Heraldik nedir? Tarihte ve günümüzde heraldik örnekleri

Tarih bilimi ile ilgilenen kişiler, çeşitli alanlarda incelemeler yaparlar. Bir toplumu, bir kişiyi, bir belgeyi ya da başka bir şeyi incelerken farklı bilim dallarının bilgilerine de ihtiyaç duyabilirler. Farklı bilim dallarının yöntemlerine, tekniklerine ya da araştırmaları sonucunda vardıkları bilgilere de gerek duyabilen tarihçilerin destek aldığı bir yardımcı bilim dalı da arma bilimi ya da diğer adı ile heraldiktir.

Heraldik nedir?

Arma bilimi ya da mühür bilimi anlamına gelen heraldik, çok eski zamanlardan günümüze kadar ulaşmayı başaran bir ifadedir. Özel işaret ve unvanları inceleyen bu bilim dalı, önceki zamanlardan günümüze dek çeşitli toplumların kullandığı armaları, mühürleri, bayrakları ya da çeşitli özel işaretleri inceler. Bayrak, mühür, unvan gibi bazı durumların tarihlerini, gerekçelerini ya da çeşitli özeliklerini ortaya çıkartmak için tarihçilere ve tarih bilimine yardımcı bir bilim dalıdır.

Bir kişinin, bir ailenin, tanınmış bir topluluğun kimliğini, bu kimliği, tarihini sembolize eden armaları, o armaların ne ifade ettiğini, nasıl ortaya çıktığını, hangi işaretlerin ya da renklerin hangi anlamlara karşılık geldiğini ve benzeri ayrıntıları araştırmakla sorumlu olan arma bilimi, bazı kurallara ve özelliklere sahiptir. Heraldik arma sisteminin çalışması şu şekildedir:

• İncelenecek armanın temeli araştırılır.
• Renkler ve metaller anlamlandırılır.
• Simgeler ve figürler açıklanır.
• Cümleler ve sloganlar incelenir.

Heraldik biliminde farklı metalikler ve renkler farklı anlamlara gelir. Buna göre örnek olarak yeşil doğayı ve özgürlüğü simgeler. Ayrıca:

• Kırmızı: Cesaret ve kahramanlıklar
• Altın: Asalet ve zenginlik
• Mavi: Sadakat ve güven
• Gümüş: Saflık anlamı taşır.

Simgeler de aynı şekilde farklı karşılıklarla anlamlandırılır. Bu anlamlandırmaya göre:

• Aslan, cesareti ve gücü simgeler.
• Kartal, kudret ve yükseklik ifade eder.
• Bitkiler ve çeşitli çiçekler doğa ile bağlantının ifadesidir.

Armalarda bazen sloganlar, şiarlar ya da bazı anlamlı kabul edilen cümleler kullanılır. Kullanılan ifadeler ve sözler, ailenin ya da to0luluğun ideolojisini, inançlarını ya da tarihsel geçmişlerini anlatıyor olabilir. Bu nedenle derinlemesine incelenir.

Tarihte ve günümüzde heraldik örnekleri nelerdir?

Heraldik tarihi Orta Çağ dönemine kadar uzanan bir bilim dalıdır. İlk olarak da şövalyelerin kimliklerini anlayabilmek ve birbirlerinden ayırt edebilmek amacı ile kullanıldığı bilinmektedir. Özellikle savaşlar ve turnuvalar sırasında şövalyelerin tanınmalarını kolay hale getirmiştir. Zaman içinde de bu semboller yalnızca savaşlarla sınırlı olarak kalmamış ve soyluluk ya da toplumsal statü simgeleri haline getirilmiştir. Tarihteki ve günümüzdeki çeşitli örneklerden bazıları şunlardır:

• Fransa kraliyet arması
• Alman İmparatorluğu arması
• Birleşik kırallık
• Türkiye arması
• Kanada arması
• Farklı şehirlere ait armalar: Paris, Venedik gibi.

Arma bilimi ya da heraldik günümüzde de kullanılmaktadır. Özelikle de soyluların, tanınmış ailelerin şehirlerin ya da ülkelerin kimliklerini tanımayabilmek, onların tarihlerini anlayabilmek için kullanılan bir bilim dalıdır. Tarihsel olarak soyluluk, toplumsal yapı ya da savaşların bir yansıması ya da izi olarak ortaya çıkmış olan heraldik, zaman içinde modern toplumlarda da önemli bir kültür simgesi haline getirilmiştir. Hem günümüzdeki örnekler hem de tarihteki örnekler, bireylerin ya da toplumların kimliklerini anlamaya yardımcı olur.