Hisse senetlerine işlem vergisi
ANKARA (İHA) - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, borsada hisse senetlerinin satımı üzerinden işlem vergisi alınmasında yarar gördüklerini belirterek, bu konuda Maliye Bakanlığı'na teklif sunduklarını söyledi.
Cansızlar, Ankara'daki ekonomi muhabirleriyle düzenlediği sohbet toplantısında önemli açıklamalarda bulundu. Konuşmasında, teknik ve yasal altyapı çalışmaları tamamlanan ipoteğe dayalı finansman sistemiyle ilgili kanun teklifini bu ay sonuna kadar Başbakanlığa göndereceklerini dile getiren Cansızlar, Hükümetin de beklentisi bu sistemin yürürlüğe girmesi yönünde olduğunu hatırlattı. Cansızlar, "Bu, bir günlük ya da bir haftalık bir iş değil. Bu, yıllar süren çalışmaların bir sonucu. 9-10 Kasım tarihlerinde İstanbul'da uluslar arası bir toplantı yapacağız. Çeşitli ülke deneyimlerinin ele alınacağı bir toplantı sempozyum yapacağız" şeklinde konuştu. Cansızlar, sempozyumdaki tecrübe ve görüşleri de hazırlamakta oldukları kanun taslağına yansıtacaklarını sözlerine ekleyerek, çalışmaları bu yıl içinde Meclis'ten geçmesine çalışacaklarını ifade etti.
Öte yandan, 2005 yılı Ocak ayında İzmir'deki Vadeli İşlemler Borsası'nın açılışı yapılacağını anımsatan Cansızlar, işlemleri tamamlanan Vadeli İşlemler Borsası'nın Yeni Türk Lirası'na geçiş ile ilgili aracı kuruluşlarda yaşanan bir takım teknik sıkıntılar nedeniyle bu açılışın ertelendiğini söyledi. Cansızlar, Vadeli İşlemler Borsası'nın başlangıç sürecinde vergiden muaf tutulmasını önerdi. Bir gazetecinin sorusu üzerine Cansızlar, belli bir geçiş döneminin ardından İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) hisse senetlerinin satımı üzerinden onbinde bir ya da yarım oranında vergi alınabileceğini söyledi. En iyi vergileme usulünün, beyan usulü olduğunu, bunun modern vergilemede şart olduğunu sözlerine ekleyen Cansızlar, gelişmekte olan ülkelerde beyan usulünün yeterince iyi anlaşılamadığını, stopaj usulüyle alınan vergi ile beyan usulüyle tahsil edilen vergiler arasında, stopaj lehine büyük uçurumların bulunduğunu vurguladı. Cansızlar, "O bakımından, bir geçiş süreci bakımından, eninde sonunda beyan usulü olmakla beraber, çok az miktarda, Borsa'da satım üzerinden onbinde bir ya da yarım oranında vergi alınmasında yarar olduğuna inanıyorum. Alım üzerinde değil, satım üzerinde" şeklinde konuştu. Borsa yatırımcıları açısından beyan usulüyle toplanan verginin yok denecek kadar az olduğunun altını çizen Cansızlar, "Olayın hem gelir getirici boyutu var, hem de yatırımcı açısından da '3 ay mı geçti, 6 ay mı geçti, enflasyondan arındırılmış hali nasıl olur?' kuşkularından arındırılmış bir mekanizma sağlıyor. Bu sürekli yapılacak bir uyglama değil, belli bir geçiş döneminde olacak. Bunun ideali bu dönemde Borsa'dan vergi alınmamasıdır ama ekonomik program nedeniyle gelir kaybına tahammülümüz yok" dedi. Cansızlar bu konudaki tekliflerini Maliye Bakanlığı'na ilettiklerini vurguladı.
YTL ile birlikte sermaye piyasasında önemli gelişmeler beklediklerini kaydeden Cansızlar, YTL'nin değişimi sırasında yastık altındaki paraların bir bölümünün ekonomiye kazandırılacağını tahmin ettiğini ifade etti. Cansızlar, "Ekonomiye giren yastık altı paraların bir bölümünün de sermaye piyasasına gelmesini tahmin ediyoruz" diye konuştu.
Türkiye'nin AB'ye tam üyelik yolundaki müzakere süreci hakkında da değerlendirmelerde bulunan Cansızlar, AB'nin dinamik bir süreç olduğunu, AB içinde dahi oldukça yoğun tartışma ve görüşmelerin yürütüldüğüne dikkat çekti.
Organize suç örgütü oluşturmak suçundan gözaltına alınan ve serbest bırakıldıktan sonra gıyabi tutuklama kararı çıkarılan Sedat Peker'in Borsa'da bazı işlemlerde bulunduğunun anımsatılması üzerine Cansızlar, bu konuyla ilgili olarak özel bir inceleme başlatmadıklarını, önceden beri devam eden incelemelerde Peker'le ve bu olayla ilgili adı geçen bazı kişilerle ilgili tespitlerinin olduğunu belirtti. Cansızlar, "Basında yer alan kişiler piyasada zaten bilinen kişiler. Biz bu kişiler kim olursa olsun zaten ilan ediyoruz" dedi.
Bu arada, yeni bir sermaye piyasası mevzuatı oluşturulduğunu belirten Cansızlar, burada şirketler, aracı kurumlar ve yatırımcılar açısında farklı boyutların olacağını söyledi. Halka açık şirketlerde halka açıklık oranlarının da gündeme geleceğini ifade eden Cansızlar, halka açık şirketlerin bankalar da dahil, küçük yatırımcıların ortak olduğunu kabul etmeleri gerektiğinin altını çizdi.
Cansızlar, AB ve gelişmiş ülkelerdeki yatırıcıları koruma fonlarının tek şemsiye altında toplandığını, Türkiye'de de bu tür bir yapıya kavuşmasında yarar bulunduğunu kaydetti.
İMKB'nin özelleştirilmesiyle ilgili ise Cansızlar, bu özelleştirmeyle ilgili danışmanlık hizmeti seçimi ihalesinin Kamu İhale Kanunu'ndan ötürü iptal edildiğini ve sürecin yeni baştan ele alınmasının zorunlu hale geldiğini, konuyu ayrıntılarıyla Başbakanlığa ilettiklerini ve sürecin devam ettiğini bildirdi.
Cansızlar, ayrıca üzerinde çalışılmakta olan Bankalar Yasası değişiklikleri çerçevesinde halka açık bankalarda tasarruf sahiplerinin haklarının korunması için düzenleme yapılmasını önerdiklerini açıkladı.
