HPV, 30’dan fazla türü olan bir virüstür. Çoğu zararsız olsa da bazı türleri oldukça ciddi hastalıklara yol açmaktadır. HPV çok çeşitli bir yapıya sahiptir, bazıları enfeksiyonlara neden olabilirken bazıları hiçbir semptom geliştirmez. En çok görülen belirtisi; genital bölgede veya anüste oluşan siğillerdir. HPV enfeksiyonlarının birçoğu sessizdir ve birey hiçbir belirti veya semptom yaşamaz. HPV'nin tehlikeli türleri ise kansere sebep olabilir. HPV’den korunmanın en iyi yöntemi cinsel aktivitenin sınırlanması ve prezervatif kullanımıdır. Ancak bu kesin bir önlem olarak görülmez. Genç erkek ve kadınlar için HPV aşısı bulunur ve virüs bulaşmadan aşılama önerilmektedir.
HPV aşısı, HPV virüsüne karşı koruma amaçlı için yapılan bir aşı türüdür. HPV, genellikle cinsel temasla bulaşan bir virüstür ve kadınlarda serviks kanseri ve genital siğil gibi ciddi sağlık sorunları yaratabilir. Erkeklerde de genital siğil ve bazı kanser türlerine yol açtığı bilinmektedir. HPV aşısı denildiğinde, "HPV aşısı ne işe yarar?" sorusu da sorulmaktadır. Aşının genellikle 2 türü mevcuttur: Cervarix ve GARDASIL. Cervarix, serviks kanseri oluşturan HPV türleri olan 16 ve 18'e karşı koruma sağlar. GARDASIL, HPV 16 ve 18 ile birlikte genital siğil, anüs, vulva ve vajina kanserlerine neden olan HPV türleri 6 ve 11'e de karşı koruma sağlar.
HPV aşısı, çoğunlukla üst kol bölgesine intramusküler olarak uygulanır. En iyi koruma için tüm dozların tamamlanması önerilir. İlk doz sonrası 2. doz 1-2 ay sonra ve 3. doz 6 ay sonra yapılır. Aşı programı kişiye ve kişinin sağlık durumuna göre farklılık gösterebilir. Aşının yapılacağı bölge, önceden alkolle temizlenir ve kas dokusuna enjekte edilir. Aşıdan sonra, kişiye 15-20 dakika boyunca gözlem altında beklemesi tavsiye edilir. Bu önem, bazı bireylerde ortaya çıkabilecek alerjik tepkimeleri görmeye yardımcı olur.
HPV virüsü araştırılırken, bu virüse karşı direnç sağladığı bilinen "HPV aşısı şart mı?" sorusu sorulur. HPV aşısı, 9-26 yaş arasındaki herkese önerilen bir aşı türüdür. Aşının etkinliği, cinsel aktivitenin başlamasından önce daha yüksektir, çünkü kişi hiçbir şekilde HPV ile temas etmemiş olur.
Bununla birlikte, daha önce HPV enfeksiyonu yaşamış olan bireylerin de aşı yaptırması önerilebilir, çünkü aşı birçok HPV türüne karşı koruma sağlar.
HPV aşısı, birçok aşı türünde olduğu gibi virüsün vücuda tanıtılması ile birlikte vücudu bağışıklık kazanmaya yöneltir. Bu sayede olası HPV enfeksiyonlarına yönelik vücudun savunma sistemi uyarılır. Özellikle 15-45 yaş arası kadın ve erkeklerin aşılanması, bu virüsün yayılmasının önüne geçmek için toplum sağlığı bakımından son derece önemlidir. HPV aşısı genellikle 3 doz olarak planlanır. 15 yaşından büyük kişilerde, ilk dozdan 2 ay sonrasında 2. doz, 3. doz ise 2. dozdan 6 ay sonra uygulanır. 15 yaşından küçük çocuklarda ise aşı, 6 ay arayla 2 doz olarak uygulanır. Aşının tüm dozlarının tamamlanması tam koruma sağlaması bakımından gereklidir.
HPV aşısı, virüse karşı koruma sağlamasıyla birlikte bazı kişilerde bazı yan etkiler ortaya çıkarabilir. Genellikle ortaya çıkan HPV aşısı yan etkileri içerisinde; aşının yapıldığı bölgede kızarıklık, şişlik, ağrı görülür. Bazı durumlarda ise baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma görülebilir. Aşı öncesi ve sonra doktor önerileri dikkate alınmalıdır.
Uzun süredir ülkemizde yer alan GARDASIL 4 ve 2023 yılının başlarında ithal edilen GARDASIL 9 aşıları, SGK tarafından karşılanmamaktadır. Kişilerin bu aşıları temin ederek yaptırması gerekmektedir. HPV aşısının aşı takvimine alınacağına yönelik beklenti olsa da HPV aşısı, günümüzde (Ocak 2024) hâlâ ücretli bir şekilde uygulanmaktadır.
Bu içerik sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tıbbi bir sorununuz varsa lütfen doktorunuza danışınız.