Hemoroid (basur) sorunundan nasıl korunulur?

Hemoroid hastalığının tanı ve tedavisi Genel Cerrrahi Uzmanlarının görevidir. Hemoroid ve bağırsak hastalıkları tanı ve tedavisi ile yoğun olarak uğraşan cerrahlara proktoloji uzmanı, proktolog, koloproktolog veya kolorektal cerrah ve ilgili bölüme de proktoloji, koloproktoloji veya kolorektal cerrahi servisi adı verilir.

Diyet: lif oranı ve sıvı alımı arttırılır. Batı tarzı diyette günlük 8-15 gram lif alınırken, sağlıklı olarak kabul edilen yüksek lifli diyette günde 25 gramın üzerinde lif alınması gerekir. Mısır, mısır gevreği, esmer pirinç, kuru üzüm, kuru kayısı, kuru incir, kuru erik, fındık, ceviz, lahana, karnabahar, havuç, patates, ıspanak, kuşkonmaz, kabak, şalgam, brokoli, Brüksel lahanası, bakla, fasulye, nohut, soya, mercimek, bezelye, elma, kayısı, muz, yabanmersini, kavun, karpuz, kiraz, vişne, üzüm, şeftali, armut, ananas, erik, çilek, ahududu, kereviz, salatalık, kıvırcık salata, mantar, soğan, yeşil biber, domates, tahıllı ekmek, yulaflı ekmek, çavdarlı ekmek, kepekli ekmek, buğdaylı ekmek, keten tohumu ve şeker pekmezi tüketilmesi önerilir. Karnıyarık otu tohumundan (Psyllium) her gün iki çay kaşığı destek olarak alınması önerilmektedir. Alonso-Coello ve ark. bir grup hastaya lif vermiş ve diğer gruba ise vermemişler ve lif alan grupta makattan kanama oranının % 50 azaldığını, ancak makat ağrısı ve makat sarkmasında bir değişiklik olmadığını belirlemişlerdir.

Sıvı alımı: Yemekler sırasında bol miktarda sıvı alınması dışkının yumuşamasında çok etkili olur ve günde toplam en az 2 Lt sıvı almak çok yararlıdır.

Lif takviyesi: Hemoroid’ten korunmada doğal lif takviyesi olarak sıklıkla Psyllium tohumu (Metamucil) ve metilsellüloz (Citrucel) kullanılmaktadır.

Probiyotikler: normalde sindirim sisteminde yer alan, sindirim için yararlı mikroorganizmaların verilmesidir.

Dışkılama düzeni: Hastaya fazla ıkınmaması öğütlenir ve kabızlık giderilmeye çalışılır. Her gün düzenli bir dışkılama alışkanlığı geliştirmek çok yararlıdır. Dışkı hissi gelince dışkılamayı gerçekleştirmek gerekir, dışkılamanın ertelenmesi durumunda dışkı kurulaşır ve sertleşir. Tuvalette uzun süreli gazete, kitap okuma veya bulmaca çözme gibi alışkanlıklardan vazgeçilmelidir. Taharetlenme işlemi sırasında makat bölgesine tuvalet kağıdını çok sert bir şekilde sürmekten kaçınılmalıdır.

Yük kaldırma: Zorunlu durumlar dışında, ağır yük kaldırmaktan kaçınmakta yarar vardır.

Spor: Düzenli olarak yürüyüş, koşu ve yüzme şeklinde sporları yapmak bağırsak çalışmasına çok olumlu katkı sağlar. Spor amaçlı halter kaldırma, ata, bisiklete veya motosiklete binmenin hemoroid oluşumunu kolaylaştırdığı ise unutulmamalıdır.

İlaçlar: Dışkı yumuşatıcı veya gevşetici (laksatif) ilaçların hemoroide pek olumlu etkileri yoktur. Fitillerin makatta kayganlığı sağlamak dışında, hemoroid yakınmalarını iyileştirmede fazla etkileri yoktur, ancak merhem veya fitil şeklinde olan kortizon’un yararlı etkisi vardır.

Oturma banyosu: Sıcak suda oturma banyosunun makat kasının spazmını gevşetmede ciddi yararı vardır, günümüzde klozet içine oturan plastik oturma küvetleri ile bu banyolar çok rahat olarak yapılabilmektedir. Pıhtılaşmış hemoroid (tromboze hemoroid) durumunda buz uygulamasının yararı vardır.

Bu tür klasik önlemlerin bir ay boyunca uygulanmasına rağmen düzelme olmaması durumunda daha ileri önlemler alınmasında yarar vardır.

Prof. Dr. Korhan Taviloğlu videoları için tıklayın