İdrar yolu enfeksiyonu nedir?

İdrar yolu enfeksiyonu kadınlarda sıkça rastlanılan hastalıkların başında geliyor. Özellikle kış aylarında soğuk havanın da etkisiyle idrar yolu iltihabında artmalar yaşanabiliyor.

Soğuk ve sert havalar idrar yollarını özellikle de idrar torbasını tahriş edebiliyor. Bu durum da enfeksiyona yatkınlığı artırabiliyor. Central Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı

Opr. Dr. Figen Temelli Akın, "Soğuk hava bağışıklık sisteminde zayıflamalara yol açabilir. Bu sebeple de kış mevsiminde idrar yolu enfeksiyonlarına sık rastlanılabilir" diyor.

---

İdrar yolu enfeksiyonu en çok kadınlarda görülüyor

İdrar yolu enfeksiyonu vücut tarafından hemen atılabilen bazı bakterilerin, belli durumlarda savunma mekanizmasını bozarak enfeksiyon oluşturması sonucu gelişir. Bu enfeksiyon genellikle kadınlarda sıkça görülür ve tekrar edebilen bir özelliğe sahiptir.

İdrar yolu denildiğinde akla ilk olarak böbrekler, idrar torbası (mesane), idrar yolları ve üretra denen organlar gelir. İdrar bu bölgelerden dışarı atılır ve alt-üst kısım olarak 2 gruba ayrılır. İdrar yolu enfeksiyonlarına en çok insan dışkısında bulunan escherichia coli adı verilen mikrop sebep olur. Bu mikrobun etki ettiği kısma göre de enfeksiyonun adı konulur.

---

Soğuk hava bağışıklık sisteminde zayıflamalara yol açabilir

Soğuk hava bağışıklık sisteminde zayıflamalara yol açabilir. Bu sebeple de kış mevsiminde idrar yolu enfeksiyonlarına sık rastlanılabilir. Soğuk ve sert havalar idrar yollarını özellikle de idrar torbasını tahriş eder. Bu durum da enfeksiyona yatkınlığı arttırır. Ayrıca kış aylarında sıvı tüketimin azalması da bu hastalığa zemin hazırlayabilir.

İdrar yolu enfeksiyonu ağrılara yol açabilen bir rahatsızlık olduğundan hastanın hayat kalitesini bozabilir. Bu sebeple özellikle kış aylarında dikkatli olunmalıdır.

---

İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri

İdrar yolu enfeksiyonunda genellikle yaygın olarak aynı belirtiler görülür. Ancak bu belirtiler kişiden kişiye göre farklılıklar da gösterebilir. Enfeksiyon bulunan bir hastada idrara sık çıkma, yanma hissi, alt karında ağrı, idrarın kanlı gelmesi, ateş, üşüme, titreme, bulantı-kusma, şiddetli bel ve kasık ağrıları görülebilir.

---

Kadınlarda sistit, erkeklerde prostat büyümesi

İdrar yolu enfeksiyonu kadınlarda sistit, yani idrar torbası iltihaplanması şeklinde kendini belli eder. Kadınlarda idrar yolu (üretra) kısa ve anüse daha yakın olduğundan sistit daha sık görülür. İdrar yolu enfeksiyonuna erkeklerde daha az rastlanır. Bu hastalık erkeklerde daha çok böbrek taşı ve prostat büyümesine bağlı gelişebilir.

---

Uzun süre idrar tutmak sakıncalı

Kış aylarında ayakları üşütmek idrar yolu enfeksiyonuna zemin hazırlayabilir. Soğuk hava ayrıca ayak ve bacak bölgesindeki damar duvarlarında kasılmalara yol açabilir. Bu yüzden de vücuttaki sıvı akışı farklılaşabilir. İdrar torbası idrarı tutarak genişleyen ve boşaltan bir organdır. Eğer uzun süre idrar tutulursa mesane kası gergin kalır. Bu durumda da kas yapısı zayıflayabilir ve idrar torbası tam olarak işlevini yapamaz. Bir miktar idrarı tutmaya devam eder, ancak bunun sonucunda da enfeksiyon riski artabilir. Bu sebeple idrar tutma alışkanlığı varsa hemen bırakılmalıdır.

---

İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmezse böbrek rahatsızlıklarına yol açabilir

İdrar yolu enfeksiyonu tedavi edilmezse enfeksiyon kronikleşebilir. Kronikleşen enfeksiyon da mesanede değişikliklere yol açabilir. Hatta en ileri seviyede mesane kanserini tetiklediği düşünülebilir. Ayrıca erken teşhis edilmez veya ihmal edilirse ciddi böbrek rahatsızlıklarına da yol açabilir. Özellikle genç erişkin kız çocukları, kadınlar, yeni doğan erkek bebekler, şeker hastaları ve sonda takılı hastalar risk grubundadır.

---

İdrar yolu enfeksiyonu nasıl tedavi edilir?

İdrar yolu enfeksiyonunda tanı koymak oldukça kolaydır. İdrar tahlili ve kültürü çoğu zaman yeterli olur. Gerektiğinde ise bilgisayarlı tomogrofi yöntemi kullanılır.

Tedavide ise hastaya çoğunlukla antibiyotikler verilir. Bu ilaçlar 7-10 gün süreyle alınır. Tüm ilaçlar düzgün bir şekilde kullanılmalı ve şikayet 7 günden önce geçse bile bırakılmamalıdır. Enfeksiyonun vücuttan tamamıyla atıldığından emin olmak içinse tekrar idrar tetkiki yapılmalıdır.

---

İdrar yolu enfeksiyonuna karşı alınması gereken önlemler

Öncelikle kişisel temizlik ve hijyene çok dikkat edilmelidir. Bol miktarda sıvı alınmalı; çay, kahve ve asitli içecekler yerine su tüketilmelidir. İdrar hissi geldiğinde en kısa zamanda tuvalet ihtiyacı karşılanmalı veya 3 saatte bir mesane boşaltılmalıdır. C vitamini yönünden zengin gıdalar tüketilmelidir. Ayrıca pamuklu iç çamaşırı kullanılmalı, ayak ve bacak bölgesini sıcak tutan giysiler tercih edilmelidir. Banyo esnasında ise vajinanın sabun ile değil genital bölge hijyen ürünleri kullanılarak temizlenmesi önerilir. Ağrıyı hafifletmek için de ağrı kesiciler ilave edilebilir.