Kimse sizden profesyonel seslendirme sanatçısı gibi muhteşem konuşmanızı beklemiyor. Ancak öyle kelime telaffuzları var ki bu kadarı da olmaz ki dedirtecek cinsten. Yanlış telaffuzla sözlüklerden soğutan kelimeleri bir araya getirdik.
Cep telefonlarının gündelik hayatta büyükçe bir yer tutmasından sonra şarj kelimesi dillerden düşmemeye başladı. TDK’nın yükleme olarak tanımladığı şarj sözcüğü dilimizden neler çekti? ‘J’ harfine düşmancasına başlatılan operasyondan şarj sözcüğü nasibini aldı ve “Şarz” olarak telaffuz edilme noktasına geldi ne yalan söyleyelim çok da kötü oldu.
TDK tarafından ileti olarak Türkçeleştirilen ‘Mesaj’ sözcüğü günlük kullanımda ‘Mesaz’ şeklinde telaffuz ediliyor. Baktığınız bir sürü uyarıya rağmen karşı taraf ısrarla mesaz demeye devam ediyor siz de ileti sözcüğünü adapte etmeye çalışın.
İtalyanca’dan dilimize geçen poğaça kelimesi, külde pişmiş küçük hamur işi anlamına gelir. Zaman içerisinde içince peynir, kıyma vb. malzemelerin eklenmesiyle hazırlanan tuzlu çöreğe verilen isimdir. Yemesi bir o kadar lezzetli olan poğaça kelimesinin ‘Pohaça, pohoça, boğaça, poğça’ versiyonlarını duyduysanız çayınızı alın ve oradan sakince uzaklaşın.
Eşofman, spor çalışmalarında giyilen pamuklu veya sentetik kumaştan yapılmış iki parçalı giysi için kullanılır. Bu kelime için ‘Eşortman’ hatta ‘Aşofman’ bile diyenlere rastlayabilirsiniz. Siz ‘Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur’ diyerek eşofmanlarınızı giyin ve sporunuzu yapın.
‘Bu kadar da olmaz’ dediğinizi duyar gibiyiz ama ne yazık ki bu kelime de telaffuz kurbanlarından nasibini aldı. Türk kahvesinin köpüğünü kaçırtacak şekilde bu kelimeyi ‘Kayfe’ şeklinde söylenlerin sayısı azımsanmayacak derecede...
Şoför, sürücü ve mesleği araba kullanmak olan kişiler için kullanılan bir kelimedir. Şoför kelimesi günlük kullanımda ne yazık ki ‘Şöför’ olarak telaffuz edilmektedir. Üstelik işin kötü tarafı bu kelime hem yanlış telaffuz edilir hem de yanlış yazılır.
İki ince ekmek dilimi arasına çeşitli malzemelerin konulmasıyla hazırlanan yiyecektir. Bu kelime “Sandaviç, sandöviç, sandiviç, sandeviç” olarak telaffuz edilebilir. İngilizce’de Türkçe’ye geçen bu kelime için biraz daha tolerans tanıyabiliriz sanıyorum ki...
Teneffüs kelimesi TDK’ya göre, ‘Solunum, temiz hava almak veya dinlenmek için verilen arayı’ şeklinde tanımlanır. Öğrencilik yıllarında dört gözle beklenen teneffüs kelimesi genellikle ‘Tenefüs’ şeklinde söylenir.
Listemizde yer alan her madde için telaffuz kelimesini bir kez de olsa kullandık sanırım. Bu yüzden bu kelimeye özel bir madde eklemek boynumuzun borcu oldu. TDK tarafından söyleyiş olarak tanımlanan telaffuz kelimesi, ‘Telafuz, telefuz’ olarak söylenir.
Türkçe’de yanlış kelimesi hem telaffuz olarak hem de yazım olarak üzerinde hata yapılan bir sözcüktür. Üstelik çoğu kişi de bu kelimenin doğru yazımına yüzlerce sitede denk gelmiştir. ‘Yanlış’ olarak yazılan kelime ne yazık ‘Yalnış’ olarak telaffuz edilir.
BONUS: Geçtiğimiz günlerde yanlış telaffuzundan muzdarip olduğumuz on kelimeyi paylaşmıştık. İkinci listenin hazır sonuna gelmişken bir de bunlara göz atmaya ne dersiniz?