarda, kafa tabanı girişimlerinde, sinüs ve kafa tabanındaki tümörlerin ameliyatlarında, göz çukurunu ilgilendiren ameliyatlarda, beyin omurilik sıvısı kaçaklarının onarılmasında da cerrahi navigasyon kullanılıyor” dedi.

Cerrahi navigasyonun, ameliyatın başarı oranını artırması ve komplikasyon riskini belirgin olarak azaltması nedeni ile ESC’de çok önemli faydalar sağladığını ifade eden Yılmaz, söz konusu yöntemin de bölgede KBB alanında ilk kez Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Araştırma ve Uygulama Merkezi KBB Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Kliniği’nde bir ay içerisinde 3 hastada başarı ile uyguladıklarını da sözlerine ekledi.