Memorial Antalya Hastanesi Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Mahmut Akyüz, hipofiz bezi tümörleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Hipofiz bezi adenomları iyi huylu tümörlerdir. Beynin ortasında, vücut hormonlarını kontrol eden küçük bir bezin anormal olarak hücre çoğalması sonucu ortaya çıkardığı yapılardır. Bazen salgıladıkları hormon sayesinde tespit edilir, bazen de hiç hormon salgılamadan görme bozuklukları ile fark edilebilir. Halk arasında devlik-cücelik denilen birtakım hastalıklara, hormonal bozukluklara neden olabilir. Adenomlar nedeniyle hormon fazlalığı ya da hormon eksikliği meydana gelebilir. Hormonal dengelerinin değişkenliğinden dolayı kadınlarda daha sık görülür. Erkeklerde hormon aktif olmayan tümörlerin varlığı daha fazladır.
HİPOFİZ BEZİNDEN SALINAN HORMONLAR VE GÖREVLERİ ŞUNLARDIR;
Prolaktin (Süt hormonu)
FSH, LH (Cinsiyet hormonları)
GH (Büyüme hormonu)
ACTH ( Tuz ve su dengesi ve kortizon salınması)
TSH (Tiroit uyarıcı hormon)
EL VE AYAKLAR NORMALDEN FAZLA BÜYÜKSE...
Cushing sendromu denilen yani kortizon hormonunun fazla olduğu adenomalarda; şişmanlık, tansiyon ve şeker yüksekliği, obezite gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. Fakat bunlar ancak hastanın obezite nedeniyle incelendiğinde anlaşılabilir. Hastanın el ve ayakları, burun ucu, çene hatta kalp gibi organlarında kendisinin de fark etmediği ancak bir uzman tarafından incelendiğinde belirlenebilen birtakım anatomik bozukluklar ortaya çıkabilir.
BURUN DELİĞİNDEN ENDOSKOPİK CERRAHİ
Tümörler, genelde iki görme sinirinin hemen altında, 1’e 1 cm’lik bir alana yerleşir. Birtakım anatomik yapılara sahip olduğu için eğer görme bozukluklarına ya da hastanın hormon eksikliğine veya fazlalığına neden olmuşsa, cerrahi ile tedavi edilmesi gerekmektedir. Endoksopik hipofiz bezi ameliyatlarında; her iki burun deliğinden veya bir tanesinden endoskopi vasıtasıyla girilerek kafadaki birtakım anatomik boşluklar, hava boşlukları ve sinüs boşluklarından da yararlanılarak hipofiz tümörünün bulunduğu yere ulaşılır ve o bölgedeki tümör çıkarılır.
KONFORLU AMELİYAT PSİKOLOJİYİ İYİ YÖNDE ETKİLİYOR
Endoskopik hipofiz bezi ameliyatında kafatasının açılmamış olması ve ameliyat sonrasında herhangi bir pansumana ihtiyaç duyulmaması hastaya büyük konfor sağlar. Böylelikle taburcu olma süresi de çok kısalır. Ayrıca ameliyat yöntemi, hastadaki endişe ve paniği de azalttığı için ameliyat sürecine daha iyi karar verilmektedir. Tümörün tipine göre, patolojik evrelemesine, atipik olup olmamasına, agresif olup olmamasına göre bazen ameliyat sonrası radyoterapi, ilaç tedavisi de verilebilir. %3-5 kadar tekrarlama olasılığı söz konusudur.
ÖZELLİKLİ CERRAHİ HER HASTA İÇİN UYGUN OLMAYABİLİR
Ameliyat için hastanın daha önce burundan büyük bir cerrahi geçirmemiş olması gerekmektedir. Ayrıca doğal anatomik hava boşluklarının cerrahinin yapılabilmesi için yeterli olması şarttır. Bazen doğuştan var olan sinüs boşluklarının tamamen kapalı olması, ulaşılacak yol önünde bir kemik duvar olmasına neden olur. Bu durumda cerrahi zorlaşır veya imkansız hale gelir. Özellikle çocukluk çağındaki tümörlerde sinüs boşlukları yavaş yavaş geliştiği için bu bölgelerdeki cerrahiler çocuklarda çok daha zor olmaktadır.
