Serbest radikaller ,kronik enflamasyon ve ileri glikasyon ürünleri yani age vücudumuza zarar veren ve hastalık oluşmasına sebep olan etkenlerdir.
1-SERBEST RADİKALLER:
-Yediğimiz besinler,çevresel faktörler,ve stres etkisi ile meydana gelen serbest radikaller,hücrede enerji üretilirken ortaya çıkan istenmeyen maddelerdir.Vücumuzdaki antioksidan mekanizma ile temizlenmeye çalışılır.Kalan serbest radikaller başta hücre zarı olmak üzere tüm hücre organellerine saldırır.Aslın da yaşlılık böyle başlar.
-Kötü beslenme,alkol, sıgara...gibi alışkanlıklar,aşırı stres ve kötü çevre koşullarına maruz kalma sonucunda, serbest radikal sayısı çok fazla artarsa, bu istenmeyen maddeler,özellikle hücre zarı vrproteinler olmak üzere tüm hücreye saldırırlar.Hücre hasarına veya hücre ölümüne sebep olur.Hücre çekirdek zarına saldırır ve çekirdek içindeki vücumuzun yaşam şifrelerini belirleyen DNA' nın işleyişini bozar.Hastalıklar böylece oluşmaya başlar.
2-KRONİK ENFLAMASYON:
Enflamasyon, bağışıklık sisteminin ,vücuda dışarıdan gelen saldırılara verdiği yanıttır.Eğer bu yanıt çok uzun sürerse yani kronik hale gelirse,vücudumuzu savunma görevini üstlenen bu hücreler sağlıklı hücrelere saldırır.Hücreyi tahrip eder ve işleyiş yapısını değiştirir.Böylece,kanser,alzheimer,MS,damar
hastalıkları,romatizma,parkinson....gibi bir çok hastalığın tetikleyicisi olur.
Kronik enflamasyona sebep olan en büyük etkenler:
- Kronik diş etlerinin iltihabı: Henüz,halk ve hekim tarafından pek önemsenmeyen diş etinin kronik enfeksiyonu, kronik enflamasyonun en sık nedenlerinden biridir.Beyaz dişlere sahip olmak ve dişlerin çürük olmaması diş etlerinin sağlıklı olduğu anlamına gelmez
- Vücutta devam eden enfeksiyon kaynakları,şişmanlık,hareketsizlik,stres,uykusuzluk...gibi etkenler kronik enflamasyon riskini arttırır.
İLERİ GLİKASYON ÜRÜNLERİ (AGE): Vücudumuzun yapıtaşları olan protein,lipid , nükleik asid ve fruktoz,glukoz gibi şekerler glikasyona uğrar.İleri glikasyon ürünleri yani AGE böylece oluşur.AGE' ler ,hücre ve dokularda birikerek diğer protein ve lipidlerle etkileşime girer.Bu etkileşimden oluşan yapılar,hücrede ve dokuda fonksiyon bozukluğuna yol açar.Alzheimer ve diyabet ve nöropati...gibi bir çok hastalığın oluşumunda rol alırlar.AGE' lerin, alzheimer da oluşan plaklarda etkin rol aldığına dair pek çok çalışma vardır.
AGE,kan şekerinin uzun süre seyretmesi,yani aşırı şeker tüketimi,salam ,sosis,kızartma ,yüksek ateşte uzun süreli pişirilen gıdalardan daha sık oluşur.Ayrıca et,peynır ve doymuş yağ asidinden zengin gıdalar sonucunda da AGE oluşur.
SONUÇ: Tıpta esas olan koruyucu hekimliktir.Amaç öncelikle hastalığı önlemektir.Hücrede yukarıda saydığım etkenleri kanda tespit etmek mümkündür.Bu etmenler vücudun savunma mekanizmaları ve antioksidanlar tarafından temizlenmeye çalışılır.Fazla miktar da oluşursa mutlaka hücrede hasar yapar ve hastalıkları başlatırlar.
Mevcut yapılan testler,bir hastalık oluşmuşsa veya oluşmaya başlamışsa bozuk çıkar.
Serbest radikal ,kronik enflamasyon ve age ölçümü hücrede ne kadar hasar olduğunu dolayısıyla hastalık oluşma riskini belirler. Bu maddeler çok fazla oluşmuş ,hücre ve DNA hasar görmeye başlamışsa ne yapılır;
- Bu zararları maddeleri yok etmek için antioksidan özellik gösteren ilaçlarla medikal tedavi başlanmalıdır,
- Hasta,bu maddelerin oluşmasına sebep olan etkenlerden uzak tutulmalıdır,
- Kronik enflamasyon etkenleri yok edilmelidir,
- Hastanın beslenme alışkanlığı tekrardan gözden geçirilmeli.Hastaya ne tür besinlerle beslenmesi gerektiği anlatılmalıdır.