Sözcü Gazetesi'nden Başak Kaya'nın haberine göre, çalışana enflasyon oranında zam yapan hükümetin açıkladığı yüzde 7 enflasyon sadece kağıt üzerinde. Gerçek hayatta ise enflasyon bu rakamın kat kat üzerinde. Habere göre, hiç kullanılmayan ürünlerin konulduğu sepete göre hesaplama yapıldığında enflasyon düşük çıkıyor. Bunu göstermek isteyen muhabir bu amaçla 2013’ün başında 334 liraya alınabilen ürünleri ve listesini notere onaylattı. Yıl sonunda görüldü ki aynı ürünler ancak 400 liraya alınabiliyor yani artış yüzde 20’yi buluyor, hatta bazı temel ürünlerdeki artış yüzde 32 civarına bile çıkıyor.
Notere de onaylatıldı
Aynı marketten yapılan alışverişin faturaları notere de onaylatıldı. Her gıda maddesinden sadece birer kilo olmak üzere alınan ürünler dört kişilik bir ailenin bir haftada tüketebileceği miktarda bulunuyor.
Yemeklerin vazgeçilmezi olan salça ocak ayında 3.29 TL iken aralık ayında yüzde 200’ün üzerinde zamlanarak 9.90 TL’ye çıktı. Bu yılın tamamında en çok zam alan yüzde 131 ile salatalık, yüzde 119 ile zeytin, yüzde 113 ile patates, yüzde 74 ile domates oldu. Tereyağı yüzde 43’ün, margarin yüzde 56’nın üzerinde zam aldı.
Büyük yolsuzluk ve rüşvet operasyonunun piyasalara etkisinin tartışıldığı bir dönemde açıklama yapan Merkez Bankası ise bu yıl sonunda enflasyonun yüzde 7’ye yakın olacağını açıkladı. Bu oran asgari ücretten, memur maaşlarına ve özel sektör çalışanlarının zam oranlarına kadar her kesimden çalışanın ne kadar zam alacağını da belirliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) on farklı fiyat aralığındaki her ürünün ortalama fiyatını alıyor. Ancak bu on farklı fiyat aralığının en ucuz on ürün mü yoksa en pahalı on ürün mü olduğu bilinmiyor.
Sepette 437 ürün var
Öte yandan enflasyon hesaplanırken baz alınan madde sepetindeki 437 kalem ürün dikkate alınıyor. Bu ürünler arasında pamuktan, tuvalet kağıdına, şemsiyeden, cips ve pudinge, kağıt sofra malzemelerine, koli gönderme ücretinden saklama kabına kadar bir çok ürün bulunuyor. Vatandaşın en temel tüketim maddelerindeki fiyat artışları daha az tüketilen, çok fazla fiyat hareketi yaşamayan veya fiyat düşüşü yaşayan ürünlerin ağırlıkları alındığında kaybolup gidiyor.
Ekmek fiyatı 11 yılda yüzde 190 yükseldi
TÜİK’in verilerine göre, 2002 yılı sonunda Türkiye genelinde ortalama 1 lira olan bir kilogram ekmeğin fiyatı 2013 Kasım ayı itibariyle 2.90 olarak gerçekleşti. On bir yıldaki fiyat artışı yüzde 190 oldu.
Akbil’e ‘gizli zam’ yapıldı. su fiyatı yüzde 8.7 arttı
Zamlar, market alışverişleri dışında, cep telefonu konuşma ücretlerinden su, doğalgaz ve elektriğe de yansıdı. Yeni yıl tatilinin hemen ertesinde hemen ertesinde 2 Ocak 2013 tarihinde 1.77 TL olan dolar kuru yıl sonunda yüzde 22 artışla 2.16’ya çıkarken, euro ise yüzde 27 yükselerek 2.34’ten 2.98 TL’ye çıktı.
Yılbaşında 0.91 kuruştan satılan doğalgazın metreküpü, yüzde 1.9’luk artışla 0.92 kuruşa yükseldi. 1.95 TL olan akbil ücreti değişmezken, biniş hakları sınırlandırılarak yüzde 10’luk bir gizli zam yapıldı.
1 Mayıs’ta alınan karar ile daha önce 200 biniş hakkı tanınan Aylık Mavi Akbil’e 155 TL ücret karşılığında 180 geçiş hakkı verildi.
Konutlarda 1 kWh elektriğe KDV ve hizmet bedeli hariç olmak üzere 35.7 kuruş ödenirken bu rakam ekim ayında yapılan değişiklik ile birlikte yüzde 8.2’lik artışla 38.64 kuruşa çıktı.
Su fiyatları ise KDV hariç yüzde 8.7’lik artışla 3.45 kuruştan 3.75 kuruşa yükseldi.
Cep telefonu konuşma mobil şebekelerden sabit ve mobil şebekelere olmak üzere 41.54 krş olan tarife azami ücreti yüzde 5.65’lik artışla 43.89 kuruşa çıktı.
65 TL’lik ev tipi 12 kilogramlık tüp gaz fiyatları yüzde 17 zam ile 76.5 TL oldu.